ÇAYKUR'dan Erdoğan'ın gezilerinde dağıttığı çaylara ilişkin açıklama
CHP İzmir Milletvekili Atila Sertel'den Çaykur Genel Müdürü Yusuf Ziya Alim'e zor sorular.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İzmir Milletvekili ve KİT Komisyonu üyesi Atila Sertel, KİT Üst Komisyonu toplantısında AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yurtiçi gezilerinde ve seçim çalışmalarında dağıttığı “keyif” çaylarının ÇAYKUR tarafından verilip verilmediğini sordu.
CHP İzmir Milletvekili Atila Sertel’in sorusunu yanıtlayan ÇAYKUR Genel Müdürü Yusuf Ziya Alim, “Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı ve Ak Parti Genel Başkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın seçim çalışmaları kapsamında seçim aracı üzerinden vatandaşlara dağıttığı iddiaya konu çayların, teşekkülümüz ve ürünlerimizle hiçbir bağlantısı veya ilgisi yoktur” dedi.
Öte yandan kurumun son 4 yıldaki 2 milyar 100 milyon TL’lik zararı da CHP Milletvekilleri tarafından eleştirildi. ÇAYKUR yönetimi ise zarara gerekçe olarak çay üreticilerine yapılan ödemeleri karşılamak için çekilen kredileri gösterdi.
TVF’YE DEVREDİLDİ ZARAR ETMEYE BAŞLADI
ÇAYKUR’un bilanço ve hesaplarının görüşüldüğü KİT Üst Komisyonu toplantısında kurumun zararları da tartışıldı. Dünyada en fazla çay tüketen ülkelerden biri olan Türkiye’de sektörün lideri olan ÇAYKUR’un her yıl zarar etmesinin anlaşılamaz ve kabul edilemez olduğunu söyleyen muhalefet milletvekilleri, kurumun zararının ve kredilerine bağlı finansman yüklerinin ciddi şekilde artmasını da eleştirdi.
Çay sektöründe Türkiye’de, Avrupa’da ve Dünya’da söz sahibi olan ÇAYKUR’un 2017 yılında 267 milyon 2018 yılında 657 milyon, 2019 yılında 635 milyon, 2020 yılında da 547 milyon TL zarar ettiğini vurgulayan CHP İzmir Milletvekili Atila Sertel, Türkiye Varlık Fonu’na devredildikten sonra zarar etmeye başlayan kurumun 2017 – 2020 yılları arasında toplamda 2 milyon 100 milyon TL zarar ettiğini söyledi.
ZARARIN YÜZDE 60’I FİNANSMAN GİDERİ
Kurumun her yıl artan kredi ve faiz yüküne katlanmaya zorlandığını aktaran Sertel, 2020 yılında kullanılan kredi tutarı ve katlanılan faiz giderini de sordu.
Sertel’in sorusunu yanıtlayan ÇAYKUR Genel Müdürü Yusuf Ziya Alim, şu bilgileri verdi:
“Kurumumuzun 2020 yılı finansman gideri 322 milyon 609 bin 931 TL’dir. 2020 yılı bilanço zararının yaklaşık yüzde 60’ı finansman giderlerinden kaynaklanmaktadır. 2020 yılından 2021 yılına 4 milyar 165 milyon 800 bin TL kredi borcu devretmiştir.
Çaykur Mayıs ve Ekim ayları arası üreticilerden çay alımı ve ürün bedeli ödemeleri yaparken, ürettiği çayı ise yılın tamamında yani bir sonraki yılın mayıs ayına kadar satmaktadır. Bu nedenle üreticilerimizin mağdur olmaması ve ödemeleri kısa sürede yapmak için kredi kullanımına gidiyoruz.”
STEVİA FABRİKASINA KİRACI ARANIYOR
CHP İzmir Milletvekili Atila Sertel, toplantıda Cumhurbaşkanı tarafından “Rize Şekeri” adı verilen ve pilot bölgelerde deneme üretimine başlanan Stevia bitkisi için yapılan 16 milyonluk yatırım da gündeme geldi. Deneme üretimlerinin ve yapılan yatırımın ardından Stevia bitkisinin bölgede yetişmeyeceğinin anlaşıldığını ifade eden Sertel, “Zararın neresinden dönerseniz kardır ancak bu bitkiyle ilgili tesis kurdunuz. Bu tesise ne oldu” diye sordu.
ÇAYKUR Genel Müdürü Yusuf Ziya Alim ise şöyle yanıtladı:
“Stevia bitkisi yetiştirmek amacıyla 46 fabrikada her bir üretici için sadece 200 m2 alanda yetiştirmek üzere dağıtımı yapıldı. Ancak bakımı ve yetiştirme zorluğu nedeniyle üretici tarafından kabul görmemiştir. Ayrıca Temmuz ayında ürün hasadı yapılıp kurutulması açısından bölge şartları nedeni ile zorluk yaşanmıştır. Stevia ünitemiz için ise kiraya vermek üzere ihale açılmıştır, gelecek tekliflere göre değerlendirme yapılacaktır.”