AYM’de askeri üye devri kapanıyor
Anayasa Mahkemesi (AYM), Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi kapsamında 8 Temmuz sonrası yeniden şekillenecek.
Yüksek mahkeme, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin anayasaya uygunluk denetimini de üstlenecek ve 15 üyeli hale gelecek. Yeni sistemde AYM’de askeri üye devri kapanıyor, üyelerin hepsi sivil olacak.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın mazbatasını alıp göreve başlamasının ardından yeni sistemde yeni Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) ilişkin hükümler de devreye girecek.
Son anayasa değişikliğine göre, ‘Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ibarelerinin kaldırılmasına’ ilişkin değişiklikler, yeni cumhurbaşkanının göreve başladığı tarihte yürürlüğe giriyor. Böylece, 8 Temmuz’da, Meclis'in yemin edip Erdoğan'ın mazbatasını almasının ardından, AYM’deki iki askeri yargı kontenjanı kalkacak.
KARARNAMELERDE SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK?
Yeni sistemde AYM, kanunların, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin ve TBMM İçtüzüğü’nün Anayasa’ya şekil ve esas bakımlarından uygunluğunu denetleyecek, bireysel başvuruları karara bağlayacak. Böylece AYM’nin Anayasal denetim kapsamına Cumhurbaşkanlığı kararnameleri girmiş olacak. Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine karşı dava açma süresi Resmi Gazete’de yayımlanmasından başlayarak 60 gün sonra düşecek. Bir davaya bakmakta olan mahkeme, uygulanacak bir kararnamenin hükümlerini Anayasa’ya aykırı görürse veya taraflardan birinin ileri sürdüğü aykırılık iddiasının ciddi olduğu kanısına varırsa AYM’ye gidebilecek. AYM’nin bu konuda vereceği karara kadar dava geri bırakılacak. AYM, Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin tamamını veya bir hükmünü iptal ederken, kanun koyucu gibi hareketle, yeni bir uygulamaya yol açacak biçimde hüküm tesis edemeyecek.
ÜYELER KİM?
Erdoğan, ilk cumhurbaşkanlığı döneminde 2010 sonrası üç üye atadı. Bu üyeler Kadir Özkaya, Yusuf Şevki Hakyemez, Recai Akyel. Diğer 13 üye ve atayan cumhurbaşkanları şöyle:
TBMM 3: Celal Mümtaz Akıncı, Rıdvan Güleç ve Hicabi Dursun.
Abdullah Gül 7: AYM Başkanı Zühtü Arslan, Başkanvekilleri Engin Yıldırım, Burhan Üstün, Recep Kömürcü, Muammer Topal, Muhammed Emin Kuz, Hasan Tahsin Gökcan.
Sezer 3: Serruh Kaleli, Serdar Özgüldür ve Osman Paksüt.
