Tasviyeler, rest çekmeler ve artan gerginlik: Cumhur İttifakı'ndaki güç savaşı nereye varacak?

28 Mayıs’ta yapılan Cumhurbaşkanlığı ikinci tur seçimini, Cumhur İttifakı’nın adayı Recep Tayyip Erdoğan kazandı. Seçim sonuçlarına ilişkin siyasilerin yaptığı değerlendirmelerden en çok konuşulan ise MHP lideri Devlet Bahçeli’nin, “Önümüzdeki günlerde çok şey değişecektir, her şey değişecektir” açıklaması oldu.

Erdoğan’ın yeni bakanlar kurulunda görev verdiği isimlerin, Bahçeli’yi memnun etmediği kulislerde konuşulurken, iki taraftan gelen hamleler Cumhur İttifakı’nın geleceği açısından soru işaretleri yarattı.

İSVEÇ GERGİNLİĞİ

Erdoğan, Temmuz ayı başında katıldığı NATO Zirvesi’nde İsveç’in üyeliğinin önünü -bazı şartlar ileri sürerek- açtı. Bu karar, ülkede hararetli tartışmaların kapısını araladı. En sert açıklamalardan birisi de Bahçeli’den geldi.

Bahçeli, 11 Temmuz’daki Meclis Grup Toplantısı’nda yaptığı açıklamada, “Milli varlığımızı doğrudan tehdit eden kanlı terör örgütlerine kucak açan, bunların terörist devşirmesine ve haraç toplamasına kendi başkentinde göz yuman mahut ülkeyle bir güvenlik mimarisinin bünyesinde nasıl buluşacağız? Böylesi bir acizliğe nasıl göz yumacağız? Bunu nasıl hazmedeceğiz?” ifadelerini kullandı ve gerekirse NATO’nun da sorgulanabileceğini kaydetti.

AKP’nin yeni dönemdeki en büyük dış politika hamlesi, içte büyük bir tartışmanın fitilini ateşledi.

EMEKLİ MAAŞINA ZAMDA BAHÇELİ İSTEDİĞİNİ ALAMADIĞI

Aynı günlerde, memur maaşlarına ve emeklilere yapılan maaş zammı gündemdeydi. Emekli maaşlarına yapılan zammın yüzde 25’te kalması ve birçok emeklinin zamdan yararlanamaması muhalefetin yanı sıra Cumhur İttifakı ortaklarının da tepkisini çekti.

Bahçeli, Meclis’te yaptığı konuşmada, emeklilerin zammı yeterli görmediğini belirterek, “Milliyetçi Hareket Partisi olarak açık ve samimi teklifimiz şudur: İlk olarak, memur maaşlarına ilavesi planlanan 8 bin 77 liralık seyyanen artışın kök ücrete ve aynısıyla emekli maaşlarına yansıtılması beklentimiz ve talebimizdir” dedi.

MHP liderinin çağrı yaptığı sırada Meclis’te zamlarla ilgili düzenleme görüşülüyordu. Cumhur İttifakı’nın büyük ortağından gelen bu çağrı emeklilerde umut ışığı oldu ancak AKP tarafında karşılık bulmadı. Bahçeli, Erdoğan’la bir görüşme de gerçekleştirdi ancak eli boş döndü.

“MECLİS ARA VERMESİN” ÇAĞRISI

AKP yönetimi, Haziran ayında yaptığı açıklamada gündemdeki bazı düzenlemeleri torba yasayla Meclis’ten geçirerek, parlamentonun 1 Ekim’e kadar tatile gireceğini açıklamıştı.

Muhalefet, Meclis’in ara vermemesi gerektiğini, sorunların çözümü için çalışmayı sürdürmesini savunuyordu.

Bahçeli, Meclis’in kapanmasına birkaç gün kala, “Türkiye Büyük Millet Meclisi, 1 Ekim 2023 tarihine kadar çalışmalarına ara vermeden gündemde bulunan kanun tekliflerini sırasıyla kabul ederek milletimizin haklı beklentilerini karşılamak durumundayız” açıklamasını yaptı.

MHP liderinin bu çağrısı da AKP tarafından kabul görmedi ve Meclis kapandı.

BÜROKRASİDE TASFİYE Mİ?

Yeni kabinenin oluşmasıyla birlikte bürokraside de birçok atama yapıldı. Emniyet müdürleri kararnamesi, Yüksek Askeri Şura ve Valiler Kararnamesi kamuoyunda bazı soru işaretlerini de gündeme getirdi.

