CHP'ye AKP'nin tabanından kayma: 'CHP'nin oy potansiyeli yüzde 35-40 bandına dayanmak üzere'

Gerçek Gündem yazarı Nezih Onur Kuru, Politikyol’da yayımlanan “CHP’nin dünü, bugünü ve oy potansiyeli” başlıklı analizinde, anamuhalefet partisinin seçmen tabanını genişlettiğini, daha önce az oy alabildiği kesimlerin partiye yöneldiğini kaydetti.

“CHP, 2017 referandumundan bu yana Türkiye siyasetini değiştiren ve aktörleri birleştiren demokratik ve kapsayıcı bir dönüşüm yaşıyor” diyen Kuru, Kemal Kılıçdaroğlu’nun tüm muhalefeti ortak kampanya etrafında birleştirebildiğini kaydetti.

“CHP NÜFUSUN YÜZDE 50’SİNİ YÖNETMEYE HAK KAZANDI”

CHP lideri Kılıçdaroğlu’nun attığı adımlarla, CHP’nin bir kitle partisi olduğunu seçmene hatırlattığını vurgulayan Kuru, “Kılıçdaroğlu sonraki süreçte CHP’nin sıkıştığı laik-milliyetçi dar sınırları yaracak açılımlarda bulundu. 2019 yerel seçimlerinde gelen başarıyla da bu stratejinin meyvelerini topladı. Farklı siyasi kökenlerden gelen belediye başkanları muhalefetteki tüm siyasi partilerin seçmenlerinden destek alarak başarılı oldu ve CHP nüfusun %50’sini yönetmeye hak kazandı” ifadelerini kullandı.

“EMANET OYLAR GERİ GELDİ AK PARTİ VE MHP’YE OY VERENLERDEN DE KAYMA VAR”

Nezih Onur Kuru, CHP’nin geçmiş seçimlerde aldığı oy oranı ve mevcut oy potansiyeliyle ilgili şu değerlendirmelerde bulundu:

“2018 seçimlerinde %22.6 oy alan CHP, Toplumsal Etki Araştırmaları Merkezi (TEAM) Direktörü Dr. Ulaş Tol’un TEAM araştırmalarından aktardığı bilgilere göre 2022’de oy oranını %28-30 aralığına taşımış durumda. Tol’a göre CHP’nin belediye seçimleriyle birlikte oluşan kazanan parti imajı partiyi seçmenin gözünde ön plana taşıyor. CHP’nin ‘ideolojik klik partisi’ olmaktan uzaklaşıp kapsayıcı bir ‘catch-all party’ (herkesi-kapsayan parti) kimliğine bürünmesi bu imajın en büyük taşıyıcı unsuru.

2018-2022 oy geçişlerine bakıldığında, 2018’de İYİ Parti ve HDP’ye giden emanet oyların önemli bir kısmı geri gelirken, 2018’de AK Parti ve MHP’ye oy verenlerden de önemli bir miktarda kayma var.”

“İKTİDARDAN EN ERKEN AYRILAN GRUP OLARAK ZAMAN İÇİNDE MUHALEFETİN EN BÜYÜK PARTİSİ OLAN CHP’YE DEĞİŞİM UMUDUYLA YÖNELMİŞ”

“CHP yeni seçmenler ve 2018’de sandığa gitmeyenler hariç %27.9’a ulaşıyor” diyen Kuru, CHP’ye yönelen seçmenlerle ilgili şu bilgileri verdi:

“CHP kendi seçmeninin büyük bölümünü muhafaza ederken, İYİ Parti’den 1.9 puan, HDP’den 0.6 puan düzeyinde seçmen CHP’ye geçmiş. AK Parti’den kopuş büyük (3.2 puan). MHP de seçmenlerinin neredeyse %10’unu CHP’ye kaybetmiş (0.9 puan). Ulaş Tol’un aktardığına göre, AK Parti ve MHP’ye daha sonradan eklemlenmiş olan daha az dindar-milliyetçi ve daha az partizan ve daha az sağcı kesimler, iktidardan en erken ayrılan grup olarak zaman içinde muhalefetin en büyük partisi olan CHP’ye değişim umuduyla yönelmiş.”

