CHP 97 yaşında

Mustafa Kemal Atatürk tarafından 9 Eylül 1923'te kurulan ve bugüne kadar 7 genel başkanın görev yaptığı CHP, 97'nci kuruluş yıl dönümünü kutluyor.

AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, Türk halkı Kurtuluş Savaşı sonrası yeni bir yönetim şekliyle tanıştı.

Ülkenin ilk siyasi partisi ise Milli Mücadele'nin önderi Mustafa Kemal Atatürk tarafından kuruldu.

Atatürk tarafından "Halk Fırkası" adıyla kurulan partinin adının başına 1924'te "Cumhuriyet" sözcüğü eklendi. 1935'teki 4'üncü kurultayda ise bugünkü "Cumhuriyet Halk Partisi" adı benimsendi.

Dünyanın en eski birkaç partisinden biri olan CHP, 1923'ten 1950'ye kadar aralıksız iktidarda kaldı.

12 Eylül 1980 askeri darbesinin ardından, o dönem Bülent Ecevit'in genel başkanlık yaptığı Cumhuriyet Halk Partisi kapatıldı. Parti daha sonra 3821 Sayılı Yasa'ya dayanarak kuruluşunun 69'uncu yıl dönümü olan 9 Eylül 1992 günü tekrar açıldı.

Vekaleten görev alanlar hariç CHP'de genel başkanlık koltuğuna Atatürk, İsmet İnönü, Bülent Ecevit, Hikmet Çetin, Altan Öymen, Deniz Baykal ve Kemal Kılıçdaroğlu oturdu.

- 56 kurultay yapıldı

İlk kurultayı Sivas Kongresi kabul edilen CHP'de bugüne kadar 37 olağan ve 19 olağanüstü kurultay gerçekleştirildi.

Partinin 15 Ekim 1927'de yapılan ikinci kurultayı, Atatürk'ün "Büyük Nutuk"u okuduğu kurultay olarak tarihteki yerini aldı. Kurultay kapsamında, 15-20 Ekim arasında toplam 36 saat 33 dakika konuşma yapan Atatürk, 19 Mayıs 1919'da başlayan Ulusal Kurtuluş Savaşı'nın tüm dönemlerini ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş koşullarını belgelere dayanarak anlattı.

"Gençliğe Hitabe" bölümüyle sona eren kurultayda, "Cumhuriyetçilik, Halkçılık, Milliyetçilik ve Laiklik", partinin dört temel ilkesi olarak belirlendi.

Sonrasında, 10 Mayıs 1931'de yapılan üçüncü olağan kurultayda da CHP'nin ilkelerine "Devletçilik ve Devrimcilik" eklendi. Böylelikle, partinin amblemi olacak "altı ok"un felsefesini oluşturan altı ilkenin, parti programına ve tüzüğüne giriş süreci tamamlandı.

CHP'nin 9 Mayıs 1935'teki dördüncü olağan kurultayı ise Atatürk'ün katıldığı son kurultay oldu.

Parti, ilk olağanüstü kurultayını Atatürk'ün vefatı üzerine 26 Aralık 1938'de yaptı. Genel başkanlığa seçilen İsmet İnönü, yaklaşık 33 yıl bu görevi sürdürdü.

İnönü'nün istifasının ardından partinin başına, 14 Mayıs 1972'de yapılan 6. Olağanüstü Kurultay'da Bülent Ecevit geçti. 24 Mayıs 1979'daki 24'üncü Olağan Kurultay ise CHP'nin "Ecevitli" son kurultayı oldu. 12 Eylül 1980 darbesinden sonra, 30 Ekim 1980 tarihli dilekçesiyle genel başkanlıktan ayrıldığını açıklayan Ecevit, bir daha CHP'ye dönmedi.

Darbenin ardından kapatılan parti, 9 Eylül 1992'de yapılan kurultay sonrası genel başkanlığa seçilen Deniz Baykal ile tekrar siyaset sahnesinde yerini aldı.

CHP'de Hikmet Çetin ve Altan Öymen de genel başkanlık koltuğuna oturan isimler arasında yer aldı.

Deniz Baykal'ın istifası sonrası 2010'daki 33. Olağan Kurultaydan bu yana genel başkanlığını Kemal Kılıçdaroğlu'nun yürüttüğü CHP'de bugüne kadar 7 genel başkan görev yapmış oldu.

