Arktik Okyanusu’nda büyük kirlilik alarmı!
Bilim insanlarının yaptığı bir araştırma Arktik Okyanusu’nda mikroplastik miktarının rekor düzeye ulaştığını ortaya koydu.
Alman Alfred-Wegener Enstitüsü’nün (AWI) yaptığı araştırmalara göre, Arktik Okyanusu’ndaki mikroplastik miktarı rekor düzeye ulaştı.
Enstitüsünün açıklamasında, farklı buz örnekleri üzerinde yapılan analizlerde “rekor düzeyde” mikroplastik tespit edildiği belirtildi. İncelenen bazı örneklerde, bir litre buzda 12 binden fazla mikroplastik bulunduğu kaydedildi.
Alfred-Wegener Enstitüsü’nden verilen bilgilere göre, araştırmada Kuzey Kutbu’nda 2014-2015 yılları arasında yapılan üç keşif gezisinde beş farklı bölgeden toplanan buz örnekleri incelendi. Araştırmada ilk kez madde parçacıklarını kızılötesi ışınla aydınlatan özel bir spektroskobun kullanıldığı da belirtildi.
Deutsche Welle Türkçe’de yer alan habere göre, kızılötesi spektroskop sayesinde çok küçük parçacıkların da tespit edilebildiğine dikkat çekildi. Araştırmayı yürüten Gunnar Gerdts, bu teknik ile miktoplastik yoğunluğunun eski analizlere kıyasla iki ile üç kat daha fazla olduğunu tespit ettiklerini belirtti.
Buzda 17 farklı plastik türü bulundu
Bilim dergisi Nature Commnications’da yayımlanan araştırma sonuçlarına göre mikroplastik parçalarının niteliği ve kaynağı da tespit edildi.
Analizler sonucunda, Kuzey Kutbu’ndan alınan buz örneklerinde 17 farklı plastik türü bulunduğu belirlendi. Ambalajlarda kullanılan polietilen ve polipropilen ile cila parçacıkları, naylon ve sigara filtrelerinde kullanılan selüloz asetat bulunan plastik türleri arasında yer alıyor.
Araştırmanın raporunu yazan Ilke Peeken, buldukları plastik parçacıklarının Atlantik Okyanusu’nun yanı sıra Pasifik Oknayusu’nun Havai ile Kuzey Amerika arasında kalan bölgesinden Kuzey Kutbu’na geldiğini tahmin ettiklerini belirtti. Peeken, “Kanada havzasındaki deniz buzundan alınan örnekler, Kuzey Amerika’da yaygın olan naylon torbalarda kullanılan plastik içeriyor” dedi.
Bunun yanı sıra Sibirya kıyılarında gemilerden gelen cila ve balıkçı ağlarında kullanılan naylon parçacıklarının miktarının yoğun olduğunu belirten Peeken, “bu bulguların, Arktik Okyanus’ta artan gemi trafiği ve balıkçılığın belirgin izler bıraktığını ortaya koyduğunu” vurguladı.
***
Mikroplastik nedir, nelere yol açar?
Mikroplastikler yüz yıkama jeli, diş macunu gibi günlük kullandığımız kozmetik ürünlere eklenen küçük plastik parçacıklardır. Ağırlıklı olarak polietilen isimli maddeden yapılırlar ancak polipropilen ve polistiren gibi diğer petro-kimyasal plastikleri de barındırabilirler. 5 mm’den küçük olan mikro plastikler lavabo deliklerinden kolayca geçecek kadar küçüktürler ve su arıtma sistemlerine aynı kolaylıkla karışabilirler.
Mikroplastikler çok küçük oldukları için zararsız görünebilirler ancak bazı ürünleri tek bir defa kullandığımızda bile 100,000 mikro plastik lavabodan geçerek, denizlere ve besin zincirine etki ediyor.
Plastiklerin deniz yaşamı üzerindeki etkilerini açığa çıkarmak için bilimsel çalışmalar devam ediyor. Ama şunun altını çizmek gerekiyor ki plastikler sadece deniz yaşamı üzerinde olumsuz etkiye sahip değil; son yapılan bir bilimsel çalışma kuşların %90’ının midesinde plastik izine rastlandığını gösteriyor.
ABD, İngiltere ve Kanada’da kullanımı ve üretimi yasaklandı. Yaşam savunucuları mikro plastiklerin kullanımına son vermeleri için markalara, kullanımını yasaklamaları içinse hükümetlere çağrıda bulunuyor.
