Sıcak Hava Hastalığa Davetiye Çıkarıyor!
"Dışarı çıkmak için lütfen günün güneşsiz ve serin saatlerini seçin."
Yaz sıcaklarının artarak devam ettiği bu günlerde konuyu tekrar gündeme getirmek istedim. Çünkü sorun oldukça ciddi boyutlarda olup, sonuçları ise son derece üzücü olabilmekte. Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi'ne (NOAA) göre, 2023 yılı kaydedilen en sıcak yıl oldu ve 2024'ün de aynı şekilde sıcak geçmesi bekleniyor. Bu nedenle sağlığımız için çok daha dikkatli olmak zorundayız. Bu konuyu daha kolay anlaşılsın diye soru-cevap şeklinde düzenledim.
SICAK YAZ GÜNLERİNDE HANGİ SAĞLIK RİSKLERİ ARTAR?
Sıcak yaz günlerinde artan başlıca sağlık riskleri şunlardır:
- Migren atakları
- Kalp krizi
- Felç
- Sıcak çarpması
- Böbrek hastalığının kötüleşmesi
- Kan basıncı değişiklikleri (yüksek veya düşük tansiyon)
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ SICAKLIKLARI NASIL ETKİLİYOR?
İklim değişikliği, küresel sıcaklıkların artmasına neden oluyor. Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi'ne (NOAA) göre, 2023 yılı kaydedilen en sıcak yıl oldu ve 2024'ün de aynı şekilde sıcak geçmesi bekleniyor. Bu artan sıcaklıklar, sağlık risklerini de beraberinde getiriyor.
SICAKLIK ARTIŞI MİGREN ATAKLARINI NASIL ETKİLER?
Yüksek sıcaklıklar, migren ataklarını tetikleyebilir ve şiddetini artırabilir. Isı, migreni uzatabilecek enflamatuar etkilere katkıda bulunur ve susuz kalan kişilerde migren atakları daha zorlayıcı hale gelir. Migren belirtileri arasında zonklayan baş ağrısı, ışık ve ses hassasiyeti, sinirlilik, mide bulantısı ve baş dönmesi yer alır.
KALP KRİZİ RİSKİ SICAK HAVADA NEDEN ARTAR?
Sıcak havalarda kalp krizi riski artar çünkü vücut ısısını düşürmek için kalbin daha fazla çalışması gerekir. Terleme ve diğer vücut soğutma mekanizmalarını desteklemek için kan cilde yönlendirilir, bu da kalbin yükünü artırır. Bu artan iş yükü, kalp krizine ve diğer kalp sorunlarına yol açabilir. Kalp krizi belirtileri arasında göğüs ağrısı, kol ağrısı, nefes darlığı, mide bulantısı ve baş dönmesi bulunur.
FELÇ RİSKİ NASIL ETKİLENİR?
Yüksek sıcaklıklar, felç riskini artırabilir. Aşırı ısı, özellikle yaşlılarda vücuda stres uygular ve yüksek tansiyon gibi diğer risk faktörleriyle birleştiğinde felç insidansını artırabilir. Felç belirtileri arasında kol veya bacak zayıflığı, görme değişiklikleri, yüz sarkması, konuşma bozukluğu ve yürümede zorluk bulunur.
SICAK ÇARPMASI NEDİR VE BELİRTİLERİ NELER?
Sıcak çarpması, vücut ısısının tehlikeli seviyelere yükselmesi sonucu ortaya çıkan tıbbi bir acil durum. Sıcak çarpması belirtileri kafa karışıklığı, davranış değişikliği, konuşmada değişiklik ve nöbetlerdir. Sıcak çarpması, vücudun aşırı ısındığını gösteren ısı yorgunluğu belirtileriyle başlar ve ilerlerse sıcak çarpmasına dönüşür.
BÖBREK HASTALIĞI NASIL ETKİLENİR?
Sıcak havalarda sıvı kaybı yani dehidrasyon, böbreklerin sıvı dengesini düzenlemesini zorlaştırabilir ve böbrek sorunlarını kötüleştirebilir. Aşırı terleme ve vücuttaki diğer stres faktörleri, böbrek hastalığını şiddetlendirebilir. Böbrek hastalığı olan kişilerde akut böbrek yaralanmaları, böbrek taşları ve idrar yolu enfeksiyonları daha yaygın hale gelebilir.
KAN BASINCI NASIL DEĞİŞİR?
Sıcak hava, kan basıncının hem düşmesine hem de yükselmesine neden olabilir. Çok terleme, vücudun sıvı ve kan hacmini kaybetmesine yol açarak kan basıncını düşürebilir. Bu durum baş dönmesi semptomlara yol açabilir. Diğer yandan, vücudun serin kalmaya çalışması kan basıncını yükseltebilir ve yüksek tansiyon baş ağrısı ve baş dönmesi gibi semptomlara neden olabilir.
SAĞLIK SORUNLARINDAN KORUNMAK İÇİN NELER YAPILABİLİR?
Sıcak havalarda serin kalmak ve sağlık sorunlarından korunmak için şunlar yapılabilir:
- Risklerin farkında olun.
- Bol su için ve susuz kalmamaya özen gösterin.
- Gölgede kalın ve koruyucu giysiler giyin.
- Fan ve klima kullanın.
- Fiziksel efordan kaçının.
- Belirtileri izleyin ve gerektiğinde tıbbi yardım alın.
- Baş dönmesi, halsizlik, baş ağrısı veya mide bulantısı hissediyorsanız, sıcaktan çıkın, bol miktarda sıvı tüketin ve ıslak bir bez veya buz torbası kullanın. Bu belirtiler geçmezse, doktorunuzu arayın.
SAĞLIK SORUNU YAŞAMA RİSKİ EN YÜKSEK OLAN KİŞİLER
Sıcak havalarda sağlık sorunları yaşama riski en yüksek olan kişiler şunlar:
- Yaşlılar
- Hamileler
- Kalp ve şeker hastalığı, tansiyon yüksekliği gibi kronik sağlık sorunları olanlar
- Küçük çocuklar
- Bu kişiler, sıcak havalarda sağlık sorunlarına karşı daha hassastır ve özel önlemler almalıdır.
Bu önlemlerle kendinizi ve sevdiklerinizi sıcak havalarda sağlık sorunlarından koruyabilirsiniz. Dışarı çıkmak için lütfen günün güneşsiz ve serin saatlerini seçin.
Hepinize serin ve sağlıklı günler diliyorum.
Sorularınız ve yorumlarınız için Instagram: dr.bayramyildiz