Rapor ortaya çıktı: 1 ayda 45 eylemde 288 gözaltı

TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanvekili ve CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, Türkiye’de İnsan Hak İhlalleri Nisan 2022 Raporu’nu yayınladı.

Rapora göre geçen 1 ayda 169 yaşam hakkı ihlali yaşanırken, bu ihlallerin başında iş cinayetleri geliyor. İş cinayetlerinin sayısı 129. İşkence ve kötü muameleye maruz kalanların sayısı ise toplamda 339 olarak kayıtlara geçti.

Tanrıkulu’nun raporuna göre nisan ayında en çok toplantı ve gösteri özgürlüğü alanında ihlaller yaşandı. Nisan ayında polisin 'müdahale ettiği' 45 eylemde 292 kişi gözaltına alındı, tutuklandı. 3 ilde eylem yasağı kararı verildi.

129 İŞ CİNAYETİ

Gazete Duvar'dan Müzeyyen Yüce'nin haberine göre, nisan ayında yaşanan 169 yaşam ihlalinin en başında iş cinayetleri geliyor. İş cinayetlerini 29 kadın cinayeti takip ederken, mülteci ölümleri de 5 olarak kayıtlara geçti. Bir ay içerisinde cezaevinde ölüm sayısı 5 olurken, yargısız infaz, dur ihtarı, rastgele ateş açma olayları, gazeteci ölümü ve nefret suçlarında birer kişi hayatını kaydetti.

339 KİŞİYE İŞKENCE VE KÖTÜ MUAMELE

Nisan ayında 339 işkence ve kötü muamele olayı yaşandı. Bunlardan 261’ini işkence, 78’ini cezaevinde işkence olayı oluşturdu.

Biri çocuk -en az- 125 kişi gözaltında ya da gözaltı merkezleri dışında güvenlik güçlerinin işkencesine maruz kaldığını basına açıkladı, suç duyurusunda bulundu, insan hakları örgütlerine başvurdu. Nisan ayında düzenlenen eylem ve gösterilerde de -en az- 136 kişi polisin fiziksel şiddetine maruz kaldı.

CEZAEVLERİ: Nisan ayında cezaevlerinde, hastane ve adliyelerde -en az- 78 kişinin fiziksel/psikolojik şiddete maruz kaldığı, isteği dışında başka cezaevine gönderildiği, sağlık hakkının engellendiği, beslenme, yatak, sıcak su, iletişim haklarının verilmediği belirlendi. Aynı zamanda cezaevlerinde meydana gelen işkence, sağlık hakkı ihlalleri, ayakta sayıma zorlama, başka cezaevine nakil gerekçesiyle 24 mahkûm açlık grevi yaptı.

23 TOPLATMA VE ERİŞİMİ ENGELLEME KARARI

Rapora göre aralarında çok sayıda gazetenin internet sitesinin bulunduğu kuruluşlar hakkında 23 toplatma ve erişime engelleme kararları verildi. T24, Sözcü, BBC Türkçe, Sözcü gibi 9 yayının bazı içeriklerine erişimi engelleme kararları verilirken, KRT TV başta olmak üzere TELE 1 ve HALK TV kanallarına idari para cezaları uygulandı.

SOSYAL MEDYA PAYLAŞIMI NEDENİYLE İŞLEM

Nisan ayında konuşmaları, yazıları ya da düşünceyi ifade özgürlüğü kapsamındaki etkinlikleri nedeniyle -en az- 1 kişi gözaltına alındı, en az- 1 kişi hakkında soruşturma açıldı.

Nisan ayında sosyal medya paylaşımları nedeniyle -en az- 1 kişi gözaltına alındı, 1 kişi tutuklandı, -en az- 1 kişi hakkında soruşturma açıldı.

45 ETKİNLİĞE POLİS "MÜDAHALESİ"

Nisan ayında polisin zor kullanarak müdahale ettiği basın açıklaması, bildiri dağıtma, protesto eylemi gibi -en az- 45 etkinlik ve eylemde -en az- 288 kişi gözaltına alındı. Ay içinde -en az- 9 etkinlik, basın açıklaması, toplantı, gösteri, festival, tiyatro ya da film gösterimi valilikler, kaymakamlıklar tarafından engellendi, yasaklandı. Toplantı ve gösteriler nedeniyle -en az- 33 kişi (Mersin’de 22 avukat, Şanlıurfa’da "adalet nöbeti"ni sürdüren Emine Şenyaşar hakkında 15 soruşturma açıldı) hakkında dava/soruşturma açıldı. Nisan ayında 3 ilde değişik sürelerle tüm eylem ve etkinlikler yasaklandı: Bu iller Mardin, Van ve Hakkâri oldu.