Meclis'te 'Diyanet bütçesi' tartışması

CHP’nin bütçe komisyonu üyesi, Konya Milletvekili Abdüllatif Şener, tasarruf yılı olacağı ilan edilmesine rağmen buna riayet edilmeyen Cumhurbaşkanlığı bütçesinde yaklaşık yüzde 231 oranda bir artış olduğunu söyledi.

Asıl dikkati çekenin temsil ve tanıtım giderleri olduğunu söyleyen Şener, İletişim Başkanlığı'nın bütçesindeki günlük temsil ve tanıtım ödeneğinin miktarının 720 bin lira olduğunu belirterek, “Bu günlük 720 bin liralık, yıllık 259 milyon liralık temsil ödeneğini İletişim Başkanlığı nereye kullanıyor? Bunu da muhtemelen Sayın Cumhurbaşkanı kullanıyorsa Sayın Cumhurbaşkanımızın yıllık temsil ödeneği 1 milyon lira demektir” dedi. Şener, bu rakamın güvenilir bir açıklama yapılmaması durumunda komisyonda azaltılmasını talep etti.

Şener’in Diyanet İşleri Başkanlığı’na sözleri ise komisyon üyesi AKP’lileri kızdırdı. Pek çok Cuma hutbesinde, iktidarın politikalarının yer aldığına dikkat çeken Şener, "Türkiye’deki bütün Suriyeli göçmenler devletin işgal ettikleri yerlerden değil, devletin elindeki yerleri, emperyalizmin sürdüğü çeteler işgal ederken ortaya çıkmıştır. 5 milyon dış göç, 7-8 milyon iç göç; hepsi tamamen emperyalizmin uluslararası seyyar teröristleri Suriye’ye sokmasıyla birlikte ortaya çıkmıştır. Bunu bir tarafa bırakıp bir yanlış politikayı meşrulaştırmak için böyle cemaate gözyaşı döktürecek şekilde cuma hutbesi okutmaktan daha büyük kötülük olmaz dine” diye konuştu.

Bütün bu acıların Orta Doğu politikaları, Diyanet'in destekleme eğilimi gösterdiği politikaları yüzünden çekildiği sözleriyle anlatan Şener’in sözlerine AKP’li Ağrı Milletvekili Ekrem Çelebi, “Devletine sahip çıkmak suç mudur ya” karşılığını verince tartışma devam etti. AKP’li Çelebi, Şener’e, “Devleti tartışmak haramdır, onu siz benden daha iyi bilirsiniz”dedi.

Cumhurbaşkanlığı bütçesi görüşülürken yapılan konuşmalar şöyle:

ABDÜLLATİF ŞENER (Konya) – Evet şimdi, 2018 bütçesine göre Cumhurbaşkanlığı bütçesinde dikkatimizi çeken şeyler şunlar: Birincisi Cumhurbaşkanlığı bütçesinde büyük bir artış var. Bu yılın tasarruf yılı olacağı ilan edilmiş olmasına rağmen Cumhurbaşkanlığı bütçesinde bu tasarrufa riayet edilmemiştir. 845 milyon TL olan 2018 Cumhurbaşkanlığı bütçe harcama ödenekleri 2,8 milyar TL olarak önerilmiştir, Meclise gelmiştir.

Yaklaşık yüzde 231 artış söz konusudur. Bu artışın elbette bir nedeni vardır, bu neden konusunda da gerekli açıklamanın yapılacağını umuyorum.

Personel harcamalarına baktığımızda yüzde 179’luk artış var, mal ve hizmet alımlarına baktığımızda bunda yüzde 631’lik bir artış var. Yani bu artışların diğer bütçe ödeneklerine baktığımızda hiç telif edilir tarafı yoktur.

DSİ’nin, Karayollarının yatırım ödeneklerinde bile tasarrufların, kısıtlamaların olduğu bir ortamda Cumhurbaşkanlığı bütçesindeki bu artışlar doğru değildir diye görüyorum ama bir gerekçesi varsa onu da bilmek isteriz. Ama asıl dikkati çeken konu temsil ve tanıtım giderleri.

Bakın, temsil tanıtma giderlerinde günlük ödenek miktarı 282 bin liradır, bir günde 282 bin liralık temsil ödeneği var. Türkiye Büyük Millet Meclisinin bir yıllık temsil ödeneğinden daha fazla bir aylık Cumhurbaşkanlığı temsil ödeneği var. Ama Cumhurbaşkanlığı sütununda gördüğümüz bu günlük 282 bin liralık temsil ödeneğine karşılık Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı bütçesindeki temsil ve tanıtım ödeneği çok daha fazla dikkat çekici.