Bahçeli’nin birçok kritik noktada sahip çıktığı Süleyman Soylu’nun, İçişleri Bakanlığı’ndan alınmasının ardından, Emniyet Müdürlüğü’nde büyük değişiklik yapıldı. Emniyet Genel Müdür Yardımcısı Resul Holoğlu ile Ankara Emniyet Müdürü Servet Yılmaz’ın görevlerinden alınması dikkat çekiciydi. Bu iki isim sadece Soylu’ya değil MHP’ye de yakınlıklarıyla tanınıyor.

Servet Yılmaz’ın görevden alınmasının bir başka önemli yanı daha var… Eski Ülkü Ocakları Genel Başkanı Sinan Ateş’in, 30 Aralık 2022 tarihinde, Ankara’da uğradığı suikastın soruşturması da Ankara Emniyeti tarafından yürütülüyor. Soruşturmayı yakından takip edenler, tetiği çekenlere talimat verenlerin ortaya çıkmaması için büyük çaba harcandığını belirtiyor.

SELVİ’YE ÜST PERDEDEN TEPKİ: CUMHUR İTTİFAKI’NI DAĞITMA GAYRETKEŞLİĞİ…

Hürriyet gazetesinin hükümete yakın kalemlerinden Abdulkadir Selvi, geçen hafta yerel seçimlerle ilgili değerlendirmelerde bulundu. Selvi, “İstanbul ve Ankara için İYİ Parti’nin Ekrem İmamoğlu ve Mansur Yavaş şartını koşması bekleniyor. Ankara’da Etimesgut, Gölbaşı ve CHP’nin elinde olan Yenimahalle’yi, İstanbul’da ise Şile, Üsküdar ve CHP’nin elinde olan bir belediyeyi istiyor” dedi. Selvi’nin belediyelerle ilgili yaptığı değerlendirmelere MHP’nin iki önemli kurmayı sert tepki gösterdi.

MHP Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın, "Kendini sahiden gazeteci zanneden koğuculuk ve fitne aparatı Abdülkadir Selvi; CNN Türk'te yine sap yemiş, saman çıkarmış. CHP hızarında bir baltaya sap veya İP'te cambaz olabilmek için ipe sapa gelmez ve çapını aşan laflar etmiş" dedi.

"Abdülkadir Selvi, acaba Kemal Kılıçdaroğlu'ndan veya Müdire Meral Akşener'den başdanışmanlık teklifi mi aldı da böyle CHP yalakalığına ve İP meddahlığına soyundu?" diyen Yalçın, şunları ifade etti: "Türkiye Yerel Seçimlere doğru giderken CHP ve İP'e ajanlık etmek ayrıca Cumhur ittifakını dağıtma gayretkeşliği ancak Selvi gibi tıynetsiz, akılsız gazeteci taslaklarının harcıdır."

MHP Genel Başkan Yardımcısı İzzet Ulvi Yönter de Selvi'ye tepki gösterdi. Yönter, Selvi’yi muhalif belediye başkanlarını parlatmakla suçladı ve “Sayın Selvi’nin, MHP’nin yönetimi altında bulunan Etimesgut ve Gölbaşı Belediyeleriyle ilgili spekülasyona tevessül etmesi de asla iyi niyetli bulunmamıştır. CHP ile İP arasındaki olası müzakere ve mutabakat eksenine MHP’li belediyeleri koyması itirafı ve ifadesi açıkça yapılmayan bir gizli ajandaya delalettir!” dedi.

Selvi’nin muhalefet belediye başkanlarıyla ilgili sözlerini “Cumhur İttifakı hazımsızlığı” olarak değerlendiren MHP yöneticisi Yönter, “Dahası Sayın Genel Başkanımızın yerel seçimlerle ilgili hazırlık sürecini esas alan yazılı açıklaması ve özellikle 11 büyükşehir belediyesi kapsamındaki stratejik hedefleri meydandayken Sayın Selvi’nin maksatlı ve marazi değerlendirmeleri sakat bir mantık üzerine inşa ettiği çok nettir” ifadelerini kullandı.

YÜZDE 51 GERİLİMİ

Cumhur İttifakı kendi varlığını Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi üzerine inşa etti. Yeni sistemle birlikte hayatımıza giren “seçimleri kazanmak için yüzde 50+1 oy alma” şartı, partileri ittifaklara mecbur hale getirdi.

Son seçimlerde birinci parti çıkan AKP bile, seçimlerden zaferle ayrılmak için ittifaka zorunlu…

AKP içinde uzunca bir süredir, yüzde 50+1 şartı tartışılıyor. AKP’nin önemli isimlerinden Şamil Tayyar geçen senelerde yaptığı açıklamada, bu düzenlemenin parti içindeki "Sorosçular" tarafından getirildiğini söylemişti.

