AKP’nin ilk dışişleri bakanı Yaşar Yakış: 'Persona non grata savaş ilan edilmesinden bir öncesindeki adım'

10 ülkenin büyükelçisi veya maslahatgüzarı 18 Ekim'de ortak bir açıklama yayınlayarak, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) serbest bırakılması kararı almasına rağmen işadamı Osman Kavala’nın dört yıldır Silivri Cezaevi’nde tutuklu olduğuna dikkat çekmiş, Türkiye’ye üyesi olduğu Avrupa Konseyi'nin kararları ve imza attığı Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni hatırlatmıştı.

AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan ise Kavala açıklaması yapan 10 ülke büyükelçisinin "istenmeyen adam" ilan edilmesi talimatını vermiş, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nu işaret etmişti.

Erdoğan'ın açıklamaları sonrası gözler Çavuşoğlu'na çevrilirken; 10 büyükelçinin bakanlık ile temas kurma çabaları sonuçsuz kaldı.

AKP'YE TANIDIK İSİMDEN UYARI

Tüm Türkiye, yeni hamleyi beklerken; AKP iktidarına uyarılar gelmeye de devam ediyor.

Konuya ilişkin VOA Türkçe’den Yıldız Yazıcıoğlu'nun sorularını yanıtlayan AKP’nin kurucu isimlerinden, AKP hükümetindeki ilk Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış, Erdoğan’ın talimatını uygulatabileceğini ancak bundan Türkiye’nin zarar gereceğini söyledi.

Yakış, “Ben yaptım oldu derseniz yapılır. Diplomatik geleneklerimizde emsali görülmemiş bir durum olacaktır. Diplomatlar ile ilgili ‘persona non grata’ ilan ettiğinizde sözkonusu ülkelerle diplomatik ilişkilerinizi ciddi bir çıkmaza sürüklemiş olursunuz. Bu uygulama diplomatik ilişkilerde, geçmişi itibariyle savaş ilan edilmesinden bir öncesindeki adım olarak yorumlanmaktadır. Söz konusu diplomatlarca böylesi bir ortak açıklama yapmaları gerekir mi gerekmez mi meselesinden bağımsız olarak değerlendirme yapmalıyız. Çünkü Türkiye bu diplomatlar hakkında böyle bir karar alırsa her ülke kendi karşı hamlesini yapacaktır. Türkiye bundan zarar görecektir” dedi.

Emekli Büyükelçi Yaşar Yakış, Türkiye’nin haksız olduğuna inandığı açıklamaya karşı diplomatik tavır alabileceğini ancak diplomatik ilişkileri tümüyle tartışmalı, sıkıntılı hale getirecek bir adıma ihtiyaç olmadığını düşündüğünü kaydetti. Yakış, “Diplomaside sözkonusu ülkeler de bizim diplomatlarımızla ilgili mütekabiliyet esasına bağlı şekilde aynı kararı alabilir. Ama almayabilir de. Tamamiyle bu ülkelerce nasıl bir karşı hamle yapılmasına karar verileceğiyle ilgili olacaktır neler olabileceği” açıklamasında bulundu.

''AB'NİN TUTUMU SERTLEŞEBİLİR''

“Lüksemburg’daki kararlar paralelinde Türkiye’ye karşı bir dizi önlem hali hazırda Avrupa Birliği’nin gündemindeydi” anımsatması yapan Yakış, eğer Türkiye böylesi bir adım atarsa Avrupa Birliği’nin tutumunu sertleştirebileceğini işaret etti.

''BİDEN-ERDOĞAN İLİŞKİLERİNİ OLUMSUZ ETKİLEYECEK''

Roma’da 30-31 Ekim’de gerçekleştirilmesi planlanan G-20 toplantısında Erdoğan’ın ABD Başkanı Joe Biden ile görüşmeyi öngördüğünü de kaydeden Yakış, “Bu yapılma olasılığı gündemde olan görüşme de tehlikeye girecek. ABD Kongresi’nin her iki kanadında F-35 askeri uçak projesinden Türkiye’den çıkartılması sonrasında zaten var olan Türkiye karşıtlığını pekiştirebilecektir. Dolayısıyla Türkiye, F-16 askeri uçak modernizasyonu gibi taleplerine olumlu yanıt alamayacaktır. Öncesinde böyle bir adım atılması, Erdoğan’ın Biden ile ilişkilerini olumsuz etkileyecektir” diye konuştu.