Rakı üzerinden kutuplaşma: Kim başlattı yazsanıza Ahmet Hakan?

Önümde çoğunu İpsos’un yaptığı bir dizi araştırma var. Türkiye için de benzerini söylüyor. Ama Avrupa’daki genç rakı tüketicisi ve potansiyel rakı tüketicisi için özetle şu sonuç çıkıyor: Rakıyı seviyorlar. Fakat rakının siyasi bir araç hatta siyasal bir muhalefet biçimi muamelesi görmesinden çok rahatsızlar. Aynı şekilde rakının katı kuralları, adap çizgileri olan bir tutuculuk içinde görünmesinden de rahatsızlar. Bu yüzden isimleri rakıyla anılsın istemiyorlar. Çünkü adları rakıyla birlikte anılırsa o “eski kafalı” durumun temsilcisi gibi görünmekten korkuyorlar.

Aklı başında bütün markalar böyle bir durumdan rahatsız olur ve “gençlere göre” bir iletişim yapar.

Ahmet Hakan için de muhafazakarlar için de benim için de rakı markaları için de tekel bayileri ve meyhaneler için de rakının normalleşmesi lazım. Birçok şeyle beraber. Mesela Atatürk de son yıllarda bir muhalefet lideri, “Che” muamelesi görüyor. Onun da bir kurucu lider olarak normalleşmesi gerekiyor. Ya da ne bileyim İzmir’in de Yılmaz Özdil güzellemelerinden kurtarılıp normalleşmesi gerekiyor.

Genel olarak bir normalleşmeye ihtiyacımız var.

Zaten rakı bu kabuğu çoktan kırmaya başladı. Her yerde. Başka bir kitabı üzerinden programınıza çıkarıp uzun uzun konuştuğunuz, hayranlık belirttiğiniz Murat Meriç’in Hayat Dudaklarda Mey kitabının kapağına bir bakın. Şen şakrak kadınlar ve efemine erkekler eğleniyor. Bu kadar devrimci bir kapağı 10 sene önce bir rakı kitabına yerleştirmek mümkün olabilir miydi? Tefe koyarlardı vallahi.

Rakı, sizin tarif ettiğiniz şeyin tam tersi bir yerden değişiyor. Bütün dünyada rakı kokteylleri yayılıyor. Hoplanılıp zıplanılan meyhaneler moda oluyor.

NEDEN GÜCÜNÜZE GİTTİ?

Rakı reklamı üzerinden “Siyasi bilinçlerini, resmen rakıya indirgemiş durumdalar” demişsiniz. Kim bunlar bilmiyorum. Yani nasıl bir insan evladı siyasi bilincini anasonlu üzümlü bir içkiye indirir anlamadım ama böyle bir şey varsa bundan en çok rakı firmaları rahatsızdır eminim ki.

Gelelim Yeni Rakı Global’in yaptığı reklama. Neden gücünüze gitti anlamadım. Coca Cola’nın, “Amerikan suyu”nun, Hristiyan aleminin sembol sıvısının ramazan sofralarında mutluluk saçması rahatsız ediyor mu sizi? Etmesin tabii. O kendisini “mutluluk saçmak” üzerinden tanımlamış. Rakı da “berabere kutlamak” üzerinden. Ne var bunda? Rakı sofrası bir yandan da o işe yaramaz mı? Bir şeyler rakı sofrasında kutlanamaz mı? Mahmut terfi etti, Nermin evleniyor, Ahmet Hakan Hürriyet’in başına geçti “hadi ıslatalım” dendiğinde ne yapılır? AVM’ye gidilip bowling mi oynanır? Meyhaneye gidilir elbette.

Rakı sofrası berabere kutlama sofrasıdır.

Konunun Cumhuriyet Bayramı olmasına gelince… Bütün markalar bayram kutlayabilir de rakı mı kutlayamaz? Seçim öncesiymiş filan bilemem ben bunları. Bütün markalar cumhuriyetin yüzüncü yılı için bir şeyler yapma telaşında. Cumhuriyetin yüzüncü yılını Cumhuriyet Bayramı üzerinden kutlamak da dünyanın en normal şeyi. Ayrıca çok da “şeyetmemek” lazım. Nihai olarak bir perakende ürün firması Avrupa’da sıkışmış kalmış, bir şeyleri kutlamayı aşkla özlemiş bir grup insana hitap ediyor.

