Defineciler dernek kurdu

Türkiye kültür varlığı ve arkeolojik sitler açısından dünyanın en zengin ülkelerinin başında geliyor. Ancak büyük kısmı toprak altında olan geçmişin mirası, çoğu yerde arkeolog ve sanat tarihçilerinden önce defineciler tarafından yapılan kaçak kazılarla yağmalanıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın sorumluluğunda bulunan kültür mirası, 2863 sayılı kanun kapsamında korunmaya çalışılsa da yağmanın önüne bir türlü geçilemiyor. 2003 yılında Turizm Bakanlığı ile Kültür Bakanlığı’nın birleştirilmesiyle turizmin payandası yapılan kültür varlıklarının ortaya çıkarılması, iyileştirilmesi ve korunmasına yönelik yeni adımların atılması beklenirken o adım bakanlıktan değil, definecilerden geldi. ‘Anadolu Definecileri Eğitim ve Araştırma Derneği’ adıyla örgütlenen define avcıları, Sakarya’da yapılan genel kurul toplantısının ardından il il dolaşarak definecileri eğitmeyi hedefliyor. Derneğin kurucu Başkanı Uğur Kulaç’ın define araçları satan bir şirketinin yanı sıra ‘Altının Tılsımı’, ‘İşaretlerin Sırrı ve Define Tılsımlarının Çözümü’ ve ‘Gizemli Mezarlar’ gibi kitapları bulunuyor.

KÜLTÜR MİRASI TURİZMİN GÖLGESİNDE KALDI

Yeni kurulan Cumhurbaşkanlığı Kabinesinde Kültür ve Turizm Bakanlığı’na ETS Tur’un Yönetim Kurulu Başkanı olan turizmci Mehmet Ersoy getirildi. 24 Haziran seçimleri öncesinde bakanlığın ‘kültür’ kısmının ayrılarak Milli Eğitim Bakanlığına bağlanacağına yönelik yorumlar gündeme gelmişti. Ancak Bakanlığın ‘kültür’ kısmı ayrılmamış olsa da önümüzdeki dönemde kültür politikalarına yönelik nasıl bir tutum izleneceği Bakan seçiminden az çok anlaşılmış oldu. Ekonomik girdileri ve cari açığı kapatabilme umudu yüzünden altın yumurtlayan tavuk olarak görülen turizm sektörü, ‘kişi sayısı’ endeksli büyüme hedefine ve bu hedefe ulaşmak için desteklenmeye devam edecek.

TARİH VE KÜLTÜR YAĞMASINA KAPI ARALANIYOR

Ancak Bakanlığın ‘kültür’ alanındaki sorunlar bu dönemde de çözümsüz kalacak gibi görünüyor. Kültür mirasının, turizme dayanak yapılması olasılığı bulunan müze ve ören yerlerinin dışında ilgisiz bırakılması tarih ve kültür yağmasına kapı aralıyor. Kaçak define avcılığı bu alandaki en büyük sorunlardan biri. Ancak define arama konusunda Bakanlığın hazırladığı bir yönetmelik de var.

DEFİNE ARAMA YÖNETMELİĞİ NELERİ İÇERİYOR

1984 yılında çıkarılan ‘Define Arama Yönetmeliği’, kültür ve tabiat varlıklarının korunmasını sağlayan 2863 sayılı yasanın kapsamı dışında kalan alanlarda yasal define aranmasına izin veriyor. 100 metreyi aşmayacak alanlarda bölgenin bağlı olduğu mülki amire yapılan dilekçeli başvuru ve ilgili belgeleri tamamlayarak yasal olarak define aranmasına izin veriyor. Yönetmeliğin 18. Maddesi, “Define Hazineye ait arazide bulunmuşsa yüzde 50'si arayıcıya, özel veya tüzel kişilere ait arazide bulunmuşsa, yüzde 40'ı arayıcıya, yüzde 10'u ise mülk sahibine verilir” hükümlerini içeriyor.

ALTIN HAYALİYLE YAŞAYAN DEFİNECİLER SONUNDA DERNEK KURDU

Daha çok ‘altın’ ve benzeri değerli hazinelerin hayaliyle yaşayan defineciler ise yeni taleplerini dile getirmek ve ‘hak’larını aramak için örgütlenme kararı aldı. Geçtiğimiz ay İstanbul’da kurulan ‘Anadolu Definecileri Eğitim ve Araştırma Derneği’ (ANDEFDER)’in ilk genel kurulu Sakarya’da yapılarak faaliyetlere başlandı.

