CHP Rize İl Başkanı Deniz'den çay kazası açıklaması: Ortada bir yalan var, onun takipçisiyiz

CHP Rize İl Başkanı Saltuk Deniz, Rize’de İran’dan gelen bir TIR’ın frenlerinin boşalması sonucu yaşanan kaza sonrası Türkiye’nin en çok çay üretilen bölgesine çay ithal edildiğinin ortaya çıkmasına ilişkin açıklama yaptı.

Deniz'in açıklaması şöyle;

Geçtiğimiz günlerde meydana gelen trafik kazasında devrilen tırla birlikte sadece çaylar ortaya saçılmadı; pek çok soru da ortalığa saçıldı. Konuyla ilgilendikçe yeni bilgiler öğreniyoruz ve yeni sorular da sormaya başlıyoruz. Bu basit bir kaza değil. Bu kaza ile birlikte şaşırtıcı bilgiler ortaya çıkmaya başladı. Bu "Aman ne var. Her zaman çay ithal ediliyor. Bu yeni bir iş değil" diyerek geçiştirilecek bir durum değil. Kaza sonucu ortaya saçılan çay sorun değil. Sorun, ortaya çıkan durumlar...
Türkiye’nin birçok yerinde dışarıdan çay ithal edip ya da bölgeden çay alıp paketleyip satanlar var. Bunu hepimiz biliyoruz. Mevzu da bu zaten. Bir piyasa bu kadar mı denetimsiz olur? Kimin neyi ve ne şekilde paketleyip sattığı belli değil. Bu da bir sonraki yazının konusu olsun.

Şimdi gelelim 12 Haziran 2020 tarihi itibariyle elde ettiğimiz bilgilere ;

1. Devrilen tırdaki çaylarla ilgili tahlil sonuçlarını en erken 17 Haziran'da öğrenebileceğiz. Yani kazadan 10-11 gün sonra çayın ne olduğu bilinebilecek.

2. Gelen çay gümrük antreposunda. Fakat 21 ton olarak değil, 17 ton olarak. Çünkü 4 tonu gerçekleşen kazada kayboldu ya da niteliğini kaybetti.

3. Analizin ardından çayın gümrük girişleri yapılacak, vergisi ödenecek. Tabi ki bu, kazadan geçen bunca zamandan sonra hala ortaya çıkmayan firma, çayını gelip teslim aldığında olacak.

4. Resmi kurumlarla yaptığımız görüşmenin ardından HMK firmasının komisyoncusu bizi aradı. Vermiş olduğu bilgilere göre gelen çay Sri Lanka (Seylan)'nın çayı. İran çayı değil. Gelen çayın da kaçak olmadığını söyledi.

5. Biz de daha analiz sonuçları açıklanmadı dedik. Gümrükten geçmesi onun kaçak çay olup olmadığını belirlemiyor (bunu açıklayacağım).

6. Ön bilgi ülkemizde Türk Çayı'nın dışarıdan gelen çaylar (ithal edilse bile) kaçak çay olarak bilinir. Algı öyledir, çünkü bu toprakların çayı değildir.

7. Gene komisyoncunun verdiği bilgilere göre çayın alış fiyatı 4 USD civarında. Vergi vs. yüklendiği zaman çayın alış maliyeti 10 USD civarında olacak.

8. Çayın Türk Lirası olarak alış maliyeti 70 TL olacak. Satış fiyatını siz tahmin edin.

9. "Maliyeti bu kadar yüksek olan çayı ülkeye niye getiriyorsunuz? Türkiye’de çay daha ucuz değil mi?" diye sorduğumuzda verilen yanıtı anlamadığımız için yazamıyoruz.

10. Kendi ürettiğimiz çayımızı kendi ülkemizde 30-40 TL ye satamıyoruz. Kendi çayımızı pahallı diye yurt dışına ihraç edemiyoruz, ama Sri Lanka’dan ülkemize çay ithal ediyoruz. Bu çay iç piyasamızda 90-150 TL arasında satılabiliyor. Bu ticareti anlayabilen varsa anlatsın?

11. Ortada bir yalan var onun takipçisiyiz.

12. 1 milyon sermayesi olan şirketin, piyasa değeri 2 milyona yakın olan çayına niye sahip çıkmadığını sorduk. Pandemi nedeniyle olduğunu söylediler; biz de doğal olarak güldük.

13. Firma sahiplerinin 2-3 gün içinde geleceğini ve bizleri de ziyaret edeceklerini söylediler. Biz de bize gelmelerine gerek yok kamuoyunu bilgilendirsinler dedik.

14. Her işte bir hayır vardır dedik. Bu İthal çay işini araştırdık. Yarın İthal çaylarla ilgili ilk aşamada öğrendiklerimizi yazacağız.

Hepimize soru: Sri Lanka’dan ithal edilen çayların kilosunun ülkemizde 90 TL ile 150 TL arasında satıldığının farkında mıyız?