Muhasebe meslek mensupları yeşil pasaport istiyor

Yeminli Mali Müşavirler (YMM) ile Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler (SMMM) devletin vergi gelirlerinin tarh, tahakkuk ve ödenmesinden önemli görevler yapıyorlar. YMM’ler 3568 sayılı Kanuna göre aynı zamanda inceleme elemanı sayılmaktadırlar. Gerek SMMM’ler gerekse YMM’ler Devlet’in önemli bu kamu görevini yapıyorlar. Çeşitli tarihlerde bu meslek mensuplarına yeşil pasaport yani hususi hizmet pasaportu verilmesi konusunda bazı CHP’li milletvekillerinin girişimleri oldu. İktidar cenahında ise ses seda yok. Muhasebe Haftasının kutlandığı bu günlerde konuyu bir kez daha gündem getirmek bu özverili meslek mensuplarının en doğal hakkı olduğunu düşünmekteyim.

HANGİ ÇEŞİT PASAPORT KİMLERE VERİLİYOR?

Smmm Hüseyin Çelebi Ercan muhasebe haftası nedeniyle yazdığım yazı nedeniyle bana whatsapp’tan mesajı; ‘’Avukatlara yeşil pasaport ile ilgili sağlanan hakların YMM ve SMMM için de sağlanması konusunu gündeme getirebilir misiniz? TÜRMOB ‘yakinen ilgileniyoruz diyor’ ama; bugüne kadar bir çalışma görmedik.’’ Mesajı üzerine öteden beri aklımda olan bu konuyu yazmama için vesile oldu.

Konunun tam da ‘’muhasebe haftasının’’ kutlandığı günlere denk gelmesi de önemli. Bu anlamda öncelikle pasaport çeşitleri hakkında kısa bir bilgilendirme yararlı olacaktır.

1950 yılından beri uygulanmakta olan 5682 Sayılı Pasaport Kanunu son Cumhurbaşkanlığı Yönetim Sistemi ile iyice karmakarışık hale geldi. Yasa adeta yamalı bohçaya dönmüş durumda. Yapılan son düzenleme ile Saray şürekası ayrıcalıklı pasaporta adeta mal bulmuş mağribi gibi saldırdıklarını görüyoruz!

Biz gelelim uygulamaya pasaport ve pasaport yerine geçen belgelerle ilgili düzenlemelere. Bu konu Kanunun 12’nci maddesinde düzenlenmiştir.

Buna göre pasaportlar; diplomatik pasaportlar, hususi damgalı pasaportlar yani yeşil pasaportlar, hizmet damgalı pasaportlar memurlara verilen, umuma mahsus pasaportlar yani her Türk Vatandaşına verilen pasaportlar, ve yabancılara verilen pasaportlar şeklinde sayılmaktadır.

Pasaport yerine geçerli belgeler ise; pasavanlar, idari mektuplar ve hudut geçiş belgeleri, gemi adamı cüzdanları, demiryolu ve hava ulaşım araçları memur ve mürettebatına verilen vesikalar, seyahat belgesi ve benzeri belgelerdir.

Diğer pasaport çeşitleri üzerinde fazlaca durmadan konumuzla ilgili olan hususi pasaport yani yeşil pasaport konusu üzerinde duralım.

Yeşil Pasaport, kadro derecesi 1, 2, ya da 3 olan devlet memurlarına veriliyor. Bu memurlar emekliliğe ayrıldıkları ya da görevden çekilme sebepleri ile görevden ayrılmış olmaları halinde de yeşil pasaportlarını kullanabiliyorlar. Hatta bu haktan eşleri ve çocukları da yararlanabilmektedirler.

Nitekim; son olarak barolara kayıtlı avukatlara yeşil pasaport verildi. Konu ile ilgili yasal düzenleme 17.10.2019 Tarih ve 7188 sayılı Kanunun 1’nci maddesi ile Pasaport Kanunu’nun 14’ncü maddesinde yapılan değişiklikle sağlandı. Buna göre; en az on beş yıl kıdemi bulunan avukatlara, Kanunda sayılan diğer koşulları da taşımaları halinde yeşil pasaport alabilecekler.

