Sami Menteş yazdı: ‘Köle’ simsarları iş başında: Türkiye’yi ucuz emek cenneti yapıyorlar | Hangi yerli hangi milli?

2024 yılında “modern bir köle ticareti” yapıldığına inanır mısınız? Dünyanın en kalabalık ülkesi olan Hindistan artık ‘ucuz ve güvencesiz çalışanlar’ ihraç etmeye başladı. Türkiye’de büyük sermaye sahipleri; hakları, kıdem tazminatı olmayan ve gereken parayı verdiklerinde istediği kadar çalıştırabilecekleri işçileri getirmeye başladı.

Öz Gıda-İş Sendikası üyesi işçiler, İzmir Lezita Fabrikası’nda 10 gündür grev yaparken Hindistan'dan 50 işçi getirildiği ve bu sayının 500'e kadar çıkabileceğini söyledi.

İŞÇİ, MÜHENDİS, OPERATÖR…

Gerçek Gündem, Hindistan’dan Türkiye’ye işçi getiren bir firmanın teklifine ulaştı. Firma, gönderdiği teklifte “mavi ve beyaz yakalı işçilerin” günde 10 saat, ayda 26 gün çalışıp, 4 gün izin yapacaklarını, fazla mesai ücreti ödenirse Pazar günü de çalışabileceklerini kaydetti.

Grev, kıdem tazminatı gibi hakları olmayacak olan Hindistanlı işçiler için şirketin Türk firmalardan istediği ücretler şöyle:

Fren Operatörü: 850 Dolar

CNC Lazer Operatörü: 1100 Dolar

Proje Mühendisi: 1400 Dolar

Kalite Kontrol Uzmanı: 1300 dolar

Şirket, söz konusu fiyatlardan kendi komisyonunu kestikten sonra, işçilere çok daha az ücret ödeyecek.

Türkiye'de 1936 tarihli İş Yasası ile çalışma süresi günde 8, haftada 48 saat olarak belirlenmiştir. 2003 tarihli, hala yürürlükte olan İş Yasası'na göre de Türkiye'de haftalık çalışma süresi 45 saattir. Hindistan’dan gelecek işçilerin standart olarak günde 10 saat, haftada 6 gün çalışacakları belirtiliyor. Böylelikle modern köle ticaretiyle getirilen işçiler, ek mesai olmadan haftada 60 saat çalışmış olacaklar.

ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİNDE YAYINLAŞIYOR

Türkiye’de sanayi bölgelerinde Hindistanlı işçiler giderek yaygınlaşıyor. Gebze, Kocaeli, Bursa başta olmak üzere birçok Organize Sanayi Bölgesi’nde (OSB) sosyal haklarının olmaması ve çalıştırmanın daha az maliyetli olması nedeniyle Hindistan’dan getirilen işçiler tercih ediliyor.

Süleyman Soylu, İçişleri Bakanı olduğu dönemde, Türkiye'de 3 milyon 762 bin Suriyeli göçmen olduğunu belirterek, göçmenlerin gönderilip gönderilmeyeceği tartışmasına ilişkin "Fabrikanda Suriyeliyi çalıştır, sömür, sigortasını yaptırma. Sonra ayak ayak üstüne at, ‘Ne olacak bu Suriyelilerin hali’ de. Bir milyon insan gidecek. Kim isyan edecek biliyor musun? O iş sahipleri" ifadelerini kullanmıştı.

“SENDİKAYA ÜYE OLAMIYORLAR”

Gerçek Gündem’e konuşan Birleşik Metal-İş Sendikası eski Örgütlenme Uzmanı Alpaslan Savaş, bunun yeni bir uygulama olmadığını, sayısının arttığını söylüyor:

“Çeşitli biçimlerde yurtdışından işçi getiriyorlar. Onları SGK kaydıyla çalıştırıyorlar. Problem şu ki, bunların E- Devletleri vs olmadığı için sendikaya üye yapılamıyor. Böyle birkaç işletme olduğunu hatırlıyorum. Bunlar topluluk halinde getirildiği ve çalıştırıldığı için getiren şirketin kurallarına göre çalışıyorlar.”

MÜHENDİSLER ARASINDA DA YAYGIN: YERLİ İŞÇİLERİN TALEPLERİNİ BASTIRMAK İÇİN YABANCI İŞÇİ GETİRİLİYOR

Türkiye’ye getirilen işçilerin sadece mavi yaka olmadığını kaydeden Savaş, “Bu durum mühendisler arasında da çok yaygın. Ve sayıları giderek artıyor” ifadelerini kullandı.

Türkiye’de sermayenin giderek büyümesiyle birlikte, yerli çalışanlardan ziyade yurtdışından işçi getirme seçeneğine yönelen patronlar, işçilerin taleplerini bastırmak için de bu yöntemi kullanıyor. Savaş, yakın dönemde yaşanan bir olayı şöyle anlattı:

“Bursa’da bir fabrika, Tacikistan’dan, Özbekistan’dan işçi getirdi. Buradaki işçilerin maaş artış taleplerini bastırmak için. Bunlar bakanlık onayıyla çalışıyorlar.

Bu büyük işletmeler Türkiye yasalarına uymak zorundalar ama normalde işçiler de daha uzun süreler çalışıyorlar. Fazla mesai ödüyorlar. Ama gönderilen teklif Hindistanlı işçilerin yasaların öngördüğü saatlerin dışında da çalışacaklarını gösteriyor.”