Alkol ve Kanser Riski: Güvenli Tüketim Miktarı Var mı?
"Alkolün sosyal ve kültürel önemi, zararlarının göz ardı edilmesini gerektirmez."
ABD’li cerrah Vivek Murthy’nin, alkollü içecek etiketlerinde kanser riski uyarıları bulunmasını öneren raporu, tıp dünyasında yankı uyandırdı. Bu öneri, alkolün sağlığa uzun vadeli zararları konusunda kamuoyunda farkındalık yaratmayı amaçlıyor. Peki, bu uyarılar neden önemli? Alkol tüketimi ve kanser arasındaki ilişki hakkında bilinmesi gerekenler neler?
BİLİMSEL GERÇEKLER
Alkol tüketimi ile yedi farklı kanser türü arasında güçlü bir bağ olduğu bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Bu kanser türleri şunlar:
-Ağız, boğaz, yemek borusu ve gırtlak kanserleri
-Karaciğer kanseri
-Meme ve kolon kanserleri
Alkol vücutta parçalandığında, DNA’ya zarar vererek kanser gelişimini tetikleyebilir. Ayrıca hormon seviyelerini değiştirip vücudun tütün gibi diğer kanserojenlere karşı duyarlılığını artırabilir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) alkolü, tütün ve asbest gibi birinci grup kanserojenler arasında sınıflandırmıştır.
'GÜVENLİ' ALKOL MİKTARI VAR MI?
DSÖ ve birçok sağlık uzmanı, alkol tüketiminin tamamen güvenli bir miktarının olmadığını belirtmekte. Daha az içmek kanser riskini azaltabilir ancak bu risk asla sıfırlanmaz. Örneğin, haftada bir içkiden az tüketen kadınların yaşam boyu kanser geliştirme riski yüzde 17 iken, günde iki içki tüketen kadınlarda bu oran yüzde 22’ye çıkmakta. Erkeklerde ise bu oranlar sırasıyla yüzde 10 ve yüzde 13.
DİĞER FAKTÖRLERLE KARŞILAŞTIRILDIĞINDA NEREDE?
Alkol, ABD’de kanserin önlenebilir nedenleri arasında tütün ve obeziteden sonra üçüncü sırada yer almakta. Her yıl yaklaşık 100.000 kanser vakası ve 20.000 kanser ölümü alkol tüketimiyle ilişkili olarak kayıtlara geçmekte. Bu durum, alkolün halk sağlığı üzerindeki etkisinin ne kadar büyük olduğunu göstermekte.
ZARARLARI TERSİNE ÇEVRİLEBİLİR Mİ?
Alkolün sebep olduğu zararların tersine dönmesi uzun bir süre alabilir ve bu süreç, bireyin aile öyküsü gibi faktörlere bağlı. Karaciğer kanseri riskinin, alkolden uzak durulmasıyla alkolsüz bir bireyle eşitlenmesi en az 20 yıl alabilir. Bununla birlikte, alkolün bırakılması kısa vadede kan basıncı ve kolesterol seviyelerinde iyileşme gibi faydalar sağlayabilir.
BESLENME REHBERLERİ
ABD’deki mevcut beslenme rehberleri, kadınlar için günde bir kadeh, erkekler için iki kadeh içkiden fazlasını önermemekte. Ancak bu miktarlar bile kanser riskini ortadan kaldıramaz. Kanada, 2023 yılında yayınladığı yeni rehberde, hiçbir miktarda alkolün sağlıklı olmadığını ifade etti.
KAMUOYU FARKINDALIĞI NEDEN ÖNEMLİ?
Toplumun alkolün zararları hakkında bilinçlenmesi, tüketimin azalmasına katkı sağlayabilir. Alkol etiketlerinde yer alacak kanser uyarıları, bireylerin daha bilinçli seçimler yapmasını teşvik edebilir. Uzmanlar, bu tür uyarıların zamanla halkın risk algısında olumlu değişiklikler yaratabileceğini vurgulamakta.
Sonuç: Daha sağlıklı bir gelecek mümkün
Alkolün sosyal ve kültürel önemi, zararlarının göz ardı edilmesini gerektirmez. Toplum sağlığını korumak için bireylerin bilinçlendirilmesi ve alkolle ilgili daha sıkı düzenlemelerin hayata geçirilmesi kritik bir adım. Doktorların bu konudaki mesajı ise çok net: “En iyisi, eğer yapabiliyorsanız, hiç alkol tüketmemek.”
Sağlıklı günler dilerim.
Sorularınız için Instagram: dr.bayramyildiz