Buradaki günlük, bakın, İletişim Başkanlığının bütçesindeki günlük temsil ve tanıtım ödeneğinin miktarı 720 bin liradır. Bu günlük 720 bin liralık, yıllık 259 milyon liralık temsil ödeneğini İletişim Başkanlığı nereye kullanıyor? Yani doğrusu bunu bilmek istiyorum. Ama bunu da muhtemelen Sayın Cumhurbaşkanı kullanıyorsa Sayın Cumhurbaşkanımızın yıllık temsil ödeneği 1 milyon lira demektir. Bu büyük bir rakam Sayın Başkan. Yani bunu güvenilir, ikna edici bir açıklama yapmadıkları takdirde burada, Komisyonda azaltmamız gerektiği kanaatindeyim.

Diğer taraftan, bakın, yani bir de çok yakışık almayan bir durum olarak düşünüyorum. Bunun da bence düzene sokulması lazım. Cumhurbaşkanı aile bireyleriyle bakmakla yükümlü olduklarına ilişkin her türlü tedavi, ilaç ve cenaze giderlerine ilişkin özel ödenek öngörülmüştür 2019 bütçesinde. Bu ödenek miktarı da 3 milyon Türk lirasıdır.

Şimdi, diğer tüm SSK’lılar ve diğer sosyal güvenlikten yararlananlarda bu tedavi, ilaç, cenaze gideri gibi şeyler sadece bakmakla yükümlü olduğu çocuklarını kapsarken burada bakmakla yükümlü olduğu işte yaşı on sekizi geçmiş, tahsil hayatı bitmiş çocukları da kavrayacak şekilde “aile bireyleri” ifadesi kullanılmaktadır. Çocuklar, torunlar, torunların torunları giriyor mu buna? Nasıl bir harcam a usulü var? Ama yıllık 3 milyon lira bir ödenek konulduğuna göre sağlık ihtiyacı için, bunun büyük bir rakam olduğunu düşünüyorum ve bunun Anayasa’daki 10’uncu maddedeki “Hiçbir kişiye, aileye, zümreye ve sınıfa imtiyaz tanınamaza” uygun olmadığını ve bu maddenin biraz da şık olmadığı için değiştirilmesi gerektiğini düşünüyorum.

Tabii, sadece olay bununla ilgili değil. Şimdi “Cumhurbaşkanlığına 17 binek otomobil, 1 minibüs, 1 panel, 2 otobüs, 6 diğer taşıt alınması.” diye, yeni araç alımlarıyla ilgili bir ödenek var. Aslına bakarsanız, Başbakanlık kaldırıldı. Başbakanlıkta atıl o kadar çok taşıt vardı ki bunların hepsi muhtemelen Cumhurbaşkanlığına devredildikten sonra bu ilave taşıtlara niye ihtiyaç duyulduğunu da merak ettiğimi belirtmek istiyorum. Ama bir başka konu var, bu da bu Türkiye Varlık Fonu’yla ilgilidir. Cumhurbaşkanımız, artık, Türkiye Varlık Fonu’nun Başkanıdır ve dolayısıyla bu Varlık Fonu’nun Cumhurbaşkanlığı bütçesinde görünmesi lazım, bütçede böyle bir kalem yok.

Bütçede olmayan, cetvelde göremediğim bir başka kalem de şudur: Yani örtülü ödeneği nereye koyduk? Eskiden örtülü ödeneği, bildiğiniz gibi, Başbakan kullanırdı, daha sonra Başbakanla birlikte Cumhurbaşkanına da örtülü ödenek hakkı verildi, sonra Başbakanlık kalkınca şu anda örtü lü ödeneği sadece ve sadece Cumhurbaşkanı kullanmaktadır. Başbakanlığı döneminde beş yıl boyunca örtülü ödeneğe bakan kişi de ben olduğum için biliyorum; bu, çok kolay, çok rahat harcanan bir kalemdir. Hatta çok rahat söyleyebilirim, insan şahsi parasını bu kadar rahat harcayamaz. Harcamayı yapan Başbakan, sonunda “Aylık, yerine harcanmıştır.” diye imza attığı takdirde bütün harcamalar meşrulaşır, sarf evrakları bile saklanmaz. Bir yere harcandığını söyleyen suç işlemiş sayılır bilgisi dâhilinde olsa bile. Böylesine koruma altına alınmış bir harcama. Buna sıkı sınırlar getirilmesi gerektiği kanaatindeyim ama konjonktürün uygun olmadığı bir ortamda bunun sınırlanamayacağını da biliyorum. Geçen seneki örtülü ödenek 3 milyar liraydı. Yani belgesiz, kayıtsız harcama yetkisi içerisinde kullanılan 3 milyar liralık, eski hesapla 3 katrilyon liralık bir örtülü ödenek harcaması vardı. Bu sene bütçe cetvelinde ben göremedim ama bu seneki veya 2018’de şu ana kadar harcanan miktarın ne olduğunu, 2019’la ilgili de ne öngörüldüğünü bilmemiz lazım. Her ne kadar örtülü ödeneğe sembolik bir para konulur, yıl içerisinde yedek ödenekten aktarmak suretiyle çoğaltılırsa da en azından yıllık bir perspektif olur. O perspektifin ne olduğunu da 2019 için bilmemizde fayda olduğu kanaatindeyim.

