Yüksek Kolesterol Hakkında Doğru Bilinen 8 Yanlış!

Yüksek kolesterol, dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen yaygın bir sağlık sorunudur. Ancak bu konuda pek çok yanlış bilgi yaygındır. Yüksek kolesterolün ne olduğunu, nasıl yönetilmesi gerektiğini anlamak, kalp sağlığınızı korumada büyük önem taşır. İşte yüksek kolesterol hakkında doğru bilinen yanlışlar ve doğrular.

1. Yanlış: Yüksek kolesterolünüz olduğunu hissedersiniz

Doğru: Yüksek kolesterol genellikle hiçbir belirti göstermez. Çoğu insan, kolesterol seviyeleri çok yüksek olana kadar bunu fark etmez. Bazı kişilerde ciltte ksantom adı verilen sarı renkli kolesterol birikintileri oluşabilir ancak bu nadirdir. Yüksek kolesterol, genellikle ateroskleroz (damarların sertleşmesi ve daralması) gibi ciddi durumlar geliştikten sonra fark edilir. Ateroskleroz, arterlerde plak birikmesine yol açar ve bu plaklar, kan akışını sınırlayarak kalp krizi, felç, anjina (göğüs ağrısı) gibi ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Kolesterolünüzü düzenli olarak kan testi ile kontrol ettirmeniz, bu riskleri azaltmanın en etkili yoludur.

2. Yanlış: Tüm kolesterol türleri kötüdür

Doğru: Kolesterol, vücudumuzun sağlıklı çalışması için gerekli. Karaciğer, hücre zarları, D vitamini ve bazı hormonların üretiminde kullanılmak üzere kolesterol üretir. Vücuttaki kolesterol, lipoprotein adı verilen taşıyıcı moleküllerle taşınır ve iki ana türü var:

LDL (Düşük Yoğunluklu Lipoprotein): Genellikle "kötü" kolesterol olarak bilinir. LDL, arterlerde plak oluşturarak kalp krizi ve felç riskini artırabilir.

HDL (Yüksek Yoğunluklu Lipoprotein): "İyi" kolesterol olarak bilinir. HDL, kolesterolü karaciğere geri taşır ve bu da vücuttan atılmasını sağlar. Yüksek HDL seviyeleri, inme ve kalp hastalığı riskini azaltabilir.
Kolesterol testi yaptırdığınızda, toplam kolesterol seviyenizle birlikte LDL, HDL, VLDL (Çok Düşük Yoğunluklu Lipoprotein) ve trigliserid seviyeleriniz de ölçülür. Kardiyovasküler riskinizi değerlendirirken doktorunuz özellikle LDL ve VLDL seviyelerine odaklanır.

3. Yanlış: Herkes aynı kolesterol hedeflerini hedeflemeli

Doğru: Kolesterol hedefleri kişiden kişiye farklılık gösterir. Doktorunuz, kolesterol seviyelerinizi değerlendirirken diğer risk faktörlerinizi de göz önünde bulundurur. Genel olarak, 200 mg/dL veya daha yüksek toplam kolesterol ya da 100 mg/dL veya daha yüksek LDL kolesterol seviyesi riskli kabul edilir. Ancak aile geçmişiniz, tansiyonunuz, kilonuz ve daha önce kalp krizi veya felç geçirip geçirmediğiniz gibi faktörler sizin için ideal kolesterol hedeflerini belirler. Bu nedenle, doktorunuz size özel bir tedavi planı oluşturur.

4. Yanlış: Kadınların yüksek kolesterol hakkında endişelenmelerine gerek yok

Doğru: Yüksek kolesterol hem kadınları hem de erkekleri eşit derecede etkiler ve kalp hastalığının önde gelen nedenlerinden biridir. Kadınlar için özel durumlar, örneğin hamilelik, emzirme, hormonal değişiklikler ve menopoz, kolesterol seviyelerini etkileyebilir. Ayrıca düşük HDL seviyeleri kadınlarda, erkeklere göre daha büyük bir risk faktörü olabilir. Bu nedenle, kadınlarda kolesterol seviyelerini düzenli olarak kontrol ettirmeli.

5. Yanlış: Kolesterol seviyeleri yalnızca egzersiz ve diyetle belirlenir

Doğru: Diyet ve egzersiz, kolesterol seviyeleri üzerinde önemli bir etkiye sahiptir ancak genetik faktörler, sigara kullanımı, alkol tüketimi, obezite gibi diğer faktörler de kolesterol seviyelerinizi etkileyebilir. Örneğin, bazı insanlar genetik olarak yüksek kolesterole yatkındır ve sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemelerine rağmen yüksek kolesterol seviyelerine sahip olabilirler.

6. Yanlış: Yüksek kolesterol için ilaç kullanıyorum, diyet konusunda endişelenmeme gerek yok

Doğru: Kolesterol ilaçları, karaciğerin ürettiği kolesterol miktarını azaltır ancak sağlıksız bir diyet kolesterol seviyenizi yine de yükseltebilir. Statin gibi ilaçlar, kalp krizi ve felç riskini azaltmada etkili ancak dengeli bir diyet ve sağlıklı bir yaşam tarzı bu ilaçların etkisini artırır ve genel kalp sağlığınızı iyileştirir.

7. Yanlış: Diyet kolesterolü diyetimin en önemli parçası

Doğru: Diyet kolesterolü, düşündüğünüz kadar büyük bir rol oynamayabilir. Kolesterol açısından zengin gıdaların doğrudan yüksek kan kolesterolüne yol açmadığı bilinmekte. Bunun yerine doymuş yağlar ve trans yağlar gibi diyetinizdeki diğer unsurlar daha önemli bir etken. Amerikan Kalp Derneği, genel olarak sağlıklı bir beslenme düzeni benimsemenizi önerir. Bu, taze meyve ve sebzeler, kepekli tahıllar, baklagiller, fındık, tohumlar ve yağsız etlerin diyetinize dahil edilmesini; işlenmiş gıdalar, paketlenmiş gıdalar, yağlı et kesimleri ve tam yağlı süt ürünlerinin ise sınırlandırılmasını içerir.

8. Yanlış: 40 yaşın altındaysam ve sağlıklıysam kolesterolümü kontrol ettirmeme gerek yok

Doğru: Yüksek kolesterol her yaştan ve her vücut tipinden insanı etkileyebilir. Amerikan Kalp Derneği, 20 yaşından itibaren herkesin düzenli olarak kolesterol seviyelerini kontrol ettirmesini önerir. Kalp hastalığı için düşük risk altında olsanız bile kolesterolünüzü izlemek, ilerideki risklerin önüne geçmek açısından önemli. Ayrıca ailede kalp hastalığı öyküsü, diyabet veya sigara içme gibi risk faktörleriniz varsa, daha sık test yaptırmanız tavsiye edilir.

SONUÇ

Yüksek kolesterol, kalp hastalığı ve felç gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Ancak bu durumu engellemek mümkün. Kolesterol seviyelerinizi düzenli olarak izlemek, sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek ve gerektiğinde ilaç kullanımı, kalp sağlığınızı korumanın en etkili yollarıdır. Doğru bilgiyle hareket ederek, kalp hastalığı riskinizi önemli ölçüde azaltabilirsiniz.

Sağlıklı günler dilerim.

Sorularınız için Instagram: dr.bayramyildiz