Hangi Covid-19 aşısını yaptırmalıyız?

Covid-19 salgının tüm hızıyla sürdüğü bugünlerde, insanların en çok konuştuğu konu ise hangi aşının iyi olduğu konusu. Bilinmesi gereken en önemli konu aşı olmadan bu pandemiden kurtulmanın olanaksız olduğudur. Bu nedenle üçüncü faz çalışması tamamlanmış olan tüm aşıları güvenli kabul etmek durumundayız. Dünyada bu konuda testleri geçmiş ve yetkili sağlık kurumlarınca onay almış aşıların koruma değerleri ve satış fiyatları ise şöyledir:

Pfizer-BioNtech: %95 koruma, 20$

Moderna: %95 koruma, 33$

Oxford Uni-Astra Zeneca: %62-90 koruma, 4$

ve Gamaleya (Sputnik V): %92 koruma,10$

Çin aşısı olarak da bilinen Sinovac Şirketinin ürettiği CoronaVac aşısına gelince;

Eski bir yöntem olan inaktif (ölü) virüs tekniğine göre hazırlanan bu aşıda, enfekte etme özelliğini yitirmiş olan virüs vücuda verilerek, vücudun hastalığa bağışıklık kazanması hedefleniyor.

Moderna ve BioNTech aşıları ise yeni bir yöntem olan mRNA tekniğiyle üretiliyor. Bu aşılar kolaylıkla yüksek sayılarda üretilebilirken CoronaVac'ın üretimi için tavuk yumurtası gerekiyor.

Deneyler ne aşamada?

Sinovac, üçüncü faz aşı çalışmalarını aralarında Türkiye, Brezilya ve Endonezya'nın da bulunduğu ülkelerde sürdürüyor.

Türkiye'de 25 merkezde 13 bin kişi üzerinde yapılan deneyler Ekim'de öncelikle sağlık çalışanlarıyla başlamıştı.

Kasım'da ise sağlık çalışanları dışında da denekler kullanılmaya başlandı.

Çalışmaya katılan kişiler iki gruba ayrılıyor. Bir kısmına aşı, diğer kısmına boş aşı (plasebo) veriliyor.

Şirketin 18 Kasım'da yaptığı açıklamaya göre 700 kişiden gelen ilk sonuçlar aşının hızlı bir şekilde bağışıklık oluşturduğunu gösteriyor.

Fakat bilim dergisi Lancet'te yayınlanan bu sonuçlar ilk ve ikinci faz deneylerin sonuçlarıdır.

Üçüncü faz deneylere dair herhangi bir veri henüz paylaşılmadı. Şirketin 2021 yılı başında üçüncü faz çalışmasının sonuçları ile ilgili açıklama yapması beklenmektedir. Koruma değerleri konusu ise ancak o zaman belli olacaktır.

Depolama koşulları nasıl?

CoronaVac'ın üretim açısından mRNA tipi aşılar karşısında dezavantajı bulunsa da, depolama ve nakliye açısından önemli bir avantajı var: Normal buzdolabı sıcaklığında saklanabilmesi.

Aşının 2-8 derece arasında üç yıla kadar saklanabilme ihtimalinin bulunduğunu belirtiliyor.

Bu durum özellikle soğuk zincir veya altyapısı iyi olmayan ülkelerde önemli bir avantaj.

BioNTech/Pfizer aşısının ise -70 derecede saklanması gerekiyor. Aşı beş gün boyunca normal buzdolabı sıcaklığında dayanıyor.

Moderna aşısının ise -20 derecede altı aya kadar saklanabileceği, normal buzdolabı sıcaklığında ise 30 güne kadar dayanabileceği belirtiliyor.

Ancak bu aşıların yoksul ülkelerde saklanması ve dağıtılmasının önünde lojistik zorluklar bulunuyor. Bununda aşının tercihinde önemli bir unsur olduğu kabul ediliyor.

Hangi aşıyı yaptırmalıyız?

Yukarıda da belirttiğim gibi Çin aşısı olan CoronaVac aşısının ülkemizde üçüncü faz çalışmaları yapılmaktadır. Sağlık Bakanlığı bu aşıdan ilk partide 50 milyon doz sipariş vermiştir. Bu miktar ancak 25 milyon kişinin aşılanmasını sağlar. mRna aşılarından olan Pfizer-BioNtech aşısından ise yanızca bir milyon adet sipariş verilmiş ki, bu miktarın çok yetersiz olduğu açıktır.

Maalesef aşıyı seçme şansımız yok. Bu nedenle halen elde bulunan Çin aşısını olmaktan başka bir seçenek de görünmüyor. Koruma değerleri henüz belli olmasa da, ölü virüs aşılarının belli bir koruyuculuğu vardır. Toplum bağışıklığına büyük katkı sağlayacaktır. Önemli olan aşılanmak ve hastalığa yakalansak bile onun hafif atlatmaktır. Hangi aşı olursa olsun bize bu fırsatı sağlar. Pandemiden kurtulmanın yolu aşı olmaktır. Lütfen bunu unutmayalım.

Son olarak şunu belirtelim: aşı olsak da maske, sosyal mesafe ve el yıkama önlemlerinden kesinlikle vazgeçmeyelim.

Sağlıklı günler dilerim.

Sorularınız için:

Instagram: Dr.Bayram Yildiz