DİSK, 2015'ten bu yana 197 grev ile rekor kırdı

DİSK Emek Çalışmaları Topluluğu tarafından hazırlanan Uluslararası Grev Raporu yayımlandı. Rapora göre, Türkiye'de 2002'de yapılan ortalama grev sayısı 2015'ten bu yana 197 grev ile rekor kırdı. Ayrıca, 2022 yılındaki tüm grevlerin yüzde 10'unu örgütledi.

DİSK Emek Çalışmaları Topluluğu tarafından hazırlanan Uluslararası Grev Raporu'na göre, Türkiye'de sendikaların güçsüzleştiği ve kayıt dışı işçi sayısının oldukça yüksek olduğu belirtildi.

Rapora göre, enformel çalışanlar da dahil edildiğinde özel sektörde sendika üyelik oranı yüzde 6 civarında ve toplu sözleşmeden yararlanan işçi oranı ise yüzde 4 civarında. Ayrıca, grev hakkının son yıllarda daha da kısıtlandığı ve 2015-2022 arasında hükümetin 230 yasal grevi erteleme adı altında yasakladı.

Emek Çalışma Topluluğu'nun verilerine göre 2015-2021 yılları arasında Türkiye'de 742 fiili grev tespit edilirken, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na göre ise aynı dönemde 127 yasal grev gerçekleştiği belirtildi.

2015'TEN BU YANA BİR REKOR

Yasal olmayan grevlere ilişkin veriler ve yasal grevlere ilişkin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na verilerine göre, Türkiye'nin 2015-2021 yılları arasındaki yıllık ortalama grev sıklığı 123 oldu. 2022 yılında ise 197 grev kayıt altına alındı. Konuya dair raporda, "Sıklık açısından 2015'ten bu yana bir rekordur. Bu bulgu, akademisyenler ve kamuoyu arasında bir ölçüde popüler olan, Türk işçilerinin güçlü iktidar partisinin otoriter ve kayırmacı önlemleriyle nispeten pasifize edilmiş olduğu imajıyla çelişmektedir. Öte yandan, bu artış abartılmamalıdır, çünkü aşırı yüksek enflasyon muhtemelen artışın çoğunu tek başına açıklamaktadır. Grevlerde 2022’de yaşanan artış, enflasyon nedeniyle ücretlerde yaşanan inanılmaz erozyona karşı savunmacı bir tepki olarak okunabilir" değerlendirilmesinde bulunuldu.

GREV DALGASI

Grevlerin aylık seyrine bakıldığında ise Türkiye'nin şubat ayında bir grev dalgasına tanık olduğu ortaya çıkarken; Alibaba'nın 2018 yılında satın aldığı e-ticaret platformu Trendyol'daki kuryelerin grevi kamuoyunda en çok dikkat çeken grev oldu. Firmanın “esnaf kurye”, yani kendi hesabına çalışan olarak çalıştırdığı yaklaşık bin kurye, ocak ayının sonuna doğru üç gün boyunca kontak kapatarak ciddi bir ücret artışı kazandı. Raporda "Bu vaka muhtemelen grev dalgasını tetikleyen uyarıcı grev işlevi gördü. Kamuoyunun en çok ilgisini çeken vaka olarak Trendyol kuryelerinin zaferi, grev yapmanın mümkün ve etkili olduğunu gösterdi" ifadeleri kullanıldı.

Raporda, Güneydoğu’nun sanayi merkezi Gaziantep'teki tekstil işçileri, İzmir'deki gemi söküm işçileri, İstanbul'daki çorap işçileri ve ülke genelindeki diğer kuryelerin grevleri de dikkat çeken grevler arasında gösterildi.