Berguzer Korel’in söylediklerine gelince. “Laikliği rakıya indirgeyen, barlarda sarhoş bir şekilde 10. Yıl Marşı söylemeyi vatanseverlik sayan ve tüm bu saçmalıkları da Cumhuriyet’e bağlayanlar. İkiyüzlülüğünüze tahammül kalmadı artık” diyor Korel. Ben de Ahmet Hakan gibi bütünüyle Korel’le aynı fikirdeyim. Yukarıda araştırmalar üzerinden anlatmaya çalıştığım gibi çilingir meraklısı genç insanlar da aynı fikirde zaten.

Ama tabii ben Ahmet Hakan’ın okuduğu yerden okumuyorum bunu. Ahmet Hakan asla cesaret edemez bu kutuplaşmanın nasıl başladığını, laikliğin ne ara rakıyla flört etmeye başladığını, bu rahatsız edici durumun nasıl oluştuğunu anlatmaya.

‘İKİ AYYAŞ’ MI?

“Tıksırana kadar içiyorlar” lafı ne kadar uzun konuşulmuştu hatırlıyor musunuz? Halbuki tıksırana kadar içen birisi paçoz birisidir. Onu sevmemek için bir kutup olmaya gerek yoktur. Sıradan birisi olmak yeterlidir. Bu yüzden bir saldırganlık vesilesi yapılamaz değil mi? Ama yapıldı.

Bülent Arınç’ın rakı üzerine sözleri rakıyı sık sık trending topic yapardı unutmuş olamazsınız.

Gelelim meşhur “iki ayyaş”ın kurduğu cumhuriyet sözlerine. Kutuplaşmaya en çok yarayan şey bu olmadı mı? Bunu konuşsanıza cesaretiniz varsa Ahmet Hakan? Rakı üzerinden bir kutuplaşma varsa bunu yapan rakı da değildir rakı içen insanlar da. Bunu yapan rakıya gösterilen bu düşmanlıktır.

Ben içkinin belli köşelere yığılmış meyhanelerde ayıplı bir şeymiş gibi tüketilmesini çok zararlı buluyorum. İçki kültürü gelişmiş ülkelerde içkinin yol açtığı fenalıklara rastlayamazsınız. Birisi elinde tuttuğu içki üzerine konuşuyorsa, kültürünün bir parçası haline gelmişse, o birisi bunun tadını çıkaran birisidir. Yani kararında içen sarhoş olmayan birisidir. Her mahallesinde bir meyhane olan Yunanistan’da insanlar edepleriyle içerler ve evlerine giderler. Edebiyle içemeyen de kaç kere mahallesinin meyhanesinde sarhoş olabilir sanıyorsunuz? O kültür onu tutmaz zaten içinde. Ama içkinin kültüründen bağımsız, bir yeraltı mamülü gibi tüketildiği Hindistan’da içki içilen yerler ve insanlar yolda karşılaşmak istemeyeceğiniz cinsten bir acayipliktedir genellikle.

Bugün 950 tane meyhane var İstanbul’da. 1923’te içki yasaklarında 1913 tane meyhane kapatılmış. Düşünsenize nüfus on katına çıkmış ama meyhane sayısı azalmış. Yan yana bir örnek şeyler haline gelmiş. Bakın tüketilen içki miktarı azalmamış. Meyhane sayısı azalmış. Mekanlar şehir kültüründen uzaklaştırılmaya, mahcubiyet unsuru yapılamaya çalışılıyor. Bir problem arıyorsanız burada bulabilirsiniz.

Türkiye gibi devasa bir ülkede hepi topu 13 bin tane içkili mekan var. Koskoca Ankara’da 200 tane bile meyhane yok.

Bir düşman arıyorsanız burada bir düşmanlık var. İçkiyle mücadele edilmiyor. İçki ayıplı kusurlu bir şey haline getirilmeye çalışılıyor.

Neyse ki işler mühendislik hesabıyla yürümüyor. İnsanlar buna karşı duruyor. Rakı dünyası da içki dünyası da gençleşiyor, renkleniyor, normalleşiyor.

Sağlığınıza!