Evde kal Çav Bella dinle

İstanbul Büyük Şehir Belediyesi Orkestra sanatçıları yeni tip Koronavirüs önlemleri kapsamında "Evde kal" kampanyasına enstrümanlarıyla destek verdi. İnternette ve sosyal medyada paylaşılır oldu. Sanatçılar, İtalyan halk şarkısı ‘'Çav Bella’’nın, sözlerini ‘’Evde Kal’’a uyarladılar. Genellikle sol ve sosyalistler arasında söylenen adeta marş haline gelen ‘’Çav Bella’’ orijinal adı ile ‘’Bella Ciao’’ hakkında bir bilgi tazeleme yazısı ile ‘’Evde Kalın…’’ 65’likler için ise bir sostalji olsun!

UYARLAMANIN SÖZLERİ

Sanatçılar, "Elini yıka, dışarı çıkma, sen evde kal!" diyorlar. Her sanatçı kendi bölümünü evinde ayrı ayrı kaydediyor. Çalışmayı internetten izleyebilirsiniz. Sözler kısaca şöyle; "Elini yıka, dışarı çıkma,/ Sen evde kal, evde kal, evde kal, Kendin için ve sevdiklerin,/Güvende kalsın unutma."

Küresel salgın nedeniyle evlerinden çıkamayan İtalyan halkı, orijinal adı ile ‘’Bella Ciao’’ şarkısını sokaklara çıkmadan balkonlarından, pencerelerinden söylüyorlar.

Sırp Ulusal Tiyatrosu Orkestrası müzisyenleri de tek tek evlerinde Küresel Salgında halen en çok kayıp veren İtalyanlara moral vermek için ülkenin halk şarkılarından ‘’Bella Ciao'yu’’ seslendirdi.

Ardından; Almanya’nın Bamberg kentinin sakinleri de; "Bu mükemmel özgürlük şarkısı virüsten kurtuluşumuzun marşı olsun” ​mesajını verdi.

İTALYAN MUSEVİ HALK MÜZİĞİ FORMUNDA

Ta Babil’den beri çalınan; Musevi, Çingene, Macar ve Osmanlı etkisinde günümüze gelen kadar müzik türü. Günümüzde Daha çok Musevi Klezmer Müziği ile özdeşmiş. Çiğan Müzikle de yakın.

Bu nedenle de şarkının kökenine dair ilk söylenti ise ‘’Çav Bella’nın’’ bir Musevi halk müziği türü Klezmer’e dayandığı, 1919’da kaydedilen bu Klezmer türü şarkıyla olan benzerliği de bu iddiaları destekliyor.

Diğer bir söylem de ‘’Çav Bella’’ şarkı sözlerinin İtalya Po ovasında pirinç tarlarına çalışmaya giden bir adamın evde bıraktığı karısına yazdığı ‘’Bella Ciao’’ yani “Elveda Güzelim” anlamına geldiğidir. Pirinç tarlalarında çalışan ve oldukça zor koşullar altında olan işçilerin söylediği bir şarkıdan bir halk şarkısına dönüştü.

MUSOLLİNİ FAŞİZMİN KARŞI ÇAV BELLA

İtalyan halk şarkısı ‘’Çav Bella’’, II. Dünya Savaşı sırasında faşizm karşıtı güçler yani partizanlarca meydanlarda, eylemlerde söylendi.

Partizan; yabancı bir güç veya bir ordu işgali ya da idaresi altında bulunan bir ülkenin bölgenin yerlilerince meydana gelmiş düzensiz askeri kuvvetlerin üyesi demektir.

‘’Çav Bella’’ Partizanlar tarafından; İspanya İç Savaşı’nda Franko Monarşisine, İtalya da Mussolini ve Almanya’da Hitler Faşizmine karşı Cumhuriyetçilerin direnişinin şarkısı deyim yerindeyse marşı haline geldi.

