Berat Albayrak'ın istifasında ABD seçimleri etkisi

18 yıllık AKP iktidarında çok sayıda görevden alma, istifa ve ayrılık yaşandı. Ama Albayrak çok farklı. Aileden biri olması yetmezmiş gibi operasyonun en tepesindeki isim.

Birgün'den Yaşar Aydın'ın hazırladığı habere göre, Berat Albayrak’ın sosyal medya hesabından yaptığı istifa açıklamasının yankıları sürüyor. Albayrak’ın ayrılmasını ancak Erdoğan isteyebilir, öyle de olmuştur. Anladığımız kadarıyla Naci Ağbal’ın göreve getirilme süreci, aynı zamanda ayrılığın netleştiği uygun yol ve yöntem beklendiği dönem olarak ayarlanmış. Ama Albayrak buna izin vermedi. Yapabileceği son hamleyi hayata geçirdi.

ABD SEÇİMLERİ BEKLENDİ

Erdoğan çok sıkıştı. Hareket kabiliyeti içeride ve dışarıda daraldı. ABD seçim sonuçları, bir umudu daha kırmış oldu. Yeniden ilişki tesis edilecek ve bu sürecin sorunsuz yaşanması gerek. Albayrak’ın istifa metninde, ‘Tam bağımsız Türkiye’ vurgusu bu yüzden manidar. ABD’nin Halk Bankası sürecinden bu yana çok istemediği bir isim olan Albayrak’ın elindeki tek kozu olan Trump’ın damadıyla özel ilişkisi anlamsızlaşınca oyun dışına itilmesi çok daha kolay oldu.

Ama ABD seçim sonuçlarını tek gerekçe olarak göstermek de doğru değil. Uzun süredir yerlerde sürünen ve artık kurtuluş olanağı görülmeyen ülke ekonomisi Albayrak’ın yumuşak karnına dönüştü. Başarısızlığı tescilli bakan haline geldi.

Albayrak gibi bir ismin ayrılması için -tüm alanlardan- bu gelişmeler bile yeterli değil. Mutlaka arkasında daha köklü bir dizi gelişmenin yaşanması, sonucunda da Erdoğan’ın mecbur kalması gerekiyor.

TEKRAR YÜKSELMEK İÇİN…

Erdoğan partisinin il kongrelerini dolaşıp duruyor. Örgütü yeniden canlandırmaya çalışıyor. Örgütte değişim mesajı her konuşmasında yer alıyor. Ama bu işin o kadar kolay olmayacağının o da farkında. Bunun için içeride ve dışarıda yeniden güven tazelemek zorunda. Balonun yeniden yükselmesi için ağırlıklardan kurtulması gerek. Açık ki yeni bir başlangıç için Albayrak’ın en azından daha etkisiz bir alana çekilmesi gerekiyordu. Anlaşılan o ki ikna edilemedi.

KABİNEDE GERİSİ GELİR

Albayrak’ın istifası kabinede tek olmaz. Çok uzun olmayan bir dönemde mutlaka yeni isimler eklenecek. Uzun süredir gündemde olan kabine değişikliğinin önü tamamen açılmış oldu. İlk hedefte kamuoyunda başarısız olarak gösterilen isimler olacaktır. Sağlık Bakanı Koca, Çevre Bakanı Kurum ve Tarım Bakanı Pakdemirli ilk akla gelenler... Buna her ne kadar başarısız olarak görülmese de iktidarın yeni dönem tanımına uymadığı gerekçesiyle Süleyman Soylu’yu da eklemek gerekebilir.

SADECE BAKAN DEĞİL

Albayrak’ın partiden ayrılmasını diğer bakanların istifasından ya da görevden alınmasından ayrı tutmak gerek. Çünkü Albayrak sadece damat kontenjanından bakan yazılan bir isim değil. Türkiye’ye döndüğü andan itibaren siyasette hep etkili oldu. Önemli yerlerde görev aldı. İktidarın yükselen duvarları örülürken sürekli harç kardı. Sadece AKP için değil, kendisi için de çalıştı.

Kendi yapısını kurdu. Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığı’na geçmesiyle birlikte hem parti içinde hem de icra alanında doğan boşluğu doldurdu. Bürokraside ve partide “Beratçılar” gibi bir olgunun oluşmasını sağladı. Bakan, vali, emniyet müdürü, yüksek bürokrat atamalarında kendine yakın isimler lehinde ağırlık koydu. İletişim dünyasını neredeyse tekeline aldı. Gazete, televizyon, dağıtım şirketlerini kontrol eder hale geldi. ‘Pelikancılar’ın ona bağlı olduğu söylendi. Albayrak, AKP evinde bir duvar ya da ara bölme değildi. Süreç içerisinde kazandığı siyasal ve ekonomik güçle birlikte ana taşıyıcılardan biri haline geldi. Bugün yaşanan sarsıntı ana taşıyıcıların birinde çatlamaya yol açtı. İktidar için riski çok daha artırdı.

PAZARLIK MI YAPILDI?

İstifaya uzun süre hükümetten ve partiden tek bir ses gelmedi. Bu sessizliğin arka planında krizin büyüklüğü yatıyor. Bir yandan hasar tespit edilirken diğer yandan bu işin içinden nasıl çıkılır hesapları yapıldı. Ama bunlardan daha da önemlisi Albayrak ile yapılan pazarlığın ne kadar çetin yürüdüğünü gösteriyor. Albayrak siyasetten isim olarak çekilebilir. Ama yıllar içinde yarattığı, emrinde çalıştırdığı dev orduyu öylesine ortada bırakması beklenemez. Albayrak, tüm bu alanlar üzerinde denetimini devam ettirmek isteyecektir. Karşısında kayınpederi bile olsa Albayrak ulaştığı bu devasa gücü bırakmayacaktır.

NELER DEĞİŞECEK?

Berat Albayrak, muhalefetin yutması kolay olmayan büyük bir balık… O yüzden tüm eleştirilerine rağmen her zaman iktidar bloku tarafından korundu. Dokunulmazlık verildi. Vazgeçildiyse mutlaka siyasal sonuçları olacaktır. Çünkü muhalefet Albayrak’ın istifasından başarı öyküsü de çıkaracak, iştahını artıracaktır. Hedef tahtasına yeni bakanlar konulabilir.

Albayrak’ın istifasını Erdoğan’ın bugüne kadar karşılaştığı en büyük yenilgi olarak da görmek mümkün. Kırmızı çizgilerinden birini kendi elleriyle ortadan kaldırdı. Yaşadığı çaresizlik onu bu noktalara kadar taşıdı. Bu istifayla Erdoğan için siyaset bugün dünden daha da zor olacak.