İşte CHP’nin 75 sayfalık Anayasa hazırlık metni

Habertürk yazarı Muharrem Sarıkaya, CHP’nin bugün PM’ye sunacağı 75 sayfalık Anayasa hazırlık metnindeki detayları kaleme aldı.

“En dikkat çeken noktası eklenen yeni Anayasal kurumlar” diyen Sarıkaya, “Örneğin sürdürülebilir yaşam anlayışı içinde “ekosistem hakkı” diye bir hak geliştirilmiş. Ortadoğu Barış ve İşbirliği Teşkilatı, Aile Sigorta Kurumu, Adalet Yüksek Konseyi gibi kurumlar yeni olanlardan bazıları. Anayasal düzlem, çevre-toplum-devlet üçlemesine oturtulmuş, çevre ülkenin en önemli unsuru haline getirilmiş. Ayrıca Çevre Mahkemesi kurulması da getirilen öneriler arasında” ifadelerini kullandı.

“Prof. Dr. Kaboğlu’nun da altını çizdiği gibi her ne kadar güçlendirilmiş kavramı kullanılıyor olsa da demokratik parlamenter düzeni savunan bir metin çıkmış” değerlendirmesinde bulunan Sarıkaya, yazısında söz konusu metne ilişkin olarak şunları kaydetti:

En dikkat çeken noktası ise eklenen yeni Anayasal kurumlar… Örneğin sürdürülebilir yaşam anlayışı içinde “ekosistem hakkı” diye bir hak geliştirilmiş. Ortadoğu Barış ve İşbirliği Teşkilatı, Aile Sigorta Kurumu, Adalet Yüksek Konseyi gibi kurumlar yeni olanlardan bazıları. Anayasal düzlem, çevre-toplum-devlet üçlemesine oturtulmuş, çevre ülkenin en önemli unsuru haline getirilmiş. Ayrıca Çevre Mahkemesi kurulması da getirilen öneriler arasında.

Anayasaya eklenen bir diğer yenilik de “muhalefet hakkı…” TBMM’de Kesin Hesap Başkanlığı görevinin iktidarı takip eden muhalefet partisine bırakılmasına karar verilmiş. Bununla da kalınmamış, bir yasama yılında 20 günü geçmemek üzere TBMM’de gündem belirleme yetkisi de muhalefete bırakılmış. Meclis’in hükümeti denetleme yolları çok daha güçlü hale getirilmiş. Hükümeti yıkmanın zor, ama kurmanın bir o kadar kolay olduğu bir sistem getirilmesi kararlaştırılmış; Millet İttifakı ortaklarının görüşünün de alınması için oran belirtilmemiş.

Yüce Divan görevinin Anayasa Mahkemesi’nden alınıp, bunun yerine Anayasa Mahkemesi’nin hukukçu üyeleri ile Yargıtay Ceza Daire başkanlarından oluşan karma bir Yüce Divan modeli öngörülüyor. İttifak ortakları ile uzlaşı için önerilen yol ise herkesin kendi metni ile geldiği bir komisyonda ortak yolun bulunması.

Şunu belirtebilirim ki CHP’nin metni İYİ Parti kadar devleti önceleyen bir yapı getirmiyor, ancak Gelecek Partisi kadar da devletin tüm yetkisini demokratik kurumlara bırakan yapı getirmiyor. Orta yolcu bir şekilde ikisinden esintiler içerirken, kendi kimliğini daha net ortaya koyuyor.