CHP'den asgari ücretin yılda iki kez belirlenmesine ilişkin kanun teklifi
CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba son günlerde asgari ücretin tekrar belirlenmesi konusunu meclis gündemine taşıdı.
Ağbaba ‘’ bilindiği üzere asgari ücret yasal mevzuata bağlı olarak yılda bir kez belirlenebiliyor. Öncelikle bunun değişmesi lazım ve bugün asgari ücretin yılda iki kez belirlenmesi için kanun teklifimizi verdik. Eğer iktidar bu konunda gerçekten samimi ise teklifimize destek versin ve asgari ücret bu yıl için yeniden belirlensin. Bu sayede iktidarın umut tacirliği yapıp yapmadığı da ortaya çıkacaktır’’ dedi.
CEBE GİRMEDEN AÇLIK SINIRININ ALTINDA KALAN ASGARİ ÜCRET
Bu yıl Türkiye tarihinde belki de bir ilk yaşandı ve 2022 yılı için belirlenen asgari ücret, şubat ayında işçilerin cebine girer girmez açlık sınırının altında kaldı. Türkiye’de asgari ücret olağan bir ücret haline dönüşmüştür. Bazı araştırmalara göre Türkiye’de aktif çalışma yaşamında yer alan işçilerin yüzde 57’sinin asgari ücret aldığı söylenmektedir. Bu durumda Türkiye’de 10 milyon civarında işçi kendisinin ve ailesinin geçimini asgari ücret ile sağlamak zorundadır. Bu da demek oluyor ki şuanda Türkiye’de asgari ücretliler ve onların geçindirmekle sorumlu aileleri açlık sınırının altında yaşıyor.
İKTİDAR SAMİMİ İSE KANUN TEKLİFİMİZE DESTEK VERSİN
Asgari ücret şuan açlık sınırının altında ve yıl boyunca da altında kalmaya devam edecek. Türkiye şu an resmi enflasyon yüzde 54,4 ama gerçek hissedilen enflasyon yüzde 100’ü aşmış durumda.
İktdar yetkilileri sürekli tarihi bir zamdan bahsediyor ama o zamdan eser kalmamış durumda. Ayrıca asgari ücretin yeniden belirlenmesine dair iktidar kanadından açıklamalar geliyor. Bu konuda eğer samimilerse asgari ücretin yılda bir kez belirleneceğine dair yasal hüküm var ve öncelikle bunun değiştirilmesi gerekir.
Kanun teklifimizi verdik ve diyoruz ki asgari ücretin bu yıl yeniden belirlenmesine dair yasal değişikliği hemen yapalım. Eğer iktidar kanadı samimi ise kanun teklifimize destek verir ve asgari ücreti bu yıl için yeniden belirlenir.
GENEL GEREKÇE
Asgari ücret, yasal olarak bir işçinin alacağı en düşük ücrete tekabül etmektedir. Lakin Asgari ücret ile bu tanımı dışında ayrıca bir başka önemede sahiptir. Türkiye’de asgari ücret olağan bir ücret haline dönüşmüştür. Bazı araştırmalara göre Türkiye’de aktif çalışma yaşamında yer alan işçilerin yüzde 57’sinin asgari ücret aldığı söylenmektedir. Bu durumda Türkiye’de 10 milyon civarında işçi kendisinin ve ailesinin geçimini asgari ücret ile sağlamak zorundadır.
Türkiye’de son iki yıldır yaşanan ekonomik krizin etkisini hiç şüphesiz asgari ücretliler hissetmektedir. 2022 yılı için yüzde 50 zamla 4253 TL’ye yükseltilen asgari ücret, bu yıl için asgari ücretlinin cebine girer girmez açlık sınırının altında kalmıştır. TÜRK-İŞ tarafından açıklanan açlık sınırı Şubat ayında 4553 TL’ye yükselerek asgari ücreti geride bırakmıştır.
TÜİK madde sepeti verilerine göre ise geçtiğimiz yıl 2825 TL asgari ücretin alım gücü bu yıl 4253 TL asgari ücretin üzerine çıktığı görülmektedir. Asgari ücrete 2022 yılı için yüzde 50 zam verilmesine rağmen asgari ücretlinin sofrasında 46 adet ekmek azalmış durumdadır. Diğer birçok temel besin maddesindeki alım gücü de geçtiğimiz yıla göre azaldığı görülmektedir.
Türkiye’de şubat ayı resmi enflasyon oranı yüzde 54,44’tür. Türkiye bu haliyle Arjantin’i dahi geride bırakmış ve dünyada en yüksek 8. Enflasyona sahip ülke olmuştur. Ayrıca gıda enflasyon oranlarında bir yıllık artış yüzde 64 ile rekor seviyeye yükselmiş, Türkiye’de gıda ürünlerinin en pahalı olduğu 4. Ülke olmuştur. Türkiye ayrıca Avrupa ülkeleri ile kıyaslandığında en düşük asgari ücrete sahip olan ikinci ülke konumundadır. Yine Türkiye diğer Avrupa ülkelerine kıyasla da asgari ücretle çalışanların oranının en yüksek olduğu ülke olarak göze çarpmaktadır.
Üretici enflasyonu oranının son bir yılda %105 arttığını düşündüğümüzde ilerleyen aylarda enflasyonun yüzde 54,4 seviyesinden daha da yukarılara çıkacağı bilinmektedir. Bu durumda hem telem besin maddelerinin hem de diğer zorunlu giderlerin fiyatları daha fazla artacaktır.
Yılın henüz ilk ayında açlık sınırının altında kalan asgari ücretin bu yıl için yeniden belirlenmesi ve asgari ücretlilerin aileleri ile birlikte insan onuruna yaraşır bir şekilde yaşamını sürdürmesi noktasında adım atılması zaruri bir ihtiyaç haline gelmiştir.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1- Madde ile 22.5.2003 tarihli 4857 sayılı iş kanununun ‘’Asgari ücret’’ başlıklı 39.maddesinde değişiklik yapılarak, asgari ücretin yılda iki kez belirlenmesini sağlayarak, asgari ücretlilerin artan enflasyon ve hayat pahalılığı karşısında korunması amaçlanmaktadır.
Madde 2- Yürürlülük maddesidir.
Madde 3-Yürütme maddesidir.
22.5.2003 TARİHLİ 4857 SAYILI İŞ KANUNUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ
Madde 1- 22.5.2003 tarihli 4857 sayılı iş kanununun 39.maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
‘’Madde 39- İş sözleşmesi ile çalışan ve bu Kanunun kapsamında olan veya olmayan her türlü işçinin ekonomik ve sosyal durumlarının düzenlenmesi için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca Asgari Ücret Tespit Komisyonu aracılığı ile ücretlerin asgari sınırları 6 ayda bir olmak üzere yılda iki kez belirlenir’’.
Madde 2- Bu kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Madde 3- Bu kanun hükümleri Cumhurbaşkanlığı tarafından yürütülür.