Avukatlar hak ettikleri yeşil pasaportlarına keşke AKP’ye Barolar Birliği Başkanı’nın verdiği ‘’çoklu baro’’ tavizi karşılığında elde etmemiş olsalardı! Yoksa en doğal haklarını elde etmişlerdir. Bilindiği üzere, malum Barolar Birliği Başkanı avukatlara rağmen ‘’çoklu baro’’ tavizi karşılığında koltuğunu korumaya çalışmış, ama başarılı da olamamıştır.

Muhasebe meslek mensupları, avukat dostlarının bu haklı kazanımlarından memnuniyet duymuşlardır. Aynı hakkın kendilerine de verilmesi için mücadelelerini sürdürmektedirler.

Meslek mensupları en çok işleri gereği Avrupa Birliği Ülkelerine seyahat etmektedirler. Konunun iyice anlaşılması için Schengen Vizesi kavramı üzerinde durmak gerekir. Schengen, Avrupa Birliği ve Avrupa Serbest Ticaret Birliği’ne bağlı olan ülkeler için kullanılan bir terimdir. Schengen’e dahil olan ülkelere iş, eğitim, gezi gibi sebeplerle gitmek isteniyorsa Schengen vizesi almak gerekir. Avrupa Birliği’ne dahil olduğu halde Schengen vizesiyle giriş kabul etmeyen bazı ülkeler de bulunuyor. Bu ülkelere gitmek için ülkenin konsolosluğundan bizzat vize talebinde bulunmak gerekir. Schengen vizesi aldığınızda Avrupa Birliği’ne bağlı ülkelerde vize süreniz boyunca seyahat etme hakkı kazanabiliyorsunuz.

Yeşil, ve siyah yani hususi damgalı pasaportlarla diplomatik pasaport sahipleri Schengen Ülkeleri için vize almak zorunda değildirler.

Schengen Ülkeleri; Almanya, Avusturya, Belçika, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İspanya, İsveç, İtalya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Polonya, Portekiz, Slovakya, Slovenya Türkiye yeşil pasaportlulara vize uygulamamaktadırlar. İngiltere ve Yunanistan Türkiye’ye vize uygulamaktadır.

Bordo pasaport yani umuma mahsus pasaport sahipleri schengen ülkelerinden vize almak zorundadırlar. Diğer pasaport sahiplerinin ise böyle bir vize almalarına gerek yoktur.

YMM’LER VE SMMM’LER İŞLERİ GEREĞİ YEŞİL PASAPORT İSTİYORLAR

Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB)”, Türkiye’de Serbest Muhasebeci (SM), Serbest Muhasebeci Mali Müşavir (SMMM) ve Yeminli Mali Müşavir (YMM) olarak faaliyet gösteren meslek mensuplarının örgütüdür. Bu meslek mensupları uluslararası muhasebe standarlarını uygulamakta ve mevzuatını sürekli izlemektedirler. Uluslararası kongre ve sempozyum toplantılarına katılma nedenleriyle sık sık yurt dışına çıkmaları söz konusu olmaktadır. Nitekim, TÜRMOB ve Türkiye Muhasebe Uzmanları Derneği (TMUD), çeşitli uluslararası muhasebe örgütleri ile ilişkileri yürütmektedirler.

Söz konusu örgütler şunlardır; Uluslararası Muhasebeciler Federasyonu (IFAC), Avrupa Muhasebeciler Federasyonu (FEE), Akdeniz Muhasebeciler Federasyonu (FCM), Güney Doğu Avrupa (Balkanlar) Muhasebe Gelişimi Ortaklığı (SEEPAD), İngiltere Tescilli Ruhsatlı Muhasebeciler Birliği (ACCA), Edinburg Grubu (EG), Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (IASB), Uluslararası Muhasebe Eğitimi ve Araştırma Birliği (IAAER).

Bu uluslararası toplantılara katılan, tebliğ sunan, konuşmacı olarak katılan ve işleri dolaysıyla yurt dışı firmalara seyahat etme durumunda kalan muhasebe meslek mensupları; serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavir ve sermaye piyasaları mevzuatına göre yetki almış bağımsız denetçilerin de daha kolay ve rahat seyahat etmeleri için yeşil pasaport alma hakları bulunmaktadır.