AKP askeri darbeleri de ayırdı: Menderes’in idamı aykırı, Denizlerin ise uygun

Yassıada yargılamalarını hükümsüz kılacak teklifin 12 Mart ve 12 Eylül’ü de kapsamasına yönelik öneriyi reddeden AKP, o dönemki idamların Anayasa’ya uygun olduğunu savundu. Muhalefet ise bu karara tepki göstererek AKP’yi darbeler arasında ayrım yapmakla suçladı.

Birgün'den Hüseyin Şimşek'in haberine göre; Yassıada Mahkemeleri’nde idam edilmelerine karar verilen Eski Başbakan Adnan Menderes ile eski Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ve eski Maliye Bakanı Tansu Polatkan ile diğer sanıkların yargılanmalarını hükümsüz kılacak yasa teklifi, TBMM Anayasa Komisyonu’nda oy birliğiyle kabul edildi.

Aynı hüküm 12 Mart 1971 muhtırası ile 12 Eylül 1980 askeri darbesi yargılamaları için uygulanmadı. Askeri darbeler arasında ayrım yapan iktidar, CHP’nin teklifini “kabul edilemez” buldu.

27 Mayıs 1960 sonrası 15 idam cezasına hükmedip, Adnan Menderes ile üç kişinin idamı ile sonuçlanan Yüksek Adalet Divanı kararlarının geçersiz kılınmasını öngören düzenlemenin komisyon görüşmelerinde muhalefet partileri, teklifi desteklediklerini bildirdi.

Menderes’in uygulamalarını benimsemediklerini ancak idam edilmelerinin yanlış olduğunu bildiren muhalefet milletvekilleri, teklifin kapsamının genişletilmesini istedi. 12 Mart 1971 muhtırası ile 12 Eylül 1980 askeri darbesi yargılamalarının da hükümsüz sayılmasını ve Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ile Hüseyin İnan’ın “itibarlarının geri kazandırılmasını” talep eden CHP’nin önergesi ise AKP ve MHP oylarıyla reddedildi.

AKP ANAYASA’YA UYGUN BULDU

Yassıada yargılaması ile diğer darbe yargılamalarını kıyaslayan TBMM Başkanvekili, AKP’li Süreyya Sadi Bilgiç, devrimcilerin idam kararını veren mahkemelerin “Anayasa’ya uygun” hareket ettiğini öne sürdü. 12 Eylül yargılamalarına sahip çıkan Bilgiç, “Öncelikle bu mahkemeler, sonuçlarını beğensek de beğenmesek de Yassıada Mahkemesi gibi doğal hâkim ilkesine aykırı bir şekilde sadece belirli kişileri yargılamak üzere kurulmuş mahkemeler değillerdir. Bu mahkemelerin hiçbiri, Yassıada’da olduğu gibi yargılamaya konu eylemlerin gerçekleştiği tarihten sonra kurulmamışlardır. Bu mahkemeler, kendi dönemlerinin anayasasına ve meri mevzuatına uygun olarak kurulmuşlardır” dedi. CHP ise aynı teklifi TBMM Genel Kurulu’nda da sunacaklarını bildirdi.

AYRIM YAPILMAMALI

TBMM Anayasa Komisyonu Üyesi, CHP Milletvekili İbrahim Kaboğlu, darbeler arasında yapılan ayrıma tepki gösterdi. Anayasa Profesörü Kaboğlu, “Askeri darbeler ve ortaya çıkan mağduriyetlerin giderilmesi noktasında yapıcı bir muhalefet örneği ile teklifi desteklemekle birlikte öncelikli olarak ölüm cezalarının uygulandığı darbelerin tümünü kapsaması önerisinde bulunduk” dedi.

Önerilerinin reddedilmesinin hatalı bir karar olduğunu vurgulayan Kaboğlu, “27 Mayıs, 12 Mart ve 12 Eylül, Türkiye toplumu için büyük mağduriyetlere yol açtı. Ağır ve çok yönlü mağduriyetlerin başında ölüm cezaları gelmektedir. Toplumsal vicdan ve adalet duygusu açısından, ölüm cezaları arasında ayrım yapmamak gerekirdi” ifadelerini kullandı.

KENDİSİNE DEMOKRAT

TBMM Anayasa Komisyonu’nun HDP’li Üyesi Erdal Aydemir ise “AKP sadece kendisine demokrattır” dedi. Anayasa’da ‘yasa önünde eşitlik’ hükmünün bulunduğunu, darbeler arasında ayrım yapılamayacağını söyleyen Aydemir, “Kendi geleneği için hukuk, adalet isterler. Menfaatlerine uygunsa meşrudur ama kendilerinin istediği doğrultuda sonuç alamazlarsa o şey gayrimeşru olur. Bu, onların siyasi geleneğinin genlerinde vardır” diye konuştu.