1947 yılında şimdilerde Çekya olarak adı değiştirilen Çekoslavakya’nın başkenti Prag’da “Dünya Öğrenci ve Gençlik Festivali” yapıldı.

Festivale 71 ülke’den yaklaşık 17 bin delege katılmıştı. Her ülke delegeleri kendi kültürlerini tanıtımı için etkinlikler yapıyorlardı. Bu anlamda İtalyan delegeleri de kendi halk şarkısı olan “Bella Chiao”u söylediler. Şarkı tüm salonda, binlerce farklı ülkelerden gelen delegeler tarafından çılgınca alkışlandı.

Artık ‘’Bella Chiao’’ faşizm karşıtı devrimcilerin, sosyalistlerin bütün dünyadaki ortak şarkısı oldu. Bestesi yani ezgisi aynen kullanılarak farklı dillere çevrisi yapılarak bütün dünyaya yayıldı.

Miting Meydanlarında, yürüyüşlerde ve işçi eylemlerinde devrimciler tarafından şarkıdan marşa dönüşen ‘’Çav Bella’’ şimdilerde eğlence mekanlarında ve hatta stadyumlarda bile söylenmektedir.

Bu şarkının İtalyanlar kadar Türkiye’de sevilmesinde ‘’La Casa De Papel’’ dizisi çok etkili olmuştur.

‘’İşte bir sabah uyandığımda/çav bella çav bella çav bella çav çav çav
elleri bağlanmış buldum yurdumun/ her yanı işgal altında

sen ey partizan beni de götür/çav bella çav bella çav bella çav çav çav
beni de götür dağlarınıza / dayanamam tutsaklığa’’ diye devam ediyor şarkı.

ŞARKI HANGİ DİLLERDE KİMLER TARAFINDAN SÖYLEDİ

Bütün dünyaya yayılan bu şarkı orijinal dili olan İtalyancadan başka farklı dillerde ve yörelerde birçok şarkıcı tarafından da seslendirildi.

Şarkı; İngilizce, Almanca, Norveççe, Danca, İspanyolca, Fince, Rusça, Sırpça, Slovence, Hırvatça, Macarca, Boşnakça, Bretonca, Arapça, Berberice Türkçe, Kürtçe, Çince, Japonca, Tibetçe, Tagalogca ve hatta Esperantoca dillerine çevrildi.

Yukarıda sayılan bütün dillerde plak ve albüm şeklinde yayınlanmıştır. İtalyan şarkıcı Milva’nın Cover’i en bilinenidir.

Rus Kızıl Ordusu tarafından Rusça, Suriye’li Kürt etnik metal-rock sanatçısı Ciwan Haco tarafından ve Kürt müzik gurubu Koma Dege Azadî tarafından Kürtçe olarak seslendirildi.

ŞARKIYI TÜRKÇE SESLENDİRENLER

Şarkıyı ilk kez Türkçe olarak Mehmet Taneri ‘’Sen Sen Sen’’ adıyla seslendirdi. Türk protest müzik gurubu Grup Yorum 1980’li yıllarda şarkıyı ‘’Çav Bella’ adıyla Türkçe seslendirdi. Aynı adlarla; İlkay Akkaya ve Gökhan Semiz, Grup Vitamin seslendirdi. Bandista’da ‘’Hoşça Kal’’ olarak seslendirdi.

ŞARKIYI MİLLİ GÖRÜŞÇÜLER DİNİ TEMAYLA GS’LILAR DA STATLARDA SESLENDİRDİ

İlginç olan diğer iki seslendirme ise; Milli Görüşçü Ankara Üniversitesi Gurubu; ‘’Çav Bella Mücahid’’ olarak dini tema ile seslendirdi.

Sporda da 2008 Galatasaray Taraftar Albümünde ‘’Destanlar Yazan’’ marş adıyla standlarında söylediler.

Dünyaca ünlenen ‘’Cav Bella’’ şarkısının ister orijinalini, ister Türkçesini ister ise uyarlanmışını dinleyin!