Fındıkta zirai don endişesi
ORDU’da bahar aylarında yağan kar, fındık üretiminde 'zirai don' riski oluşturdu. Üreticiler, bahçelerde eski araç lastiklerini yakıp dumanlama yöntemiyle önlem almaya çalışıyor.
Ordu’nun orta ve yüksek kesimlerinde bahar ayında yağan kar, fındıkta zirai don riski oluşturdu. Don riskinin olduğu 600 rakım ve üzerindeki bahçelerde bazı fındık üreticileri eski araç lastiklerini yakıp dumanlama çalışmasına başladı. Üreticiler, zirai don olaylarına karşı önlem almaya çalışıyor.
Altınordu Ziraat Odası Başkanı Atakan Akça, yüksek rakımlı bölgelerde don riski bulunduğunu hatırlatarak, meydana gelebilecek olumsuzluklara karşı gerekli tedbirlerin alınması için de üreticileri uyardı. Zirai don nedeniyle geçmiş yıllarda fındıkta ürün kaybının yaşandığını belirten Akça, özellikle Mart ve Nisan ayının riskli geçtiğini belirtti. Don riskinin fındık rekoltesini de etkileyebildiğine dikkat çeken Akça, “Bir çok üreticimiz yüksek rakımlı köylerde bahçelerde ateş yakarak dumanlama yapmaya çalışıyor. Ayrıca dona karşı dumanlama makinesi de bulunuyor. Üreticilerimiz bu makineleri odamızdan da temin edebilirler. Zirai dona karşı önlem için dizel yakıt veya dumanlama sıvısı ile kullanım sağlanıyor. Standart ilaçlamalar göre daha fazla alana hızlı şekilde uygulama yapılmış oluyor. İnşallah bu yıl ciddi bir don felaketi yaşanmaz” dedi.
‘ÜRÜN KAYBI MEYDANA GELİYOR’
Fındık üreticisi Harun Can, yağan karın gece ayaza çekmesiyle don olabileceğini belirterek, “Eskiden zirai don oluyordu, olduğu zamanda fındıkta ürün kaybı meydana geliyor. Şu anda fındık bahçelerine kar yağdı. Yağan dallardaki kar gece ayaz olursa dona çevirir. Mevsim sıcaklığı nedeniyle yaprak erkenden açtı. Kış bahara sürükledi, daha önceden kış olsaydı böyle olmazdı. Eskiden Mayıs ayında bile kar yağdı, fındık yaprakları büyük olduğu için don olmadı. Eskiden saman ve lastik yakıyorduk, şimdi bunu yapabilene iyi. Bunu yakınca bahçede ısı yapıyor, faydası oluyordu” dedi.
‘FINDIĞIN YAPRAĞI ERKEN AÇTI’
Abdurrahman Efil ise, sıcaklığın sıfırın altına düşmesi halinde fındığa donun zarar verebileceğini anlatarak, “Fındık yaprağı erken açtı, ısı normalin altına düşmezse sıkıntı olmaz, soğuk olursa sıkıntı. Geçen yılda benzer oldu. Mart sonunda ve Nisan’da kar yağdı. Eskiden daha çok don oluyordu, dumanlama yapılıyordu. Ama bunu son zamanlarda yine yapmaya çalışıyorlar. Şuanda fındık piyasa şartlarında güzel fiyat olarak, böyle devam edecek olursa fena değil” şeklinde konuştu.
FINDIK ÜRETİMİ
Dünya fındık üretimi ve pazarının büyük kısmını elinde bulunduran Türkiye, 2019 yılında 121 ülkeye 319 bin 772 ton fındık ihraç ederek 2 milyar 28 milyon 727 bin dolar gelir sağladı. Cumhuriyet tarihinin ihracat rekoru kırılırken, 547 milyon 588 bin dolar değerinde 83 bin 898 ton fındık satışı ile İtalya ihracatta birinci sırayı aldı. İtalya'nın ardından en fazla fındık ihraç edilen ülkeler sırasıyla Almanya ve Fransa oldu. Türkiye, dünya fındığının yüzde 70’ini de tek başına üreterek, kabuklu ve iç fındık olarak yüzde 80’ini ihraç ediyor. Üretimde ve ihracatta dünyada söz sahibi olan Türkiye, yıllık 500 ile 700 bin ton arasında fındık üretimi yapıyor.
