Kaboğlu: Depremzede Türkiye afetler konusundaki uluslararası sözleşmelere katılmalıdır

CHP İstanbul Milletvekili İbrahim Kaboğlu, 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremler sonucunda, Türkiye’nin afete hazırlık ve afet yönetimi konularında ne ölçüde zayıf olduğunun çok büyük bir yıkım ve acıyla bir kez daha görüldüğünü belirterek, Dışişleri Bakanlığı’na afetle mücadele alanında Türkiye’nin taraf olabilecekken olmadığı önemli uluslararası sözleşmeler hakkında yazılı soru önergesi verdi.

Türkiye’nin afetler konusundaki hazırlıksızlığının bir boyutunu da, uluslararası mevzuat alanındaki eksikliklerin oluşturduğunu belirten Kaboğlu, yakın tarihte 2021 orman yangınlarından 2022 Batı Karadeniz sel felaketine kadar tehdidi altında olduğumuz hiçbir afet türüne karşı gerekli tedbirlerin doğru zamanlama ve yeterli kapsamda alınmadığının açık şekilde görüldüğünü vurguladı.

Yönetimsel zafiyetin, bu alanda kaybettiğimiz on binlerce insanla, yitirdiğimiz flora ve faunayla, maruz kalınan devasa ekonomik kayıplarla ülkemize korkunç ve telafi edilemez bedeller ödettiğini söyleyen Kaboğlu; Türkiye’nin taraf olmadığı dört sözleşmeye neden katılmadığını Dışişleri Bakanlığına sorarak ilgili sözleşmelere dikkat çekti: 17 Mart 1992 tarihinde Helsinki’de kabul edilen ve 19 Nisan 2000’de yürürlüğe giren “Endüstriyel Kazaların Sınır Ötesi Etkileri Sözleşmesi”, 22 Haziran 1993 tarihinde Cenevre’de kabul edilen ve 3 Ocak 1997’de yürürlüğe giren (Uluslararası Çalışma Örgütü’nün 174 sayılı) “Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi Sözleşmesi”, 18 Haziran 1998 tarihinde Tampere’de kabul edilen ve 8 Ocak 2005’de yürürlüğe giren “Afet Etkilerinin Azaltılmasında ve Kurtarma Operasyonlarında Telekomünikasyon Kaynaklarının Kullanımına İlişkin Tampere Sözleşmesi”, 22 Mayıs 2000 tarihinde Cenevre’de kabul edilen ve 23 Eylül 2001’de yürürlüğe giren “Sivillerin Korunması Hakkında Yardıma İlişkin Çerçeve Sözleşme”.

Anayasa Hukuku profesörü İbrahim Kaboğlu, iklim değişikliğiyle beraber tabii afetlerin gitgide daha da artacağı bilim insanları tarafından ifade edilirken; başta deprem, sel ve yangın gelmek üzere çeşitli tabii afetler açısından riskli bir bölgede bulunan Türkiye’nin bu konudaki hazırlıksızlığının kabul edilebilir olmadığını belirtti. Kaboğlu, Dışişleri Bakanı Mevlit Çavuşoğlu’na, anılan sözleşmelere katılmak yönünde güncel bir hazırlık olup olmadığını, eğer yoksa bu sözleşmelerin Türkiye’de afetlerle mücadelede sağlayabileceği ve katılmama sebebiyle mahrum olunan uluslararası fayda yerine ne gibi telafi edici seçenekler öngörüldüğünü sordu.