Kedi fotoğrafları ve videoları neden bu kadar popüler?
Sosyal medyada her gün binlerce kedi fotoğrafı ve videosu paylaşılıyor. Peki kedilerin internet fenomeni olma nedeni ne?
Birçoklarına göre kediler, internet dediğimiz modern teknolojinin resmi maskotu konumunda. Modern dünyada en çok paylaşılan görsellerden birisi kediler. Evrim Ağacı'ndan Çağrı Mert Bakırcı'nın aktardığına göre; ilginç bir şekilde, Austin'deki Texas Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmada, doğrudan sorulduğunda insanların çoğu (%42'si) kendilerini birer "köpek insanı" olarak tanımladılar. Sadece %12'si kendilerini "kedi insanı" olarak tanımlıyordu; %28'i ise "hem kedi hem köpek insanı" olarak görüyordu. Katılımcıların %15'i ise kendilerini her iki hayvana da yakın hissetmiyordu.
Bir diğer deyişle, kendilerini kedi veya köpeklere yakın hissetmeyen insanların oranı, açık bir şekilde kedilere yakın hissedenlerden bile daha yüksekti. Buna rağmen kediler nasıl oldu da internete bu kadar hükmeder hale geldiler?
FENOMEN SİTELERDE DİĞER HAYVANLAR İKİNCİ PLANDA
İnternetin ana içerik üreticisi konumundaki reddit veya 4chan gibi sitelere bakılacak olursa, kedilere ayrılmış onlarca kısım bulmak mümkünken; köpekler veya diğer hayvanlar çok daha ikinci veya üçüncü plandadır. İngilizcede "Cumartesi" anlamına gelen "Saturday"in "Caturday" (yani "Kedi Cumartesisi") olarak değiştirilmesi, viral olan birçok memin kedilerle ilgili olması tesadüf değildir. Köpeklerin bu tür bir "alçak kültür"de kendilerine pek yer bulamaması bir yana, kendilerine yer bulduklarında da genellikle kedilerin hedefinde oldukları için komik görüntülere yer veren kareler popülerleşmektedir.
YOUTUBE'A 10 YILDA 2 MİLYON KEDİ VİDEOSU
Dijital dünyada kediler öylesine yaygındır ki, 10 yıl içinde YouTube'a 2 milyon civarında kedi videosu yüklendiği ve bu videoların toplamda 24.6 milyar kez görüntülendiği hesaplanmaktadır. Kedi videosu başına 12.000 civarında görüntüleme olduğu düşünülmektedir ve bu, YouTube'un genel ortalamasından yüksek bir görüntüleme oranıdır. YouTube'a yüklenen ilk "kedi videosu", 22 Mayıs 2005'te, platformun eş kurucularından Steve Chen tarafından yüklenmiştir.
KEDİ FOTOĞRAFI PAYLAŞMA İHTİMALİ SELFİE PAYLAŞMA İHTİMALİNDEN YÜKSEK
Kedilerin bu kadar sık paylaşılmasına yönelik istatistikler de ilgi çekicidir: Indiana Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmaya göre, insanların kedi fotoğrafı/videosu paylaşma ihtimali, selfie paylaşma ihtimallerinden 2 kat kadar fazladır. İlk viral kedi videosu olan Puppy vs. Cat ise 2006 yılında yüklenmiştir ve bu yazının kaleme alındığı tarih itibariyle 16.6 milyon defa görüntülenmiştir. Bir reddit röportajı sırasında internetin kurucularından Tim Berners-Lee, internetin kullanım biçimleri açısından onu en çok şaşırtanın kediler olduğunu söylemiştir.
İlginç bir şekilde, daha fazla kedi videosu izleyen insanların genel olarak daha iyi anlaşılabilir insanlar oldukları, yani işbirliğine daha yatkın, daha arkadaş canlısı, daha güvenilir kişiler oldukları gösterilmiştir. Sıklıkla kedi videosu izleyen insanlar, genel olarak daha utangaçtırlar. Tarihteki ilk video denemeleri de kısa sürede kedileri konu edinmiştir. Örneğin büyük mucit Thomas Edison'a ait olan Edison Üretim Firması'ndan Henry Welton tarafından 1894 yılında çekilen bir videoda, iki kedinin boks yaptığı görülmektedir.
İnternette kedilerin bu denli sık bulunması ilginç bir paradoksu da beraberinde getirmektedir: Aslında insanlar köpekleri internette daha sık aramaktadır; ancak kedi içerikleri daha sık bulunmaktadır! Örneğin Facebook'taki "kediler" sayfasını 2 milyon, "köpekler" sayfasını ise 6.5 milyon kişi takip etmektedir. YouTube'un "Evcil Hayvanlar" kategorisinin %16'sını kediler, %23'ünü köpekler oluşturmaktadır.
KEDİLER NEDEN BU KADAR POPÜLER?
Tüm bunlar ışığında, kedilerin internet kültürünün neden bu kadar popüler bir parçası olduğu konusu ilgi çekici olmaktadır. The Lion in the Living Room kitabının yazarı Abigail Tucker'a göre kedilerin internette bu kadar yaygın olmasının nedeni, kedi yüzlerinin insan yüzlerini (özellikle de insan bebeklerinin yüzlerini) andırmasıdır. Tucker'a göre "kediler, çarpıcı bir düzeyde insana benzerler; ama aynı zamanda basbayağı ölü gibidirler."
Ancak kedilerin bu kadar popüler olmasının tek nedeninin onların "çok tatlı olması" olduğunu iddia etmek, oldukça basite kaçan bir açıklamadır. Çünkü birçok şey insanlara tatlı gelir; ancak hiçbiri internette kediler kadar yaygın değildir. Dahası neyin "tatlı" olarak algılandığı, kültürden kültüre değişen bir kavramdır. Örneğin Japonya'da kediler en yaygın evcil hayvanken, Afrika'nın bazı yerlerinde keçiler ana evcil hayvanlardır ve "tatlılığın" sembolü de onlar için keçidir. Kediler ise uluslararası bir memetik başarıya sahip gibidir.
Bazılarına göre bu, sadece bir algıda seçicilikten ibarettir. Örneğin Vogue tarafından yapılan bir incelemeye göre kediler internette o kadar da popüler değildir; bu sözde popülerlik, tamamen coğrafyaya bağlıdır. İddialarına göre sadece kediler sadece Kuzey Amerika'da, Batı Avrupa'da ve Japonya'da popülerdir. Buna karşılık Uganda'da keçiler ve tavuklar, Meksika'da lamalar, Çin'de ise nehir yengeçleri ve alpaka benzeri atlar çok popülerdir. Yani internet kültürü ABD ve Japonya tarafından domine edildiği için, internetin de kediler tarafından domine edildiği algısı oluşmaktadır. Halbuki internetin demografisi zamanla evrimleştikçe, tatlılığı sembolize eden memler de evrimleşecek ve değişecektir.