MHP neden ortak listeye yanaşmıyor?
Millet İttifakı’ndan farklı olarak Cumhur İttifakı’nda bakanlıkların tamamı AK Parti’de. MHP’nin daha önceden kazanmış olduğu Manisa ve Adana haricindeki büyükşehirler de AK Parti’de. MHP’nin paydaş olduğu tek alan devlet kadroları. Bu durum tabanda tepki yaratıyor.
Uzun zamandır MHP’nin Cumhur İttifakı’nın avantajını maksimize etmek için AK Parti ile ortak liste yapabileceği konuşuluyordu. MHP geçmişte de AK Parti ve Erdoğan’ın önünü açmıştı. Örneğin 2018 genel seçimleri sonrasında kabinede bakanlık istememiş, 2019 yerel seçimlerinde büyükşehirlerin ve büyükşehir ilçelerinin çoğunda aday göstermeyip AK Parti adaylarını desteklemişti.
Fakat Cumhur İttifakı’na yeni katılan Yeniden Refah Partisi ve BBP’nin ortak listeye yanaşmamasından sonra MHP de kendi listesiyle seçimde yarışacağını önce Bahçeli’nin tweetleri, sonra partililerin açıklaması ve son olarak da YSK’ya liste sunarak ortaya koymuş oldu.
YSK’dan edinilen bilgilere göre 9 Nisan son tarih ve 14 Nisan’a kadar partiler başka parti lehine listelerini çekebiliyor. Yine de MHP’nin yaptığı hamleyi siyaseten değerlendirmek büyük önem taşıyor. YSK’ya liste sunacak kadar iddialı bir çıkışın nedenleri üzerinde düşünmek, Cumhur İttifakı’nın gidişatını ve MHP’nin müstakil duruşunu anlamak için önemli.
MHP'nin tek liste halinde seçime girmesini duyurması ve Bahçeli'nin Osmaniye'den aday olması gibi iddialı adımlar atmasının bazı sebeplerini sıralamak mümkün.
1-MHP’nin marka değerini korumak:
Eğer MHP büyükşehir ve taşra illerinde AK Parti listelerinden seçime katılırsa MHP’nin %7 hatta %5 altına kalma gibi tehlikeleri yaşama ihtimali yüksek. Örneğin 2019 yerel seçimlerinde MHP, büyükşehirlerin çoğunda AK Parti’yi desteklemiş, AK Parti’nin oyu ülke genelinde %42’den %44’e çıkarken, MHP %11’den %7’ye gerilemişti.
Bu nedenle YRP ve BBP’nin gövde gösterisi yaptığı bir atmosferde MHP’nin AK Parti listelerinden girmeye yanaşmaması da sürpriz olmadı. Bu gelişmelerle birlikte, 2018’den bu yana iktidarın pandemi ve ekonomideki kötü performansı, Sinan Ogan krizi ve depremde yaşanan acziyetlerle sarsılan MHP’nin iddiasını ortaya koyması partinin idealist ve maskülen kimliğiyle örtüşüyor.
2-Kendi listeleriyle seçime gireceğini duyuran YRP ve BBP’yi engellemeyen Erdoğan’a tepki.
· Millet İttifakı’ndan farklı olarak Cumhur İttifakı’nda bakanlıkların tamamı AK Parti’de. MHP’nin daha önceden kazanmış olduğu Manisa ve Adana haricindeki büyükşehirler de AK Parti’de. MHP’nin paydaş olduğu tek alan devlet kadroları. Bu durum tabanda tepki yaratıyor.
· Hal böyleyken MHP’nin YRP ve BBP dahi liste yapıp seçim yardımını elde etme ve yerel seçimler öncesi gücünü artırma stratejisi yürütürken AK Parti’ye angaje olması beklenemezdi.
3-HÜDA-PAR ve Yeniden Refah’a tepki olarak kaçan oyları geri getirmek:
· HÜDA-PAR, Hizbullah’ın devamı bir siyasi aktör olarak modernite, Cumhuriyet ve anayasa karşıtı söylemleriyle öne çıkan, şeriat ve kadın-erkek eşitsizliğini destekleyen bir aktör. Yeniden Refah da terörle ilişkilendirilmese de laiklik ve kadın hakları konusunda gerici bir pozisyonda yer alıyor.
· Erdoğan ile birlikteliğe kerhen onay veren ülkücüler ve 2000’lerde bir kısmı MHP’ye bir kısmı AK Parti’ye yönelmiş eski merkez sağ seçmenin bu iki partinin yarattığı rahatsızlıktan ötürü Cumhur İttifakı’ndan uzaklaşma eğilimi belirdi. MHP müstakil bir ara durak vazifesi görerek Cumhur İttifakı’ndan uzaklaşacak oyları geri toplamayı amaçlıyor görünüyor.
4-AK Parti’yi MHP lehine çekilmeye zorlamak
Bahçeli’nin Osmaniye’den aday olması, MHP’nin AK Parti’yi ittifak lehine çekilmeye zorlamak için erkenden elini oynadığı iddiasının destekliyor. Cumhur İttifakı’nın Osmaniye’de %60 üzerinde oyu olsa da AK Parti ve MHP’nin sabit %25 oy oranları var, geri kalan 10 puandan fazla Cumhur İttifakı seçmeni gidişata göre bu partilerden birine oy veriyor. Bu nedenle Osmaniye’de birincilik MHP ve AK Parti arasında el değiştiriyor.
4 vekile sahip Osmaniye’de D’Hondt sistemine göre MHP ve AK Parti 2’şer vekil kazanıyordu. Fakat geçen seçimde ittifak sayesinde CHP MHP’nin bir sandalyesini aldı. Bu seçimde de ortak liste ile İYİ Parti veya CHP yine sandalye çıkarabilir. MHP 2 iddialı isimle burada AK Parti’yi zor durumda bırakıyor hatta çekilmeye zorluyor.