“CHP OY ORANINI DAHA ÖNCEDEN ORTALAMANIN ALTINDA OY ALDIĞI DAHA AZ EĞİTİMLİLER, DİNDARLAR VE KÜRT SEÇMEN GRUPLARINDA ARTIRMIŞ”

CHP’nin seçmen profiline yeni eklenen kesimlere de değinen Nezih Onur Kuru, yazısını şöyle sürdürdü:

“CHP oy oranını daha önceden ortalamanın altında oy aldığı daha az eğitimliler, dindarlar ve Kürt seçmen gruplarında artırmış. Buna karşılık CHP’nin oyunun en yüksek olduğu kesimler eğitim seviyesinin, sekülerliğin ve Atatürkçülüğün belirgin olduğu gruplar. Bu paradoks ise CHP’nin siyasetinde yeni açılımlar ile mevcudu koruma arasında potansiyel ideolojik gerilimleri beraberinde getiriyor.

CHP’nin oy oranının 2018’e kıyasla en çok arttığı gruplar arasında AK Parti’nin geçmişte ve bugün başarılı olduğu düşük eğitimliler (%60 artış), Kürtler (%57), başörtülüler (%40), esnaf (%34) ve düşük gelir grubu (%33) dikkat çekiyor.

CHP’nin oy oranı düşük eğitimlilerde 2018-2022 arasında %17’den %27’ye yükselmiş. CHP, başörtülülerde %10’dan %17’ye, Kürt seçmenlerde %11’den %18’e ve düşük gelir grubunda %14’ten %22’ye çıkmış.

CHP daha önceden AK Parti’nin başarılı, CHP’nin başarısız olduğu seçmen gruplarında oy artışında başarı gösterirken, CHP’nin oy oranının ortalama üzerine çıktığı kesimler ise sekülerliğin baskın olduğu seçmen grupları.

CHP’nin oy oranı Alevilerde, az dindarlarda, az milliyetçilerde, sosyal demokratlarda, Atatürkçülerde en yüksek. Yeni seçmen (18-22 yaş), öğrenciler ve 22-29 yaş gençlerde CHP belirgin şekilde önde.”

“CHP TIPKI 1970’LERDE OLDUĞU GİBİ TEKRAR %40’I YAKALAYABİLECEK BİR POTANSİYELE ULAŞMIŞ DURUMDA”

Nezih Onur Kuru, araştırmalardan çıkan sonuçlara göre, CHP’nin oy potansiyelinin yüzde 35-40 bandına merdiven dayamak üzere olduğunu söyledi:

“CHP sosyal demokrasi ve kapsayıcılıktan uzaklaşıp rejim muhafızlığına sıkıştıkça 1970’ler-2000’ler arasında %41’den %20’lere geriledi. 2017’den sonra sosyal demokrat siyaseti hatırlayan CHP %30’u zorlarken, %35-40 potansiyeline merdiven dayamak üzere.

CHP mevcut seçmeni ile yeni katılanlar arasındaki ideolojik gerilim tuzaklarına düşmeden, mevcut artış hızını korursa, TEAM verilerine göre demografik değişimlerle birlikte 2023 yılında %35’i bulabilir. Artış hızının daha da yükselmesine ve seçim döneminde oluşacak kampanya atmosferine bağlı olarak CHP’nin tıpkı 1970’lerde olduğu gibi tekrar %40’ı yakalayabilecek bir potansiyele ulaşmış durumda olduğunu vurgulamak gerekiyor. Barajın %7’ye düşmesi de İYİ Parti, HDP ve diğer partilere oy veren seçmenler arasında CHP’ye oy veren ailelerden gelen ve bu partilere stratejik oy veren seçmenleri de tekrar CHP’ye yaklaştırabilir.”