10 yıldır CHP genel başkanlığı görevini yürüten Kılıçdaroğlu, son olarak 25-26 Temmuz'da Ankara'da yapılan 37. Olağan Kurultay'da tek aday gösterilerek, yeniden genel başkanlığa seçildi.

- "Mücadelenin en ön saflarında CHP bulunmaktadır"

CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Faik Öztrak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, CHP'nin 97. yaşını kutlamanın mutluluğunu yaşadıklarını söyledi.

"Cumhuriyet Halk Partisi’nin temelinde, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde emperyalizme karşı duruş, Kuvayımilliye ruhu, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti vardır." diyen Öztrak, şunları kaydetti:

"CHP’nin geçmişinde Dumlupınar vardır, Sakarya vardır, İzmir’in dağlarında açan çiçekler, Kıbrıs’ın Beşparmak Dağları'na şehitlerimizin al kanlarıyla yazılan özgürlük mücadelesi vardır. Atatürk ilke ve devrimleri üzerinde oturan Cumhuriyet'imizin aydınlanma hareketi vardır. Yine, Cumhuriyet'imizin çok partili demokrasiyle taçlandırılması, sosyal demokrasi ve sosyal devlet anlayışı vardır.

CHP, bu onurlu mirasın sahibi olan milletimizin partisidir. Bugün de hak, hukuk ve adalet için mücadelenin en ön saflarında CHP bulunmaktadır."

- Açık havada kutlama programı

Cumhuriyet Halk Partisi 97. kuruluş yıl dönümünü 9 Eylül’de Ahlatlıbel Atatürk Parkı'nda kutlayacak.

CHP, 9 Eylül kuruluş yıl dönümü etkinlikleri için Genel Başkan Yardımcısı Gamze Akkuş İlgezdi başkanlığında genel başkan yardımcıları Veli Ağbaba, Onursal Adıgüzel, Parti Meclisi üyeleri Gamze Taşcıer, Murat Emir ve Semra Dinçer ile Ankara İl Başkanı Ali Hikmet Akıllı'nın içinde bulunduğu çalışma grubu oluşturuldu.

Edinilen bilgiye göre, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle açık hava etkinlikleri yapılabilecek mekanlar arasındaki değerlendirme sonucunda Ahlatlıbel Atatürk Parkı belirlendi. Yarın akşam yapılacak kuruluş yıl dönümü etkinliğine, CHP eski genel başkanları, CHP parti yöneticileri, eski ve yeni milletvekilleri ile CHP örgütlerinde görev alanlar davet edildi.

Salgın nedeniyle maske, mesafe ve hijyen kurallarına sıkı sıkıya uyulacak etkinlikte müzik dinletisi, Sunay Akın'ın tek kişilik gösterisi ve 23 Nisan resim, şiir, beste ödül töreni düzenlenecek.

CHP'de kuruluş yıl dönümü etkinliği öncesinde ise Anıtkabir ziyaret edilecek. Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu başkanlığında Parti Meclisi (PM) toplantısı da bugün yapılacak.

- Yarışmada dereceye girenleri ödülleri verilecek

CHP’nin 97. kuruluş coşkusunu salgın nedeniyle açık havada yaşayacaklarını ifade eden CHP Genel Başkan Yardımcısı Gamze Akkuş İlgezdi, "Kurtaran ve kuran partimiz 97 yaşında. Büyük bir coşku ve mutlulukla pandemi kuralları çerçevesinde bir kutlama programı hazırladık. Milli Egemenliğimizin 100. yılı şerefine düzenlemiş olduğumuz ve pandemi nedeniyle başvuru tarihini uzattığımız resim, şiir ve beste yarışmalarımızın ödülleri de 9 Eylül’de Genel Başkanımız Sayın Kemal Kılıçdaroğlu tarafından sahiplerine verilecek." dedi.

Yarışmaya katılımın yoğun olduğunu belirten İlgezdi, jürinin değerlendirmesinde çok zorlandığını aktardı. Birbirinden değerli eserler arasında dereceye girenleri belirlemenin uzun saatlerini aldığını belirten İlgezdi, "Bu ödüller dışında jürimiz tarafından birçok güzel eser içinde ayrıca mansiyon ödülleri takdir edildi. Partimizin 97. kuruluş yıl dönümündeki törende, eserler de katılımcılarla ve halkımızla paylaşılacak." diye konuştu.