Arsa-emlak rantı tezgahı Meclis'ten kaçırılmak isteniyor!

CHP, Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) Komisyonu’nda 2011-2016 yıllarına ait raporların “eksik bilgi-belge ve kamu zararı” tespitlerine rağmen ibra edildiği gerekçesiyle TBMM Başkanlığı’na itirazda bulunarak, raporların Genel Kurul’da görüşülmesini istedi.

Birgün gazetesinden Sebahat Karakoyun'un haberine göre CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel tarafından yapılan başvuruda, bilgi ve belge eksiklikleri ve telafi edilmeyen kamu zararlarının varlığına rağmen, KİT’lerin bilanço ve netice hesaplarının denetiminden bahsedilemeyeceğini belirtti.

KİT’lerin bilanço ve netice hesaplarının TBMM KİT Komisyonu tarafından bu gerekçeyle onaylanmaması gerektiğini kaydeden Özel, komisyonun denetim raporlarının TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmek üzere TBMM Başkanlığı’na sunulmasını istedi.

İtiraz başvurusunda TOKİ’den TCDD ve PTT’ye kadar çok sayıdaki KİT’te yaşanan usulsüzlüklere dikkat çekildi.

YOLSUZLUKLARIN HESABI SORULMADI

AKP hükümetleri döneminde 70 milyar liranın üzerinde 5 binden fazla ihale gerçekleştiren TOKİ Başkanlığı’na ilişkin şu tespitler yer aldı:

TOKİ’nin iştiraki olan Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş.’nin gerçekleştirdiği birçok lüks konut projesinde; satılan bağımsız bölümlere ilişkin tapu harçlarının satış bedeli üzerinden değil de arsa payı üzerinden ödendiği ve bu yolla büyük miktarda kamunun gelir kaybına uğradığı ortaya çıktı.

KAMU ARSALARI YANDAŞ MÜTEAHHİTLERE

AKP’nin kamu arsalarını yandaş müteahhitlere düşük bedelle peşkeş çekme üzerine kurulu “kentsel rant vurgunu” modelinde; verdiği arsa karşılığı elde edilecek olan hasılattan alacağı pay dolayısıyla müteahhitlerden alacaklı olan Emlak Konut’un, projelerin başlangıç aşamasında peşin para verip ek daireler satın alınması “level”ine atlandı.

Proje aşamasında yüz milyonlarca nakit kaynak yapılmamış bağımsız bölümlerin peşin para ile satın alınması yoluyla yandaşlara aktarımı sağlandı.

KAMU DEĞİL YANDAŞ ŞİRKET YARARI

Bu şirket uyguladığı arsa karşılığı gelir ortaklığı modeli ile emlak rantının en yüksek olduğu arsaları kamu yararına değil yüklenici yandaş şirketlerin yararına değerlendirdi. Bir yandan en az yüzde 50 payla vermesi gereken arsaları, yüzde 30–35 gibi paylarla müteahhitlere verİldi. Diğer yandan da, olması gerekenden düşük aldığı kendi payını daha düşürecek şekilde arsa bedelleri düşük belirlendi.

DENETİMDEN KAÇIRILIYOR

EKGYO’nun Sayıştay’dan kaçırılmasının yolu ise 2013’te yapılan bir halka arz operasyonu ile bulundu. Halka arz sonucunda TOKİ’nin şirketteki hissesi yüzde 49,33’e düşürüldü.

Kamu payı yüzde 50’nin altında düştüğü için şirket KİT Komisyonu’nun denetim alanı dışına çıktı. TOKİ çok değerli arsaları düşük bedellerle denetim dışına çıkarılmış olan iştiraki EKGYO’ya devretmiş; EKGYO da bu arsaları düşük paylar karşılığında çeşitli firmalara vermekle kalmamış bu firmaların inşaat yatırımlarını da finanse etti.