CHP'den gençler için '44 Soruda Çalışma Yaşamındaki Haklarımız' raporu

CHP'nin Gençlik Politikalarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Gökçe Gökçen, 1 Mayıs İşçi Bayramı öncesinde “Gençlerin Güvencesizliği: 44 Soruda Çalışma Yaşamındaki Haklarımız” isimli bir rapor hazırladı. İş hayatında hakkını aramak isteyen gençler için temel bilgilerden oluşan bir rehber niteliği de taşıyan raporda gençlerle yapılan görüşmeler de aktarıldı.

“Gençlerin Güvencesizliği: 44 Soruda Çalışma Yaşamındaki Haklarımız” Raporu ile ilgili yazılı açıklama yapan Gökçe Gökçen, “Gençlerle yaptığımız görüşmelerde en önemli üç sorunun istihdam, eğitim ve özgürlük başlıklarında yoğunlaştığını görüyoruz” dedi. Gökçen’in açıklaması şöyle:

“Bununla birlikte istihdam sorunu, güvencesizlikle birlikte açık ara en büyük kaygıyı oluşturuyor. İşsiz kalma kaygısıyla gençler, düşük ücretlere razı ediliyor ve uzun çalışma saatleriyle birlikte yasal haklarını da kullanamaz hale gelmiş durumda. Bu çalışmayla amacımız, hakkını aramak isteyen gençlere yol gösterici bir rehber oluşturmak ve iş hayatında yaşanan sorunları 44 soru ve 44 cevapta derleyerek hak bilincini güçlendirmek. Geleceğimizi geri almak ve bu ülkede hayaller kurabilmek için insanca yaşayıp insanca çalıştığımız günleri inşa edeceğiz. Bu düşüncelerle 1 Mayıs İşçi Bayramımız şimdiden kutlu olsun.”

Raporda gençlerin yönelttiği sorular ve verilen cevaplar özetle şöyle:

İş yerinde liyakatin işlemediğini düşünüyorum. Ne yapabilirim? Eşitsizliğin; din, siyasi görüş veya cinsiyet gibi aynı zamanda ayrımcılığa sebep olan bir hususa dayanıyor olmasının ispatı halinde 4 aya kadarki ücretinizi ayrımcılık tazminatı olarak almanız mümkündür.

Öğrenciyim, sigortasız çalıştırılırsam ne yapabilirim? Öğrenci olsanız da kısmi süreli çalışıyorsanız işverenin tüm çalışanlara olduğu gibi sizi de sigortalı çalıştırması gerekmektedir.

Stajyerim, ücret almaya hakkım var mı? Mesleki Eğitim Kanunu kapsamında staj yapan kişilere, asgari ücretin en az yüzde 30'u kadar ödeme yapılması bir zorunluluktur.

Askere gideceğim, kıdem tazminatı alabilir miyim? Aynı iş yerinde 1 yıldan uzun süredir çalışıyorsanız ve zorunlu askerlik dolayısıyla işten ayrılacaksanız, kıdem tazminatına hak kazanırsınız.

İşverenimi şikâyet ettiğim için işten atıldım ne yapabilirim? İşverenin sözleşmeyi kötü niyetli olarak feshetmesi halinde işçi, bildirim sürelerine ait ücretin üç katı tutarında kötü niyet tazminatına hak kazanmaktadır.

Sendika üyeliğim sebebiyle işten çıkarıldım ne yapabilirim? İşveren, lehinize bir yıllık ücret tutarınızdan az olmamak üzere sendikal tazminata hükmedilecektir.

İş yerinde mobbinge uğradım, ne yapacağım? Mobbinge uğrayan çalışan, iş sözleşmesini haklı nedenle feshedip kıdem tazminatı dahil tüm işçilik alacaklarına hak kazanmakta olup ayrıca maddi ve manevi tazminat talep hakkı da doğmaktadır.

İşe başladım ancak deneme süresinde olduğum söylendi. Bu ne anlama geliyor? Deneme süresi en çok iki ay olabilir. Deneme süresi içinde taraflar iş sözleşmesini bildirim süresine gerek olmaksızın, gerekçesiz ve tazminatsız feshedebilir. İşçinin çalıştığı günler için ücret ve iş hukukundan doğan tüm hakları bakidir.” (ANKA)