Anket: Krizden önce İYİ Partililerin Kılıçdaroğlu'na desteği yüzde kaçtı?

İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener'in "Ölümle sıtma arasında bir tercihe zorlandık", "Altılı masa artık millet iradesini, kararlarına yansıtma kabiliyetini kaybetmiştir" gibi sözlerle CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu'nun adaylığına karşı çıkması, siyaset sahnesinde bir nevi depreme yol açtı.

Gelişmelerle birlikte gündeme, "Peki partinin tabanı nasıl düşünüyor?" sorusu geldi.

Toplumsal Etki Araştırmaları Merkezi (TEAM), söz konusu kriz öncesinde yaptığı çalışmaların sonuçlarını ve birkaç yıla yayılan İYİ Parti seçmen analizini kamuoyuyla paylaştı.

Şirketin resmi Twitter hesabında yayınlanan grafikler ve yorumlar şöyle oldu:

"İYİ Parti seçmenleri kimlik eksenli tercihlerinde günümüzde de MHP ile CHP arasında konumlanıyor. Bir anlamda İYİ Parti daha merkezde konumlanan bir parti hüviyetinde.

İYİ Parti seçmenleri, seçmenlerin geneline göre daha kentli ve eğitimli. Genç oranı ise görece düşük. Öte yandan özellikle 2022’de, 2018’de güçlü olmadığı İç Anadolu, Doğu Anadolu gibi kıyılar dışında kalan ve Cumhur İttifakı'nın (C.İ.) güçlü olduğu yerlerde de önemli yükselişler gösterdi.

2019’da İYİ Partili seçmenlerinin %39’u MHP kökenli ailelerin seçmenlerinden oluşuyordu. Bu oran 2022’de %26’ya düştü. Merkez sağ eğilimi ise %20’den %26’ya yükseldi. İYİ Partili seçmenler arasında sosyal demokrat ailelerden gelenleri oranı ise %37.

'İYİ PARTİLİLERİN İKİNCİ TERCİHİ ARTIK MHP DEĞİL, CHP'

Hem İYİ Parti hem CHP seçmeninin yaklaşık yarısı diğerini kendine yakın hissediyor. İkinci partisini CHP olarak görenlerin oranı 2020’de %61.3’ü bulmuştu. Bugün bu oran %54.3. İYİ Partililer için MHP 2. parti olmaktan çıkmış durumda.

İYİ Parti seçmeni kendine HDP’yi en uzak parti olarak görüyor. AK Parti karşıtlığı da oldukça yüksek. İYİ Partililerin MHP’ye olan mesafesi de geçmişe göre çok daha yüksek.

2018'DEKİ SEÇMENLERİNİN YÜZDE 71'İNİ KORUYORLAR

İYİ Parti’ye gelen ve giden oylara bakacak olursak: öncelikle İYİ Parti 2018’deki seçmenlerinin %71’ini koruyor. Kararsızlar dağıtıldığında (%76). En fazla oy geçişi CHP’ye.

İYİ Parti’ye gelen desteğin yaklaşık %20’si Cumhur İttifakı’ndan geliyor. Bu oran 2020’de %8.8 idi. İYİ Parti oylarının %15’i ise yeni seçmenlerden ve 2018’de oy kullanmayanlardan.

İYİ Partili seçmenler arasında Erdoğan karşıtlığı yüksek. %90’a yakını cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Erdoğan’ın rakibine oy vereceğini söylüyor.

KILIÇDAROĞLU'NA DESTEK SON GELİŞMELERDEN ÖNCE YÜZDE 60'LARDAYDI

İYİ Partililerin son gelişmeler öncesinde Kılıçdaroğlu’na desteği %60’lardaydı. Bu oran daha önceleri %70-75 seviyelerinde idi.

Verileri bütüncül olarak değerlendirdiğimizde İYİ Partili seçmenlerin üçte bire yakın bir bölümünün CHP’ye, dörtte bire yakın bir bölümünün de Cumhur İttifakı partilerine benzer özellikler gösterdiğini söyleyebiliriz.

İYİ Parti hem AK Parti hem de HDP karşıtı olma halini yansıtan ve diğer partilerde bu kadar güçlü olmayan bir merkez sağ eğilimi de temsil ediyor. Bu özellikteki seçmenlerinin başka bir partiye yönelmesi düşük ihtimal.

Diğer yandan bu eğilimde olup da Millet İttifakı bariyeri nedeniyle uzak duran diğer seçmenler için de adres olma ihtimali var. Çeşitli araştırmalarımızda Cumhur İttifakı seçmenleri arasında önemli bir kesimin desteklerinden emin olmadıklarını ve iktidardan rahatsız olduklarını gördük.

Bu seçmenler protesto eğilimine ya da Millet İttifakı dışına yönelebiliyor. İYİ Parti'ye Cumhur İttifakı'ndan 'eve dön' çağrılarının yapıldığı momentlerde C.İ. seçmenlerinden İYİ Parti’ye yönelimlerin arttığı da hatırda tutulursa önümüzdeki dönemde, İYİ Parti’ye yeni yönelimler olması beklenebilir.

Geçmişe göre İYİ Partili seçmenlerinin parti tutunumu da oldukça yükseldi. 2022 verimize göre %88’i içine sinerek İYİ Parti’ye oy vereceğini söylüyor. Özetle İYİ Parti önemli bir seçmen grubunu Millet İttifakı’na kaybedebilir ama yeni destekler de alabilir görünüyor.

Önemli bir diğer husus da gelişmelerin cumhurbaşkanlığı tartışmalarının gölgesinde kalan milletvekili seçimlerine etkisi. Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci tura kalma ihtimali yükseldi ve 2. tura meclis çoğunluğu alan tarafın psikolojik üstünlükle gireceği ve avantajlı olacağı gözetilmeli.

Cumhur İttifakının yaklaşık %44 olduğu bir Türkiye fotoğrafında, Cumhur İttifakı'nın tek liste Millet İttifakı partilerinin ayrı ayrı seçimlere girdiği senaryoda, Cumhur İttifakı 319 milletvekili çıkarıyordu.

Millet ittifakı ancak İYİ Parti de dahil ortak liste stratejileri ile Cumhur İttifakı'nın meclis çoğunluğu almasını engelleyebiliyordu. İYİ Parti dışındaki 5 partinin kritik bölgelerde ortak liste çıkardığı durumda dahi Cumhur İttifakı, 305 milletvekili çıkarabiliyor.

Kuşkusuz son gelişmeler ve önümüzdeki günlerdeki tutum ve yaklaşımlar seçmenlerin yeni duruma adaptasyonunu şekillendirecek. Yeni saha çalışmalarıyla bu durumu izlemek seçimler açısından önem kazandı.

Fotoğraf Millet İttifakı’nın işinin kolay olmadığını gösteriyor. Millet İttifakı’nın bir yandan Cumhur İttifakı’nı geriletmeye, diğer yandan da İYİ Parti seçmenlerinin 2. turda desteğini almaya ihtiyacı var."

Kaynak: TEAM Araştırma / Twitter