Ünlü Psikiyatrist uyardı: İntihar hashtag'i bile intiharı tetikleyebilir!

Psikiyatrist Uzman Dr. İlker Küçükparlak Fatih'te 4 kardeşin intiharıyla ilgili 'Hayatları boyunca 2 ay süren yokluklarını hissedecek bir ilişki bile kurmamış olan orta yaşta, hepsi bekar, aynı evde yaşayan 4 kardeş eşzamanlı intihar ediyor ise konuyu sadece yoksullukla açıklamak mümkün olmayabilir. Açıklaması ne olursa olsun çok üzücü elbette.' şeklinde tweet atınca eleştirilerin odağı olmuştu.

Bir takipçisinin eleştrisini alıntılayarak konuya açıklık getiren Küçükparlak sosyal medya hesabından şunları kaydetti:

Benzeri eleştirilere topluca yanıt vermiş olayım. Öncelikle tweette hatalı bilgi var. 2 ay değil, 2 gün imiş. Ama daha önemli olan bu tweeti yazma ihtiyacını niye hissettiğim, oraya da geleceğim...

Hatırlatma: İntihar bir karar verme ve davranış içerdiği için ne biçimde gerçekleşirse gerçekleşsin, bütün intiharlar "psikolojiktir" zaten. Psikoloji dışındaki etkenlere muhakkak işaret etmek gerekir. Ama işaret etmenin biçimi çok önemli...

Diğer hatırlatma: Ekonomik krizler intihar için önemli risk faktörleridir. Bu konuda siyasi sorumluluk vardır.

Fakat yukarıdaki örnekte olduğu gibi ekonomik krizde erkek olmak kadın olmaya göre intihar için daha fazla risk etkeni. Dolayısıyla intiharın tek gerekçesi ekonomik krizdir demek mümkün değil. İnsan davranışları genel olarak tek etkenle açıklanamayacak kadar karmaşık sanırım.

Dünyada her 40 saniyede bir kişi intihar sonucu ölüyor. 25-29 yaş arası insanlarda trafik kazalarından sonra en sık ölüm nedeni intihar. Dolayısıyla çok önemli ve hassas biçimde yaklaşılması gereken bir sorun.

İntiharla ilgili başka bir hassasiyet ise intihar edenlerden çok daha fazla sayıda insanın intihar düşünceleri ile hayatlarına devam ediyor oluşları. İntihar nadiren uzun uzadıya planlanarak gerçekleşiyor. Genelde bir kırılma anında bir dakika içinde uygulanıveriyor.

Bu nedenle intihar düşüncelerine sahip çok sayıda kişinin bir "eşikte" bulunduklarından bahsedebiliriz. Bu eşik intihara ilişkin toplumsal bir mesaj ile tetiklenebiliyor ne yazık ki.

İşte bu tetiklenme olmasın diye intiharı haberleştirmenin de bir hassasiyeti var. İntiharı yaşanılan ekonomik sıkıntının kaçınılmaz bir sonucu olarak resmederseniz, ekonomik sıkıntı yaşayan ve intihar düşünceleri olan diğer kişilere "intihar et" mesajı vermiş olursunuz.

Twitter'da habercilik yapılmıyor olsa da sonuçta intihara ilişkin toplumsal bir algı oluşuyor. Bu konuda TPD'nin önerileri önemli. Sadece habercileri kapsadığını düşünmüyorum.

İntiharın bu kadar gündemde olması bile diğer intiharlar için risk faktörü aslında. Nitekim (algıda seçicilik de olabilir elbette, elimde istatistik yok ama) başkaca intihar haberleri de gelmeye başladı ne yazık ki.

Gelelim meşhur tweete. Önce tekrar hatırlatayım, tweeti "sadece yoksullukla açıklamak mümkün olmayabilir" diye bitirdim. "Yoksullukla ilişkisi yok" demedim, zaten deseydim kendimle çelişirdim.

İntiharın tek gerekçesi olarak yoksulluğu göstermek diğer yoksullar için intihar riski oluşturacaktı. Evet, üzücü ve öfkelendiren bir durum ama yorum yapmakta acele etmenin vebali olabilir diye yazdım o tweeti.

Sonuç beklediğimin tersi oldu, insanlar daha çok yorum yapar oldular. O yüzden de bu tweetleri yazıyorum.

Hülasa, twitter gündeminde hem de hashtag ile bulunması bile risk oluşturuyor intiharın.

Bu intiharlar toplumda çok kuvvetli duygular oluşturdu, burası da o duyguları dökmek için var, biliyorum ama (cesaretimi toplayıp) bu konuda soğukkanlı olmaya davet edeceğim sizi tekrar.