Şimdi, değerli arkadaşlar, elbette sistem değişmiştir ve bu sistem yeni kurallarına göre işlemiştir ama hiçbir zaman denetim mekanizmalarının ortadan kaldırılmasının ne uygulayıcılara ne de ülkeye faydalı olmadığı kanaatindeyim. Denetim ne kadar güçlü olursa, ne kadar iyi işlerse uygulayıcılar da yaptıkları işi o kadar düzenli yaparlar diye bakıyorum.

ABDÜLLATİF ŞENER (Konya) – Dinin her şeyin üzerinde olduğunu düşünmek lazım. Özellikle, siyaseti, siyasi emelleri dinin önüne koymanın dine de haksızlık olacağı kanaatindeyim ve maalesef, pek çok Cuma hutbesinde, iktidarın politikalarının cuma hutbesine taşındığını gördüm. Yani bir yolsuzluk haberi çıkıyor, yolsuzluk tartışılırken beş ayrı hafta, imalı olarak, bazen doğrudan kelimeler, cümleler kullanılarak cuma hutbelerinde dinlemişimdir ve rahatsız oldum. Yani niye dinin önüne başka bir şey koyuyorsunuz? Hele siyaseti dinin önüne koyarak siyaseti asli unsur hâline getirdiğiniz zaman dine yapılabilecek en büyük kötülüğü yapmış olursunuz.

Bırakın, siyaset kendini savunsun. Siyasetin yanlışlarını topluma kabul ettirmek için çaba harcamak Diyanetin görevi değil ki. Veya işte ayrı bir başlık altında belki tartışmak gerekir, bilmem Halep… İşte, devlet Halep’i alacağı sırada Diyanetin cuma hutbelerinde kıyametler kopuyordu, yer gök inliyordu, aman, 1 milyon kişi göç edecekmiş, bilmem ne olacakmış. Türkiye’deki bütün Suriyeli göçmenler devletin işgal ettikleri yerlerden değil, devletin elindeki yerleri, emperyalizmin sürdüğü çeteler işgal ederken ortaya çıkmıştır.

5 milyon dış göç, 7-8 milyon iç göç; hepsi tamamen emperyalizmin uluslararası seyyar teröristleri Suriye’ye sokmasıyla birlikte ortaya çıkmıştır. Bunu bir tarafa bırakıp bir yanlış politikayı meşrulaştırmak için böyle cemaate gözyaşı döktürecek şekilde cuma hutbesi okutmaktan daha büyük kötülük olmaz dine.

Bu yapılmaması gereken bir şey. Bakın, Haçlı Seferlerinde bu kadar vahşet yaşanmamıştır Orta Doğu’da. Moğol istilaları sırasında bu kadar vahşeti ve acıyı İslam dünyası çekmemiştir. Bütün bu acılar yanlış Orta Doğu politikaları yüzünden çekilmiştir, Diyanetin destekleme eğilimi gösterdiği politikalar yüzünden çekilmiştir. Bu, dine de hakarettir ya. Yazıktır. Veya işte, bir ayı geçti, “Ekonomik savaş ilan ettiler.” diye hutbe dinliyorum. Kardeşim, hükûmetin politikalarını sen orada cuma hutbesine çevirme hakkını kendinde nerede görüyorsun? Din sana bunu veriyor mu? Bırak siyaset kendini anlatsın, varsa bir ekonomik savaş onu kendisi söylesin, bu senin görevin değil ki. O bakımdan, insanları dinden soğutmak İslam’a aykırı bir şeydir. “Kolaylaştırın, zorlaştırmayın; müjdeleyin, nefret ettirmeyin.” diyor hadisişerifte. Diyanetin görevi bu dinden nefret ettirmek değildir insanları. O bakımdan, bu konunun üzerinde -her dinlediğim cuma hutbesinden sonra- şimdiye kadar susmuştum, ilk kez burada konuşuyorum, konuşmaya devam edeceğim çünkü daha önce bunun yanlış olduğu kimse tarafından söylenmemiş olabilir diye bakıyordum.