‘DEFİNECİLERİN EĞİTİLİP BİLİNÇLENDİRİLMESİ İÇİN’

Definecilikte kullanılan dedektörler ve teknolojik cihazlar satan bir şirketin sahibi olan Uğur Kulaç’ın kurucu başkanlığını üstlendiği derneğin, “Anadolu topraklarında define ile ilgilenen insanların eğitilmesi bilinçlendirilmesi ve bir çatı altında toplanarak haklarının savunulması amacıyla” kurulduğu belirtiliyor.

‘DEFİNECİLERİN ALTIN AVCILIĞINA DEVAM ETMELERİ SAĞLANMALI’

“Definecilerin kaçakçılık ile bir anılması bizleri rahatsız etmektedir” ifadelerine yer verilen derneğin kuruluş amaçlarıyla ilgili duyuruda, “bunun ortadan kalkması ve tarihi eser kaçakçılığının önüne geçilmesi için ruhsatlı kazıların iyileştirilmesi, kolaylaştırılması ve ruhsatlı kazılar sonucunda çıkan eserlerin kültür varlığı statüsüne sokularak paralarının verilmemesi insanları farklı arayışlara itmektedir. Bu eksiklerin giderilmesi ile beraber definecilerin olması gerektiği gibi altın avcılığı statüsünde kalarak faaliyetlerine devam etmeleri sağlanmalıdır. Derneğimiz bunu gerçekleştirmek için kurulmuştur. Ayrıca definecilerin farklı etkinlikler ile konferans ve seminerler aracılığıyla eğitilmesi sağlanıp tarihi yapıya kültür varlıklarına zarar vermemeleri öngörülmektedir” ifadelerine yer veriliyor.

‘TEK İSTEDİĞİMİZ ÇIKARDIĞIMIZ ESERLERİN PARALARINI ALMAK’

Kısa sürede yaklaşık 500 üye sayısına ulaştığı belirtilen derneğin kuruluş amacına yönelik duyuruda, şöyle denildi: “Defineci denen insanlar bu ülkenin insanlardır. Her etnik yapıdan, her kültürden insan definecilik faaliyetini Anadolu topraklarında icra etmektedir. Kanunlardaki eksikler giderildiği takdirde, definecilerin bulduğu şeyler bu ülke ekonomisine de katkıda bulunacaktır. Definecilerin tek istediği ruhsatlı kazıda çıkardıkları eserlerin paralarını almaktır. Bazı kendini bilmez ve art niyetli insanların definecileri kullandığını biliyoruz. Bunu ortadan kaldırmak için derneğimiz danışma merkezi olarak kullanılacak. Define ve definecilik ile ilgili merak edilen her şeyin cevabı derneğimiz aracılığı ile kişilere bildirilecektir.

‘DESTEĞİNİZLE BÜYÜYECEK, HAKKIMIZ OLANI ALACAĞIZ’

Define arama faaliyeti sırasında kullanılan belgelerin temini ve doğru cihaz seçimi için de derneğimiz önerilerde bulunacaktır. Bu cihazların tamamının eğitimi, bilinçli kullanımı derneğimiz eğitmenleri tarafından kurslara katılan üyelerimize verilecektir. Sizleri derneğimize katılmaya davet ediyoruz. Desteğiniz ile büyüyecek ve hakkımız olanı alacağız.”

DEFİNECİLER DERNEĞİ İŞE HIZLI BAŞLADI

Anadolu Definecileri Eğitim ve Araştırma Derneği kuruluşunun ardından işe hızlı başladı. Geçtiğimiz Haziran ayında kurulan dernek, bugüne kadar Ordu, Giresun, Mersin ve Konya gibi illerde defineciler için bilgilendirme toplantıları düzenledi. Bilgilendirme toplantıları düzenlenen illerde define malzemeleri satan bayiler de açan derneğin resmi internet sayfasında kurucu Başkan Uğur Kulaç’la ilgili şu bilgilere yer veriliyor:

DERNEĞİN BAŞKANI ‘GİZEMLİ MEZARLAR’ KİTABININ DA YAZARI

“Aslen Giresun Alucralı olan Uğur Kulaç, 1969 Konya Kulu doğumludur. 1975 yılından itibaren İstanbul’da ikamet etmeye başlamıştır. 1993 yılından bu yana aktif definecilik faaliyetini icra etmektedir.2000 Yılında ‘Uğur Elektronik Dedektör Teknolojileri’ firmasını kurmuştur. Kurduğu firma ‘metal arama dedektörü, yeraltı görüntüleme sistemi, alan tarama’ imal edip Türkiye ve dünyanın birçok ülkesine satmaktadır. Aynı zamanda definecilerin bilinçlenmesi amacı ile ‘Altının Tılsımı’, ‘İşaretlerin Sırrı ve Define Tılsımlarının Çözümü’, ‘Gizemli Mezarlar’ adında 3 ayrı eserin de yazarıdır.”

Yusuf Yavuz