Dr. Öz ABD’nin ilk Türk senatörü olacak mı?

ABD’de yaklaşık 220.000 ABD vatandaşı Türk yaşıyor, fakat daha önce Kongre’de hiçbir Türk görev almadı. Senato’nun üçte birinin, Temsilciler Meclisi’nin tamamının yeniden seçileceği 2022 Kasım ara seçimleri yaklaşırken bu durumun değişme ihtimali söz konusu.

Türkiye ve ABD’nin yakından tanıdığı ünlü doktor ve televizyon programcısı Dr. Mehmet Öz’ün (Amerikalıların tabiriyle Dr. Oz) 2022 ara seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti’den Pennsylvania Senatörlüğü için adaylığını ilan etmesi bekleniyor. Son iki haftadır Dr. Öz’ün adaylık için Cumhuriyetçi Parti içindeki etkin siyasal iletişimciler ve bağışçılarla görüştüğü, yakın bir zamanda adaylığını açıklayıp Pennsylvania Senatörlüğü Cumhuriyetçi Parti adaylık önseçimi için sahaya ineceği Politico gibi başarılı kulis haberlerine imza atan medya organlarınca yazılıyor.

Dr. Mehmet Öz

Medyatik bir Doktor, Bozkır’ın evladı

Mehmet Öz, Ohio eyaletinin Cleveland kentinde 1960 yılında doğdu. Annesi Suna Öz ve babası Mustafa Öz, ABD’ye göç etmiş bir Türk çiftti. Dr. Öz’ün babası Mustafa Öz, Konya, Bozkır’da yoksul bir ailede dünyaya geldi. Baba Öz Cerrahpaşa Tıp Fakültesi kazandıktan sonra uzmanlığını ABD’de aldı ve doktorluk kariyerini bu ülkede yürüttü. Mehmet Öz ise liseyi Delaware eyaletinde okudu, lisans eğitimini ise Harvard Üniversitesi’nde biyoloji üzerine gerçekleştirdi. Ardından 1986 yılında, Pennsylvania Üniversitesi’nde tıp eğitimi aldı ve aynı zamanda en prestijli MBA programına sahip Wharton’da işletme yüksek lisansı yaptı. Doktorluk kariyerini başarılı bir şekilde yürüten Öz, hala Columbia Üniversitesi’nde cerrahi bölümünde öğretim görevlisi ve idari yönetici olarak görev yapıyor.

Dr. Öz’ün medya macerası ABD’nin en popüler programlarından biri olan Oprah Show’a altı sezon boyunca düzenli uzman konuk olarak katılmasıyla başladı. Tanınırlığını ve hayran kitlesini arttıran Öz, 2009 yılında Oprah’ın yapım şirketinin teklifi üzerine Dr. Oz Show adında kendi sağlık programını yapmaya başladı. Dr. Oz Show, 2009 yılından beri yayınlanan, 12 sezondur seyircinin ilgisini çeken bir program olarak toplam 10 Emmy ödülü kazandı.

Dr. Öz, programında siyasetçilerden oyunculara kadar birçok ünlü ismi ağırlayan, çeşitli sağlık ve ürün tavsiyelerinde bulunan, ünlü, zengin isimlerle arası iyi, yaklaşık 100 milyon dolarlık bir kişisel serveti olduğu belirtilen bir milyoner olarak dikkat çekiyor.

Neden Siyaset?

Pennsylvania, 2016 seçimlerinde Trump’ın, 2020 seçimlerinde ise Biden’in kazandığı hem Cumhuriyetçilerin hem de Demokratların güçlü olduğu kritik bir eyalet. Bu nedenle eyaletteki senatörlük yarışı, 2022 Senato seçimlerinde Senato’da çoğunluğunu sağlamak isteyen iki partinin de oldukça önem verdiği bir yarış olacak. Trump ile yıldızı barışmayan mevcut Cumhuriyetçi senatör Toomey, emekliye ayrılacağını açıklayınca Cumhuriyetçi Parti içinden birçok isim aday olmak için hazırlıklara başladı. Partilerin senatör adayları ise halkın katılacağı bir önseçimde belirlenecek.

