CHP'li İsim Meclis Gündemine Taşıdı: Türkiye'ye İade Edilen Ürünlere Ne Oluyor?

Türkiye'de gıda güvenliğine ilişkin endişeler sürerken, yurt dışına ihraç edilen birçok ürünün geri gönderildiği haberleri kamuoyunda kendine fazla yer bulmaya başladı.

CHP Niğde Milletvekili ve Tarım Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, Türkiye'nin tarım ürünlerinde yaşanan iade sorunlarını Meclis gündemine taşıdı. Pestisit kalıntıları ve ithal ürünlerdeki denetim eksikliklerini gündeme getiren Gürer, "Türkiye’ye ithal gelen ürünlerinde farklı ülkelerde sorunlar yaşadığına işaret ederek giden sorunlu da ithal gelenlerin hepsi temiz mi?” sorusunu sordu.

'ÜLKEMİZİN İTHAL ETTİĞİ ÜRÜNLERDE HİÇ Mİ SORUN YOK?'

Tarımda kullanılan pestisitlerin insan sağlığına ve çevreye zararlarını vurgulayan Gürer, "Böcekler, kemirgenler ve bitki hastalıklarıyla mücadele için kullanılan tarım zehirleri, suyun ve toprağın kirlenmesine yol açıyor, faydalı böceklerin ölümüne sebep oluyor. Avrupa Birliği geçiş sürecinde 250’ye yakın etken madde yasaklandı, ancak o dönemde bu maddelerin kullanımı bile insan sağlığında ciddi sorunlara yol açtı. Bugün hala ihracata gönderdiğimiz ürünlerde pestisit ve aflatoksin nedeniyle iadeler yaşanıyor. Bu sorun hem üreticimizi hem de ülkemizin itibarını zedeliyor. Ayrıca ithal ettiğimiz ürünlerde Dünyada sorun yaşanan ülkeler var. Ülkemizin ithal ettiği ürünlerde hiç mi sorun yok” diye konuştu.

'BAKANLIK AÇIKLAMA YAPMAK ZORUNDA'

Türkiye’nin ithal ettiği ürünlerle ilgili yeterli denetim yapılıp yapılmadığı konusunu gündeme getiren Gürer, şu soruları sordu:

"Ülkemizden çıkış öncesi gönderilen ürünler laboratuvarlardan olumlu rapor alıyor ama yurt dışında iade ediliyor. Türkiye’ye ithal edilen ürünlerde aynı denetim hassasiyeti var mı? ABD’den gelen ceviz, fıstık gibi ürünlerde aflatoksin tespiti yapılıyor mu? Hindistan’dan gelen ürünlerde etilen oksit nedeniyle bir iade yaşandı mı? Bakanlık bu konuda açıklama yapmak zorunda" dedi.

'TÜRKİYE DÜNYA ORTALAMASI ÜZERİNDE RİSK TAŞIYOR'

Gürer, pestisitlerin yoğun kullanımı nedeniyle Türkiye’nin dünya ortalamasının üzerinde bir risk taşıdığını söylerken, "Dünyada dekara ortalama 18 kilogram tarım zehri atılırken, Türkiye’de bu miktar 27 kilogram. Bu, çiftçimizin maliyetlerini artırıyor ve çevreye büyük zarar veriyor. Ürünlerimiz yurt dışından iade ediliyorsa, bu laboratuvarların yetersizliği mi, denetim mekanizmalarındaki aksaklık mı? Hem çiftçimizi koruyacak hem de halk sağlığını güvence altına alacak önlemler bir an önce alınmalı" dedi.

'İHRAÇ EDİLEN ÜRÜNLERDEKİ GERİ İADELER VAR MI?'

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Türkiye’nin gıda güvenliği sorunlarını ve tarımda kullanılan pestisitlere ilişkin Tarım ve Orman Bakanlığı'na çeşitli soru önergeleri de verdiğini açıkladı..

Gürer, 6 Temmuz 2023 tarihinde Tarım Bakanlığı’na verdiği soru önergesinde, 2022 yılı itibarıyla pestisit kalıntısı nedeniyle ihracatının iptal edilerek Türkiye’ye geri gönderilen ürünlerle ilgili bilgi talep ettiğini söyledi. Bakanlıktan gelen yanıtta, söz konusu ürünlerin gümrükte numune alınarak yeniden denetimden geçirildiği ifade edilmiştir.“ denildiğini belirtti. Gürer, cevabın üzerinden bir yıl geçmesine rağmen bu iadelerin hala devam ettiğine dikkat çekerek, bu sorunun çözülmediğini vurguladı

"Türk Gıda Kodeksi’ne uygun olmayan ürünlerin ülkeye girişine izin verilmediği belirtiliyor. Ancak, neden Türkiye’ye gönderilen bu ürünler geri iade ediliyor? İhraç edilen ürünlerdeki aynı sorunlar, yurtdışında yapılan denetimlerde ortaya çıkıyor. Bakanlık, bu konuda daha fazla şeffaflık göstermeli ve denetim mekanizmalarını güçlendirmelidir." dedi.