Son seçimlerden sonra da AKP içinde “yüzde 50+1’in ittifakları da zorunlu hale getirdiği” de dillendirilirken “Yüzde 50+1 koşulu olmasaydı, seçimlerin ikinci turuna gerek kalmadan, ilk turda en fazla oyu alan cumhurbaşkanı adayı seçimleri kazanırdı. Böylece daha fazla aday çıkabilirdi. Bu durum demokrasiyi güçlendirirdi” yorumları yapılıyor.

Cumhur İttifakı’nın ortağı MHP ise yüzde 50+1 için “tartışmaya kapalı”. MHP’de yüzde 50+1 koşulu, “cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin bel kemiği” olarak değerlendiriliyor.

Şayet, bu şart ortadan kalkarsa, AKP kendisini ittifak kurmak zorunda hissetmeyebilir.

MHP’nin kilit isimleri, bu tartışmanın ilerlemesini önlemek için her açıklamalarında Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin önemine vurgu yapıyor.

BAHÇELİ YENİDEN İYİ PARTİ’YE ÇAĞRI YAPTI

Yerel seçimler öncesi siyaset kulisleri hareketlenirken MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, dün akşam beklenmedik bir çağrıda bulundu ve İYİ Parti’ye yerel seçimlerde birliktelik önerdi.

Bahçeli, 23 Ekim 2018’de, yine yerel seçim tartışmalarının gündemde olduğu süreçte, Cumhur İttifakı’nın askıya alındığını söylemişti. Kriz çok büyümeden durduruldu. Bahçeli’nin 2019 yılında İYİ Parti’ye “yuvaya dönün” çağrısı yapması da dikkat çekiciydi.

MHP lideri, yine yerel seçim tartışmalarının sürdüğü ortamda İYİ Parti’ye yeni bir çağrı yaptı.

İYİ Parti’den gelen yanıt ise, “üçüncü bir yola varsa buyursun gelsin” oldu.

AKP’YE ENGEL Mİ?

Seçimlerden sonra yeni kabinenin önündeki en büyük sorun ekonomi olarak görünüyor. Yabancı yatırımcının gelmesi ve sorunların biriktiği Avrupa Birliği için hamleler yapılırken, hükümetin karşısına daha önce imza altına alınan ‘yapılması beklenen düzenlemeler’ koyuluyor.

AKP içinde “yeniden bir reform süreci başlayabilir” açıklamaları gelirken, Cumhur İttifakı’nın diğer ortakları bu sürece pek niyetli değil…

MHP yöneticileri bırakın AB müktesebatına uygun düzenlemelere onay vermeyi, Anayasa Mahkemesi’nin kararlarını ve varlığını sorgulayan açıklamalara imza ediyor. Osman Kavala, Selahattin Demirtaş gibi AİHM’in ihlal kararı verdiği isimlerin serbest bırakılmaması gerektiğini savunan MHP’nin, AKP’nin reform süreci başlatmak istese bile buna gönüllü olmayacağı biliniyor.

AKP hükümetini özellikle Avrupa ilişkilerinde, tutuklu gazeteciler ve siyasetçilerin varlığı olumsuz etkiliyor. Son çıkan infaz düzenlemesine de sadece onlar dahil edilmedi. Erdoğan, daha önce yaptığı açıklamalarda “devletin sadece kendisine işlenen suçlarda af yetkisinin olabileceğini” söylemesine rağmen, son çıkan iki düzenlemede de sadece şahıslara karşı işlenen suçlar düzenlemelere dahil edildi. AKP yönetimi 2018’de de MHP’yle bu konuda sorun yaşadıklarını hatırlayarak, onlardan gelen talepleri kabul etmeye devam ediyor.

Bu çıkmaz, AB ile Gümrük Birliği’nin güncellenmesi ve vize serbestisi gibi ekonomiye de olumlu yansımaları olacak alanlarda adım atılmasını engelliyor.

ÇOK EMARELER BELİRDİ

Sonuç olarak; AKP son seçimlerde kaybettiği oyların nedenini araştırıyor. Büyükşehirlerde, daha önce oylarını aldığı Doğu ve Güneydoğu Anadolu oylarını geri kazanmak için Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz gibi Kürt siyasetçileri sahneye çıkarıyor ama MHP’yle ittifakın sürmesi, bu çabaların önündeki en büyük engellerden birisi.

Ülkenin son yıllarını şekillendiren Cumhur İttifakı’ndaki tartışmalar ekranlara yansımaya başladı. AKP’nin önümüzdeki dönemde atacağı adımlar, tartışmaların sürdüğü ittifaka nokta koyabilir.