Cumhuriyetçi Parti içindeki en etkin isim olan Trump senatör aday adaylığı önseçimi için desteğini ilk başta Sean Parcell adındaki bir isim için açıklamıştı, fakat Parcell çocuğu hakkındaki velayet davasını kaybedince ve eşine kötü davrandığı iddiaları artınca adaylıktan çekildi. Böylece Trump’ın desteğini almak ve Cumhuriyetçi senatör adayı olmak isteyen birçok isim adaylık planlarını hızlandırdı. Dr. Öz de bu isimlerin başında geliyor ve adaylığını açıklaması durumunda kişisel servetinden önemli bir miktarda para harcaması bekleniyor.

Dr. Öz, 2007 senesinde verdiği bir söyleşide uygun şartlar olması durumunda siyasete girebileceğini belirtmiş ve kendisini “ılımlı bir Cumhuriyetçi” olarak tanımlamıştı. Pennsylvania, özellikle Cumhuriyetçiler-Demokratlar arasında oy değiştiren bağımsız seçmenin yoğun olduğu ve ılımlı isimlerin başarılı olma şansının yüksek olduğu bir eyalet. Bu nedenle, Öz, yıllardır planladığı siyasi kariyerinin başlangıcı için üniversite eğitimini aldığı bu eyaleti iyi bir fırsat olarak değerlendirmiş olabilir.

Dr. Öz’ün önseçimi kazanması iyi bir kampanya ekibi ve önemli ölçüde ekonomik kaynağa ihtiyacı var. Bu ihtiyaçları Öz’ün karşılaması pek zor değil, ama seçimi kazanması için en kritik husus Trump’ın desteğini alması.

Trump, Dr. Öz’ü Destekleyecek mi?

Trump, siyasi kariyerini Dr. Öz’ün kendisini 2007’de içinde gördüğü ılımlı Cumhuriyetçilerle mücadele üzerine inşa eden, bu isimlerin karşısında alışıldık siyaseti yapmayan daha muhafazakar ve sağcı isimleri destekleyen bir isim. Fakat, Trump ve Öz tanışıklığı 15 seneye dayanıyor ve ikilinin arasındaki ilişki oldukça kuvvetli, bu nedenle Öz’ü destekleme olasılığı oldukça yüksek.

Dr. Öz’ün 2016 seçimlerinde Trump’ı, Dr. Oz Show’da konuk alması ve Trump’ın halka açıklamamayı tercih ettiği sağlık raporu gibi konularda hakkında konuşması ABD medyasının oldukça ilgisini çekmişti. Birçok seçim uzmanı bu programın Trump kampanyası için önemli bir başarı olduğunu, özellikle Trump’ın kadın seçmenlerin ilgisini çekmeyi başarmasına katkı sağladığını belirtmiş, fakat özellikle Demokrat isimler Öz’ün kolay sorular sorduğunu, Trump’ı rahatsız edecek sorulardan çekindiğini ileri sürüp sert bir şekilde Öz’ü eleştirmişti.

Dr. Öz, COVİD-19 salgınının ilk zamanlarında Fox News kanalına sıklıkla konuk oldu ve katıldığı programlarda korona tedavisi için hidroksiklorokin adlı sıtma ilacının faydalı olabileceğini düşündüğünü açıkladı. Birçok medya kuruluşu, Trump’ın başkanlığı sırasında bilim insanlarının uyarılarına rağmen hidroksiklorokin kullanılmasına ilişkin tavsiye vermesindeki en büyük etkenin Mehmet Öz’ün tavsiyeleri olduğunu belirtti ve Trump’ın Öz’ün açıklamalarını dikkatle dinlediğini, karar alma süreçlerinde kaynak olarak kullandığını ileri sürdü. FDA’nın ilacın korona tedavisinde etkili olmadığını açıklamasının ardından, Dr. Öz henüz kesinleşmemiş bir ilaç tavsiye ettiğine dair sert eleştirileri tavsiye ettiği tarihte ilacın etkili olmadığını bilmediğini dile getirerek yanıtlamıştı.

Trump ayrıca 2018 ve 2020 yıllarında Mehmet Öz’ü Spor, Fitness ve Beslenme Başkanlık Konseyi üyeliğine atadı. Trump bu konseye atadığı eski sporcu Herschel Walker’i Georgia senatörlük seçimlerinde aktif bir şekilde desteklediğini açıklamıştı, bu nedenle bu Konsey ataması da Öz’e olası desteği hakkında bir ipucu niteliği taşıyor.