İHRAÇ ÜRÜNLERİ VE GERİ İADELER

Son dönemde Türkiye'ye iade edilen ihraç ürünleriyle ilgili de sorular soran Gürer, Tarım Bakanlığı’na ayrıca Rusya'ya ihraç edilen ve geri iade edilen ürünlerle ilgili sorular sordu.

Gürer'in soruları şöyle:

İade Edilen Ürünlerin Sebebi ve Miktarı: Rusya’ya ihraç edilen ve geri iade edilen limon, mandalina, fıstık gibi ürünlerin iade gerekçesi nedir? İade edilen ürünlerin miktarı nedir?

İade Edilen Ürünlerin Durumu: İade edilen ürünler imha edilmiş midir, yoksa başka bir pazarda satılmak üzere kullanılmaya devam edilmiş midir?

Laboratuvar Testleri ve Geçerliliği: İhracat ürünleri, gümrüklerde laboratuvar muayenesinden geçiyor. Laboratuvar sonuçlarının doğruluğu veya geçerliliği konusunda herhangi bir inceleme yapılmış mıdır?

Soruşturma Durumu: İade edilen ürünlerle ilgili bir soruşturma başlatılmış mıdır? Başlatıldıysa, bu soruşturmanın içeriği ve amacı nedir?

'PESTİSİT KULLINIMINI AZALTMAYA YÖNELİK ÇALIŞMA VAR MI?'

Gürer, ayrıca Türkiye’de pestisit kullanımını azaltmaya yönelik yapılan çalışmalar ve bu kullanımın halk sağlığı üzerindeki etkileri ile ilgili sorular da yöneltti:

Türkiye’de pestisit kullanımını azaltmak amacıyla özellikle genç çiftçilere ve yeni girişimcilere yönelik bir eğitim veya teşvik programı düzenlenmiş midir? Bu programlardan faydalanan genç üretici sayısı nedir?

Türkiye, biyolojik mücadele ve organik tarım için yerli pestisit geliştirme konusunda ne kadar ilerleme kaydetmiştir? 2023 yılında bu alanda yapılan Ar-Ge çalışmalarına ayrılan bütçe nedir?

Pestisit kalıntılarının halk sağlığı üzerindeki etkilerini inceleyen bilimsel çalışmalar yapılmış mıdır? Son yıllarda hastalık oranlarında herhangi bir değişiklik gözlemlenmiş midir?

Hatalı pestisit kullanımı nedeniyle yakalanan üreticilere uygulanan yaptırımların caydırıcılık oranı nedir? Tekrarlayan ihlallerin oranı nedir ve bu konuda ek yaptırımlar planlanmakta mıdır?

TİCARET BAKANI'NA VE TARIM VE ORMAN BAKANI’NA SORULAR

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, gıda ve tarım ürünlerinin dış ticaretine dair soruları Ticaret ve Tarım ve Orman Bakanlarına yöneltti. Gürer, 8 Ağustos 2023 tarihinde verdiği soru önergesinde, özellikle yurt dışından Türkiye'ye iade edilen ürünler, pestisit kalıntıları ve GDO'lu ürünler konusunda şeffaflık talep etti.

'İADE ÜRÜNLERE NE OLDU?'

Gürer, Türkiye'ye gelen iade ürünlerin akıbetiyle ilgili de önemli bir soru gündeme getirdi: “Neden yalnızca patatesle ilgili imha görüntüleri paylaşıldı? Diğer ürünlerle ilgili neden bu tür bir şeffaflık gösterilmedi?”

CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Tunus’a gönderilen 2 bin 500 ton patateste bitki hastalığının görüldüğünü ve bu hastalığın Türkiye laboratuvarlarında tespit edilmemiş olmasının olasılık dışı olduğunu belirtti. Bu ürünlerin yurt dışına çıkışına kimlerin göz yumduğunu sorarak, imha edilmeden önce bu ürünlerin tespit edilip edilmediğini sorguladı.

'PATATESLER DEPOLARDA ÇÜRÜMESİN'

Ömer Fethi Gürer, Türkiye’de patates üreticilerinin karşı karşıya olduğu depolama ve fiyat sorunlarını da gündeme taşıdı. Niğde’de 600 bin tona yakın patatesin depolarda beklediğine işaret eden Gürer, bu patatesler için çözüm önerisinde bulundu. Gürer, "Toprak Mahsulleri Ofisi ve Tarım Kredi Kooperatifi aracılığıyla patates alımı yapılabilir. Bu şekilde 25 liraya kadar yükselen patates fiyatları, 10 lira gibi uygun bir fiyata satılabilir," önerisini ortaya attı.

Gürer, ayrıca patatesin depolarda çürümemesi için belirli bir alım fiyatının uygulanmasını ve bu fiyatın üreticiye zarar vermemesi gerektiğini ifade etti. "Patatesin maliyeti 6 lira. Bakanlık, 10 liraya satın aldığında, zarar etmeden hem vatandaşa ucuza patates sunabilir, hem de depolarda çürümenin önüne geçebilir." diyerek üreticiye destek verilmesi gerektiğinin altını çizdi.

Kaynak: Haber Merkezi