EKREM ÇELEBİ (Ağrı) – Hemşehrim, “Toprak bütünlüğü” dediğiniz devlettir. Devlet bütünlüğünde olabilmesi için insan topluluğu olması lazım, insan topluluğunda genelin olması lazım. Devletine sahip çıkmak suç mudur ya?

CAVİT ARI (Antalya) – Siyasi mesajlar veriliyor.

ABDÜLLATİF ŞENER (Konya) – Ya, emperyalizmle iş birliği yaptığın politikaları savunmak Diyanetin görevi mi?

EKREM ÇELEBİ (Ağrı) – Hangi emperyalizmle ya?

ABDÜLLATİF ŞENER (Konya) – Amerika’yla birlikte iş birliği yaparak başlatmadınız mı Suriye politikasında, Libya politikasında, Yemen politikasında? Bilmiyor muyuz?

EKREM ÇELEBİ (Ağrı) – Şimdiye kadar küresel politikalar…

BAŞKAN – Sayın Çelebi, müsaade edin.

ABDÜLLATİF ŞENER (Konya) – Üstelik bu emperyalist politikalar siyonizmin stratejilerine dayanıyor.

EKREM ÇELEBİ (Ağrı) – Küresel liderlik yapan bir lider var mı?

BAŞKAN – Sayın Çelebi…

ABDÜLLATİF ŞENER (Konya) – Onu konuşuruz, Dışişleri bütçesinde konuşuruz onu. Burası yeri değil.

BAŞKAN – Bir dakika… Arkadaşlar, müsaade eder misiniz…

EKREM ÇELEBİ (Ağrı) – Hayır, hayır, yok ki! Küresel lider ya!

BAŞKAN – Müsaade edin Sayın Çelebi.

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Bir anlatsana kardeşim ya! Bir bütçede anlat şu liderliği de görelim ya!

EKREM ÇELEBİ (Ağrı) – Niye böylesiniz ya! İnsan bir teşekkür eder ya!

BAŞKAN – Sayın Çelebi…

ABDÜLLATİF ŞENER (Konya) – Küresel lider olmak emperyalizmle iş birliği yapmak mı oluyor?

EKREM ÇELEBİ (Ağrı) – İnsan bir teşekkür eder ya.

ABDÜLLATİF ŞENER (Konya) – Emperyalizmle iş birliği yapmak küresel liderlik değildir.

EKREM ÇELEBİ (Ağrı) – Emperyalist değil. Emperyalizmi ayağına getiriyorsun…

CAVİT ARI (Antalya) – Sayın Çelebi, Diyanetin görevi, imamın görevi o değil.

ABDÜLLATİF ŞENER (Konya) – Ben makul bir şey anlatmaya çalışıyorum, sınırlarımı aşıyorsunuz.

EKREM ÇELEBİ (Ağrı) – Sayın Şener…

BAŞKAN – Sayın Çelebi, anlaşılmıştır.

ABDÜLLATİF ŞENER (Konya) – Ben makul bir şey anlatmaya çalışıyorum, sınırlarımı aşıyorsunuz.

EKREM ÇELEBİ (Ağrı) – Devleti tartışmak haramdır, onu siz benden daha iyi bilirsiniz.

ABDÜLLATİF ŞENER (Konya) – Tartışmak istiyorsanız gelin tartışalım.

BAŞKAN – Sayın Çelebi…

ABDÜLLATİF ŞENER (Konya) – Sizin, İslam dünyasına çektirdiğiniz acı bin beş yüz yıldır…

LÜTFÜ TÜRKKAN (Kocaeli) – Bir milletvekili siyaset makamı değildir.

CAVİT ARI (Antalya) – İmamın görevi siyaset yapmak değildir.

EKREM ÇELEBİ (Ağrı) – Sayın Şener….

LÜTFÜ TÜRKKAN (Kocaeli) – Milletvekilliği fetva makamı değildir.

EKREM ÇELEBİ (Ağrı) – Ben fetva vermiyorum.

LÜTFÜ TÜRKKAN (Kocaeli) – Nasıl fetva vermiyorsun ya!