4 yalanda Tank-palet gerçeği

Ozan Gündoğdu/Birgün - CHP Milletvekili Ali Mahir Başarır’ın 1 hafta önce Habertürk televizyonunda katıldığı bir canlı yayında Sakarya’daki tank-palet fabrikası üzerine söylediği ve yayında bir çok kere “yanlış anlaşılmasın” diyerek uyarılarda bulunduğu konuşma üzerinden yaratılan suni gündem devam ediyor.

Ali Mahir Başarır’ın aynı yayında birkaç kere ifadelerinin tank-palet fabrikasıyla ilgili olduğunu söylemesine rağmen, AKP cephesi “Başarır Ordu’ya satılmış dedi” demeye devam ediyor.

Günlerdir süren bu yapay gerilim, liderlerin karşılıklı açıklamalarıyla yön değiştiriyor. Hem dün Erdoğan’ın yaptığı açıklamalar, hem de önceki günlerde iktidar medyasında yapılan derlemelere göre AKP cephesinin tank palet fabrikasına ilişkin argümanları ve veriler ışığında bulduklarımız şu şekilde;

İDDİA 1- Fabrika özelleştirilmedi, sadece işletmesi 25 yıllığına devredildi.

Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın resmi web sitesine göre (https://www.oib.gov.tr) Türkiye’de özelleştirme 4046 sayılı kanunla düzenlendi. Bu kanuna göre özelleştirme uygulamaları 5 başlıkta toplanıyor. Bunlar, hisse satışı, işletme satışı veya devri, sosyal tesis satışı veya devri, taşınmaz satışı veya devri, diğer varlık satışları veya devri şeklinde başlıklandırılıyor. Buna göre tank palet fabrikası 4046 sayılı kanuna göre işletme hakkının devredilmesi usulüyle özelleştirildi. Bu nedenle fabrika özelleştirilmedi demek doğru değil.

İDDİA 2- BMC yerli bir firma ancak bazı projelerde Katarlılarla işbirliği yapıyor.

İstanbul Sanayi Odası verilerine göre BMC, Ege Bölgesi Sanayi Odası’na bağlı, taşıt araçları sanayii alanında üretim yapan, 2019 yılı itibariyle 125 milyon 857 bin dolar ihracat geliri olan bir firma. Aynı verilere göre şirketin yüzde 50,1’i yerli, yüzde 49,9’u ise yabancı ortaklı. Yani BMC yüzde 100 yerli bir firma ancak bazı projelerde Katarlılarla işbirliği yapıyor iddiası da doğru değil.

İDDİA 3- Tank Palet fabrikası eski bir fabrikaydı, bu nedenle işletmesi özel sektöre devredilerek yenilenmesi sağlandı.

Sakarya’daki Tank-Palet Fabrikası 1973 yılında kuruldu. Bugün 47 yaşında. Ancak şu an kamuya ait olan, üstelik kimi Tank-Palet Fabrikası’ndan daha eski olan fabrikalar, firmalar mevcut. Örneğin şu an Türkiye Varlık Fonu’na ait THY, 1933 yılında , BOTAŞ 1974 yılında, Çaykur 1983 yılında, Eti Maden İşletmeleri 1993 yılında, Kayseri Şeker Fabrikası 1954 yılında kuruldu. Yani, eskiyen her fabrika veya firmanın işletmesi özel sektöre devredilmiyor. Bir çok firma veya fabrika günün koşullarına uygun hale getirilerek kamu tarafından işletilmeye devam ediyor.

İDDİA 4- Tank-Palet Fabrikasına ilk teklif Otokoç’un 250 tanka 7 milyar avroluk tekflifiydi, neyse ki BMC araya girdi, teklifi 4,2 milyar avroya indirdi. Sonra da BMC büyük fedakarlık yaparak 3,5 milyar avroya indirdi.

BMC’nin tank palet fabrikasının işletmesini devralmasıyla nasıl bir “fedakarlık” yaptığını bilmiyoruz ancak İSO verilerine göre BMC’nin son yıllarda yaşadığı büyüme üstelik kriz dönemine rağmen son derece yüksek performanslı. 2013’te TMSF’nin Mehmet Emin Karamehmet’in elinden aldığı BMC, 2014’te 751 milyon TL’ye AKP MKYK üyesi Ethem Sancak’a satıldı. 2014 ve 2015 itibariyle İSO500 listesine giremeyen BMC, 2016’da Türkiye’nin en büyük 500 sanayi kuruluşu listesine 137’nci sıradan giriş yaptı. 2017’de hızla 79’unculuğa yükseldi. BMC’nin yükselişi hız kesmeyerek 2018 ve 2019’da da devam etti. 2018’de İSO500’ün 61’incisi olan BMC, 2019’da da 10 basamak birden yükselerek 51’inciliğe yükseldi. 751 milyon TL’ye satın alınan BMC’nin 2016’daki aktif büyüklüğü 2 milyar 149 milyon TL olarak İSO kayıtlarına geçti. 2017’de aktif büyüklüğü 4 milyar 604 milyon TL’ye yükseldi. Yani 1 yılda yüzde 114 büyüdü.

Büyümesi hız kesmedi, 2018’deki aktif büyüklüğü 6 milyar 869 milyon TL’ye, 2019’daki aktif büyüklüğü ise 7 milyar 40 milyon TL’ye yükseldi. Yani 2014’te satış fiyatı 751 milyon TL olan şirketin 5 yıl içinde aktif büyüklüğü satış fiyatının 9,5 katına ulaştı. Yani bir fedakarlık varsa da bu durum BMC'nin bilançosuna yansımış değil.