Erdoğan'ı sevindirecek 4 hukukçu 4 farklı görüş

Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Kurulu üyesi Cemil Çiçek'e sordum. Adalet Bakanlığı yaptınız. AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, anayasanın 101. Maddesine göre 2 kez cumhurbaşkanı seçildi. 3. kez seçilmesi hukuken mümkün mü?

Yanıtını yazmadan önce 1987'de merhum Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ı izlerken birlikte hac görevimizi yaptığımız hacı arkadaşım Cemil Çiçek'in yanıtı:

"16 Nisan referandumu ile yeni bir yönetim sistemi devreye girdi. Bu yeni sistemde Recep Tayyip Erdoğan ilk kez seçildi. Dolayısıyla 2. kez seçilmesi mümkündür. Hukuki görüşüm budur."

- Sordum: Anayasa'da yeni değil sadece tadil edildi değil mi? Ancak anayasada 3. kez seçilmesi için hiçbir hüküm yok ama en fazla 2 kez seçilebilir diye hüküm var. Bu hüküm 3. kez seçilmesine engel değil mi?

Çiçek: "Hukuki yorumumu sordun. Anayasada her şey yazılmaz, hukuki yorum ile de uygulama yapılır."

Değerli okurlarım,

Erdoğan'ın 3. kez cumhurbaşkanı seçilemeyeceğini ilk kez yazan ve gündeme taşıyan 50 yıllık gazeteci olarak objektif ve etik gazetecilik anlayışım çerçevesinde olumlu ve olumsuz görüşlere yer veriyorum, vereceğim.

Bu önemli konuyu uzman hukukçulara ve Adalet eski bakanlarına ve siyasilere sormaya devam ediyorum.

İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü Başkanlığı ve Hukuk Bilimleri Anabilim Dalı Başkanlığı görevlerini yürüten, televizyonlardan da tanıdığınız Prof. Dr. Ersan Şen'le de Erdoğan'ın 3. kez adaylığı konusunu görüştüm.

Prof. Dr. Ersan Şen dedi ki;

"Bu konuda benim fikrim aday olabileceği şeklinde, daha önce yapılan seçim değişmemiş yönetim sistemi ile ilgiliydi, şimdi yönetim sistemi değişti, dolayısıyla bir defa seçilmiş kabul edilir, bu durumda ikinci kez girecek sayılmalı, daha önce de bu sorulduğunda bu şekilde beyanda bulunmuştum, Meclis seçim kararı verirse bu takdirde seçime katılabilecek."

- Sordum: 2017 Anayasa değişikliğinde "sistem değişti" diye bir hüküm yok. Ancak en fazla 2 kez seçilebilir diye hüküm var. Siz neden farklı yorumluyorsunuz?

Şen dedi ki;

"Anayasanın 116. maddesinde zaten sorun yok,

Yani Meclis erken seçim kararı alırsa katılabilir, 101. madde ise yeniden düzenlendi yeni yönetim sistemine göre.

Doğrudur daha önce de halk seçti.

Fakat yönetim sisteminde değişikliğe gitmek suretiyle ilk çekildiğinde kalan süresi elinden alındı ve bu durumda Anayasa değişikliğinden sonra başlayan başkanlık sistemi çerçevesinde ilk defa seçime girmiş gibi kabul edilme, 101. maddeyi de "Yürütme" hükümlerinin bütünü içinde değerlendirmek gerekir."

Değerli okurlarım,

Anayasa Hukuku Uzmanı Prof. Dr. Meltem Dikmen Caniklioğlu, aynı soruma detaylı bir yanıt verdi. Ancak yer darlığımdan hoşgörüsüne sığınarak özetliyorum.

Caniklioğlu:

"Sistem böyle kurgulanmıştır. Ve bu haliyle, adeta kişiye özel kadro ilanı gibi kişiye özel bir anayasa imal edilmek suretiyle, bir siyasi isme her şey yolunda giderse, 15 yıllık bir tek kişilik yönetim imkânı sunulmuştur.

1. Cumhurbaşkanının 10 Ağustos 2014'de cumhurbaşkanı seçilmesi, 2017 sonrası durumunu etkilemez. İlk 4 yıl yürürlükteki anayasanın değişiklikten önceki 102. madde doğrultusunda görev icra etti.

2. 24 Haziran 2018'de, 2017 anayasa değişikliğine göre 101. madde çerçevesinde aday oldu ve ilk beş yıllık dönemini icra ediyor. 2017 anayasa değişikliği ile bu tarihten itibaren yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimleri için 5+5 formülü yeniden işliyor.

3. 2023 ikinci TBMM ve cumhurbaşkanlığı seçimleri tarihinde, isterse yeniden aday olabilir.

4. İkinci görev süresi içinde eğer meclis seçimlerin yenilenmesine karar verirse, yani 2023'ten sonraki herhangi bir tarih bu 2028'in seçimlerden önceki son ayları da olabilir RTE üçüncü kez de aday olabilir.(Bana göre 4. kez-OU)

Bu beyefendiye Allah ömür verir, muhalefet bölünüp parçalanır, alternatif bir aday çıkmaz ise 2033'e kadar başımızda. (1954 doğumlu Erdoğan 79 yaşında olur-OU)

Ortadoğu'da diktatörlere 30 yıl ömür biçilir, ülkelerini dağıtmak için bu kadar süreye ihtiyaçları varmış."

Değerli okurlarım,

Çiçek, Şen ve Caniklioğlu'nun görüşleri, "Erdoğan 2023'te cumhurbaşkanı adayı olur" şeklinde.

Ve son olarak Türkiye Barolar Birliği Başkanı Prof. Dr. Metin Feyzioğlu'nun kısa ve net yanıtı:

"Bu hususu daha önce açıklamıştım. Anayasa hükmü açık, olabilir."

Görüşlerine yer verdiğim; Adalet eski bakanı hukukçu Prof. Dr. Hikmet Sami Türk ve Yargıtay Cumhuriyet eski savcısı ve YARSAV eski başkanı Avukat Ömer Faruk Eminağaoğlu ise, "3. kez seçilemez" görüşündeler.

Bu konuda uzman hukukçulardan aldığım görüşleri yayınlamaya devam edeceğim…