Selahattin Demirtaş’ın tutukluluğunun 5. yılı

DERLEYEN: FIRAT FISTIK/GERÇEK GÜNDEM

HDP Eş Genel eski Başkanı Selahattin Demirtaş, beş yıl önce bugün, 4 Kasım 2016’da HDP’li dokuz milletvekiliyle birlikte “suç işlemek amacıyla örgüt kurmak”, “terör örgütü üyesi olmak”, “silahlı terör örgütüne üye olmak”, “örgüt adına suç işlemek” suçlamalarıyla gözaltına alınmış ve tutuklanmıştı.

Diyarbakır 2. Sulh Ceza Hakimliği, gözaltına alınan Demirtaş ile birlikte HDP Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ, HDP Grup Başkanvekili İdris Baluken, Diyarbakır Milletvekili Nursel Aydoğan, Şırnak Milletvekili Leyla Birlik, Mardin Milletvekili Gülser Yıldırım, Hakkari Milletvekilleri Selma Irmak ile Abdullah Zeydan ve Şırnak Milletvekili Ferhat Encu hakkında tutuklama kararı vermişti. Ankara Milletvekili Sırrı Süreyya Önder ile Diyarbakır Milletvekilleri Ziya Pir ve İmam Taşçıer, adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştı.

Diyarbakır’da gözaltına alınan Demirtaş’ın tutulduğu Emniyet Müdürlüğü’ne bombalı saldırı düzenlenmiş, bir polis ve 10 sivil hayatını kaybetmişti. Saldırıyı IŞİD üstlenmişti. Gözaltı operasyonlarının ardından Türkiye’nin farklı yerlerinde eylemler düzenlenmiş, bu eylemlerde gözaltına alınan Sebahat Tuncel de tutuklanmıştı.

33 farklı dava, 142 yıla kadar hapis istemi

Demirtaş, bu süreçte hakkında en fazla fezleke hazırlanan milletvekili oldu. Hakkında açılan 33 farklı dava var. Bu davalarda “terör örgütü kurmak, yönetmek”, “terör örgütü propagandası”, “suçu ve suçluyu övme” gibi suçlardan 142 yıla kadar hapis cezası istendi.

Demirtaş, tutuklanmasından 460 gün sonra hakim karşısına çıkabildi. Üç gün süren ilk savunmasında dosyasına sahte deliller konulduğunu, davanın sadece siyasi saiklerle yürütüldüğünü öne sürdü. Tutukluyken 2018’de HDP’nin cumhurbaşkanı adayı oldu.

AİHM kararı: “Demirtaş, serbest kalmalı”

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Demirtaş hakkındaki kararını 20 Kasım 2018’de verdi ve Demirtaş’ın serbest bırakılması ve tutuksuz yargılanması gerektiği hüküm altına alındı. Kararda, uzun tutukluluk süresine vurgu yapıldı.

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, AİHM kararıyla ilgili “Bu karar bizi bağlamaz. Karşı hamlemizi yapar işi bitiririz” demişti.

Demirtaş, tutukluluğuna neden olan dava dışında İstanbul’daki Nevruz kutlamalarında yaptığı konuşma nedeniyle de 4 yıl 8 ay hapis cezası aldı. Bu ceza, AİHM kararından sonra 4 Aralık 2018’de onandı ve böylelikle Demirtaş hakkındaki AİHM kararı hükümsüz kaldı.

Anayasa Mahkemesi de Demirtaş’ın tutukluluk süresinin makul olmadığını açıklarken, Demirtaş’a 50 bin TL manevi tazminat ödenmesine karar verdi. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, bu karar sonrası “Terörist Demirtaş ile ilgili hak ihlali kararı verilmesi, üstelik Türk devletinin tazminat ödemesine hükmedilmesi vicdanları sızlatmıştır” demişti.

Demirtaş, 6-8 Ekim olayları olarak da bilinen Kobane ile ilgili yapılan eylemler ve açıklamalardan dolayı da yargılanıyor. Bu dosyada da HDP genel merkez yönetimi tarafından atılan tweetler delil olarak gösteriliyor. Bu suçtan da yargılanan Demirtaş, böylelikle ilk tutuklanmasına neden olan suçlamaya ikinci kez maruz kalmış oldu, aynı davadan iki kez yargılandı.

“Mahkemeniz karar verme yetkisine sahip değil”

Kobane davasının son duruşması bir hafta önce görüldü. Duruşmada ifade veren Demirtaş şunları söyledi: “Mahkemeniz herhangi bir hukuki karar verme yetkisine, gücüne sahip değil. Geçen hafta boyunca bu duruşmanın sonucunun ne olacağı ülkeyi yöneten siyasetçiler tarafından siyaset kürsülerinde ilan edildi. Ülkenin Cumhurbaşkanı hem mütalaayı hem ara kararı hem de hükmü açıkladı. Onun küçük ortağı daha da ileri gitti, ‘Anayasa Mahkemesi kapatılsın’ diyerek hukuka açık bir müdahale gerçekleştirdi. Bu 5 yıl birilerini hala tatmin etmiş değil. Önümüzdeki dönem Cumhurbaşkanlığı seçimleri var. Mahkeme ve heyeti dahil olmak üzere, AİHM kesinleşmiş kararıyla somutlaşmış bir durum olan siyasi kumpas davalarında görevlendirilmiş yargı mensupları AKP-MHP’nin yeniden kazanması için bir siyasi çalışma yürütüyor. Mahkemenin çok defa ara kararında. ‘AİHM kararı bizi bağlamaz’ dedi. ‘Anayasa’nın 90’ıncı maddesini tanımıyorum’ dedi. Anayasa Mahkemesi’ni, AİHM’i tanımayan bir yargı mercii, kendisine yargı mercii diyen bir mahkeme heyeti bizi hukuk adına nasıl yargılıyor?”

Başak Demirtaş, Selahattin Demirtaş’ın gözaltına alınmasının beşinci yılında twitter üzerinden bir video paylaştı ve "Her şeye rağmen, geçtiğimiz beş yıl boyunca umudumuzu hiç yitirmedik. Adaletin, özgürlüğün ve eşitliğin çok uzak olmadığını biliyoruz." dedi.