'İtirazların ardında İstanbul'un rantı var'

AKP’nin yerel seçimlere hazırlanırken kullandığı seçim sloganı “memleket işi, gönül işi” olmuştu. Seçimlerin ardından yaşanan gelişmeler İstanbul krizinin “tamamen duygusal” olduğu kanıtlar nitelikte.

Birgün gazetesinden Ozan Gündoğdu'nun haberine göre Türkiye’de ikamet eden her 5 kişiden biri İstanbul’da yaşıyor. Buna karşılık İstanbul Türkiye’nin toplam gayrisafi yurtiçi hasılasının üçte birini yaratıyor. Dolayısıyla hazinenin vergi gelirlerinin yüzde 30’undan fazlası da İstanbul’da toplanıyor. İşte detaylar…

İSTANBUL GELİR DAĞILIMI EN BOZUK İL

İstanbul toplam gelirin yüzde 31,2’sinin sahibi olan kent. Üstelik kişi başına düşen gelirde de rakiplerine fark atıyor. İstanbul’da yaşayan yurttaşlar vergiler ödendikten sonra kişi başına yıllık 68 bin lira gelir elde ediyor. 4 kişilik aile baz alındığında;

İstanbul’da yaşayan bir kişinin yıllık geliri: 68 bin 400 TL
İstanbul’da yaşayan 4 kişilik ailenin yıllık geliri: 273 bin 600 TL
İstanbul’da yaşayan 4 kişilik ailenin aylık geliri: 22 bin 800 TL
Rakamlar ortalama verileri sunsa da gelir dağılımındaki korkunç bozulmayı gözler önüne seriyor. Dahası İstanbul’un gelir dağılımındaki bozukluk resmi verilere de yansımış durumda. TÜİK’in verilerine göre İstanbul’da nüfusun en zengin yüzde 20’si nüfusun en yoksul yüzde 20’sinden 8,2 kat daha fazla gelir elde ediyor.

Yoksul ile zengin arasındaki uçurumun en belirgin olduğu il İstanbul olurken, kent yoksulları sadaka ekonomisiyle iktidara muhtaç hale getiriliyor.

TOPLAM GELİRİN ÜÇTE BİRİ İSTANBUL’DA

Türkiye’de 2018 yılında vergiler ödendikten sonra 3 trilyon 313 milyar lira gelir elde edildi. Bu gelirin üçte birini ise tek başına İstanbul elde etti. Hal böyle olunca vergi mükelleflerinin de büyük çoğunluğu İstanbul’da ikamet ediyor. 2018 yılında İstanbul’da yaklaşık 135 milyar lira vergi toplandı. Bu tutar pek çok bakanlığın ödeneğini tek başına finanse etmektedir.

BÜTÇESİ BAKANLIKLARI KATLIYOR

Diğer yandan İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin İSKİ, İETT gibi şirketleriyle beraber düşünüldüğünde 2019 yılında 42, 6 milyar liralık bütçesi bulunuyor. Bu tutar bir çok bakanlığın ödeneğinden kat be kat fazla. İşte İstanbul Belediyesi bütçesinin daha büyük olduğu bakanlıklar aradaki fark;

Cumhurbaşkanlığı bütçesinin 15 katı
Diyanet İşleri Başkanlığı bütçesinin 4 katı
Dışişleri Bakanlığı bütçesinin 9,5 katı
Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçesinin 8 katı
İçişleri Bakanlığı bütçesinin 5 katı
Ulaştırma ve Altyapı bakanlığı bütçesinin 1,5 katı
Milli Savunma Bakanlığı bütçesinin 1 katı

TÜM OKULLAR BİR YANA, YANDAŞ BİR YANA

İBB devasa bütçesiyle çoğu Bilal Erdoğan’ın yönetim kurulu üyesi olduğu yandaş vakıflar ve cemaatlerin rant kaynağı oldu. Yıllar boyunca bu vakıf ve cemaatlere milyonlar akıtıldı.

İşte o tutarlar;

TÜRGEV: 51,5 milyon TL
Ensar Vakfı: 23,8 milyon TL
TÜGVA: 74,2 milyon TL
Önder İmam Hatipliler Derneği: 13,3 milyon TL
İlim Yayma Vakfı: 9,3 milyon TL
Türkiye Maarif Vakfı: 26,5 milyon TL
15 Temmuz Derneği: 7,7 milyon TL
Okçular Vakfı: 16,6 milyon TL
Aziz Mahmud Hüdayi Vakfı: 16,4 milyon TL
Yeni Dünya Vakfı: 1,4 milyon TL
Diğer Vakıflar: 15,6 milyon TL
Okullar: 98,6 milyon TL

İHRACATI 79 İLİN TOPLAMINA DENK

Türkiye ihracatçılar meclisi mart ayı ihracat rakamlarını açıkladı. İhracat rekortmeni değişmeyerek yine İstanbul oldu. İstanbul’ da ocak, şubat, mart aylarında yapılan toplam ihracat 17 milyar 242 milyon dolar oldu.