Şöhretin Bedeli

Dr. Öz, ABD’de oldukça sevilen ve popüler bir isim olmakla birlikte birçok eleştirinin de hedefinde. Eleştirilerin temel noktası, televizyon programında sponsorluk karşılığında henüz gerekli izinleri almamış veya işe yararlılığı kanıtlanmamış ürünleri tavsiye ettiği iddiaları. 2014 yılında bir Senato oturumunda Demokrat Senatör McCaskill’in de bu konudaki eleştirilerine maruz kalan Dr. Öz, zaman zaman doktorların ve gazetecilerin eleştiri oklarını üzerine çekiyor. 2015 yılında bir grup doktor, Öz’ün bu iddialara rağmen Columbia Üniversitesi’nde görev yapmasını eleştiren bir mektubu tıp fakültesi dekanına iletmiş ve Öz’ü sert bir şekilde eleştirmişti. Üniversite yönetimi ise ifade özgürlüğünü vurgulayarak Dr. Öz’e sahip çıkmıştı.

Dr. Öz aday olursa kazanabilir mi?

Washington Examiner’in haberine göre yapılan bir ankete göre Dr. Öz Pennsylvania seçmeni tarafından oldukça sevilen bir isim. Dr. Öz’ün onay oranı, eyaletteki Fox News izleyicileri arasında %54, siyah seçmen arasında %49, muhafazakar Demokratlar arasında %56. Eyaletin %80’i ise Dr. Öz’ün kim olduğunu biliyor. 100 milyon dolarlık bir kişisel servete sahip olan Öz’ün aday olması durumunda iyi bir kampanya ekibi oluşturması, tecrübeli danışmanları göreve getirmesi ve kişisel servetini kampanyasında kullanması büyük bir olasılık. Bu özellikler de Dr. Öz’ün önseçimi kazanıp Cumhuriyetçi Parti senatör adayı olma şansını arttıran hususlar olarak karşımıza çıkıyor.

Dr. Öz, eğer önseçimde veya adaylığını açıklamadan önce Trump’ın desteğini alırsa kazanma olasılığı artacaktır. Bu nedenle Öz’ün en büyük sınavı, Trump’ın desteğini kazanmak olacaktır. Pennsylvania eyaletinde ikamet etmeyen, eyalette sadece üniversite eğitimini alan ve seçmen kaydını henüz 2020’de eyalete taşıyan Öz’ün eyalet dışından gelen bir aday olarak önseçimde eleştirilmesi büyük bir olasılık, fakat bu durum Trump’ın desteğini aktif bir şekilde alması durumunda seçilme şansına pek de zarar vermeyebilir.

Dr. Öz ve Türkiye

ABD’de özellikle bazı medya kuruluşları Dr. Öz’ün adaylığını değerlendirirken ABD’deki olumsuz Türkiye algısının Öz’ün şansını azaltabileceğini belirtiyor, haberlerinde Öz’ün Cumhurbaşkanı Erdoğan ile resimlerini kullanıyor, Türkiye’de askerlik yaptığını belirtip çift vatandaşlığını gündeme getiriyor. Öz’ün Türkiye vatandaşı olması, Müslüman olması özellikle bazı aşırı sağcı Cumhuriyetçiler tarafından dile getirilirse ve önseçim gündemi olursa Dr. Öz’ün bu duruma nasıl karşılık vereceği ise henüz belirsiz.

Eğer, Dr. Öz, kendisi gibi medya yıldızı olan Donald Trump’ın desteğini alır, adaylığını açıklar ve öncelikle önseçimde aday adaylık yarışını kazanır, sonrasında genel seçimde Demokrat rakibini yenerse ABD tarihinin ilk Türk Kongre üyesi olacak. Türkiye için önemli kararların alındığı Kongre’de ve Türkiye hakkında neredeyse herkesin olumsuz görüşe sahip olduğu Senato’da Türkiye’yi oldukça yakından tanıyan, Türkiye’nin tezlerine diğer siyasetçiler kadar yabancı olmayan bir Türk görev yapacak. Bu nedenle Dr. Öz’ün adaylık olasılığını ve macerasını daha çok takip edeceğiz gibi duruyor.