Şişli Belediyesi bir ilke imza attı: Mahalleli ihtiyaçlarını belirledi, Katılımcı Bütçe Koordinasyonu kuruldu
Şişli Belediyesi’nin projesi kapsamında 50 kişilik mahalle komiteleri oluşturuldu. Komitelerde iki LGBTİ+ yurttaş ‘doğal üye’ olarak yer aldı. Mahalleli, proje kapsamında kendi ihtiyaç ve önceliklerini belediyeye sundu.
GERÇEK GÜNDEM / ‘Benim Bütçem’ projesini hayata geçiren Şişli Belediyesi, Türkiye’de bir ilke imza atarak ‘Katılımcı Bütçe Koordinasyonu’nu kurdu. ‘Toplumcu belediyecilik’ ilkesini merkeze alan projeyle; Şişli Belediyesi’nin 2022 yılı bütçesinin yüzde 14’ünü oluşturan 113 milyon 324 bin 950 TL’lik kısmı, Şişli sakinleri tarafından doğrudan mahallelerde belirlendi.
Şişli ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) CHP’li Meclis üyesi Fatoş Hamzalı, 'Benim Bütçem' projesini Gerçek Gündem’e anlattı.
Hamzalı, bu projenin seçim bildirgesinde yer aldığını vurgulayarak, “Toplumcu belediyecilik anlayışıyla hareket etmeye çalışıyoruz; katılımcı bütçe de aşağıdan yukarıya yönetimin bir aracı oluyor. Katılımı gerçekleştirdiğimizde; şeffaflık, denetim ve hesap sorabilme de arkasından geliyor” dedi.
Türkiye’de bir ilk olan ‘Katılımcı Bütçe’ kavramına değinen Hamzalı, “Katılımcı Bütçe, kısaca, vatandaşların kamu bütçesinin bir bölümünün nasıl harcanacağına bizzat kendisinin karar verdiği, katılımın esas olduğu demokratik bir süreçtir” açıklamasında bulundu.
SEÇİM YAPILDI
Hamzalı’nın verdiği bilgiye göre; 2021 yılının başında başlayan ve yaklaşık dokuz aya yayılan sürede 100’den fazla çalışma grubu toplantısı, paydaşlara 12 sunum, 28 kategoride 7 yuvarlak masa toplantısı, 2 gönüllü toplantısı, muhtar ziyaretleri ve 25 mahallede Mahalle Bütçe Toplantıları gerçekleştirildi. Mahalle halkının yoğun ilgi gösterdiği bu toplantılarda yurttaşlar yaşadıkları bölgenin ihtiyaç ve önceliklerini dile getirdiler. Mahallelerde, muhtarlıklara kurulan sandıklar, gezici araç ve www.benimbutcem.com sitesi üzerinden yapılan seçimlerle her mahalleden Mahalle Bütçe Komitesi seçildi.
7 YAŞINDAN BÜYÜK TÜM ŞİŞLİ HALKI OY VERDİ
Hamzalı, mahallenin ihtiyaçlarını karşılamak adına kurulan bütçe komitelerinin üçte ikisinin mahalleliden oluştuğunu da vurguladı. Hamzalı’nın bizzat katıldığı toplantılarda yapılan komitelerin seçiminde; her mahalleden en fazla oyu alan bir kadın ve bir erkek sözcüden 50 kişilik yapı oluşturuldu. İki LGBTİ+ yurttaş da bu yapıların doğal üyesi oldu ve 52 kişilik Şişli Bütçe Konseyi oluşturuldu. Bu komitelerin oluşturulmasında dikkat çeken bir nokta ise; yedi yaşından itibaren tüm Şişlililerin Mahalle Bütçe Komitelerine seçilebilmeleri ve oy verebilmeleri oldu.
Hamzalı, Şişli Bütçe Konseyi’nde hiçbir bürokratın yer almadığını, mahallelinin ihtiyaçlarını doğrudan mahallelilerin belirlediğini vurguladı.
'ŞİŞLİ'DEKİ YATIRIMLARIN ÖNEMLİ KISMINI MAHALLELİ BELİRLEDİ'
Bu çalışmaların ardından Şişli Belediyesi’nin Ekim ayında gerçekleştirilen Meclis toplantısında Katılımcı Bütçe önerileri kabul edildi. Hamzalı, “Tüm belediyelerde, bütçeyi bürokratlar hazırlar, Şişli’de ise faaliyet ve yatırımların önemli bir kısmını mahalleli hazırlamış oldu” dedi.
Hamzalı, ‘Benim Bütçem’ projesi ile yurttaşların doğrudan demokrasi ile sesini yükseltmesini ve ‘aktif vatandaşlığı’ güçlendirdiklerini vurguladı. Hamzalı, “Benim Bütçem, aktif vatandaşlığı merkeze alan ve destekleyen bir sistem. Böylece vatandaş; sözünü, istek ve beklentilerini yerel yönetim kararlarına yansıtabiliyor” diye konuştu.
Proje ile Şişli’de yaşayan tüm kesimleri ilgilendiren kararların; tek başına siyasetçiler veya bürokratlar tarafından değil, mahalle ve aktif vatandaş ile sivil toplumun etkin katılımıyla alındığını söyleyen Hamzalı, “Bu proje ile Şişli’de yaşayanlar, siyasetçiler ve idarecilerle doğrudan temas halinde olarak hangi hizmetlere ihtiyaç duyduklarını söyleyebilir, bu hizmetlerin nasıl sunulacağı konusunda fikir alışverişi yapabilir” dedi.
Projenin Şişli halkının denetim gücünü de yükselttiğini söyleyen Hamzalı, "Bu uygulamanın önemi; aktif vatandaşa dayanmasıdır. Şişli halkı; hesap sorma, bilgi alma hakkına sahiptir” ifadelerini kullandı.
BU PROJE NE SAĞLAR?
Hamzalı, “Benim Bütçem projesi ne sağlar?” sorusuna ise şöyle yanıt verdi:
“Bize yaşadığımız mahalle, ilçe ve kentteki sorunları anlamak, tartışmak ve sorunlara hepimizin yararına çözümler üretmek için alan sağlar.
Benim Bütçem, mali şeffaflığı ve hesap verilebilirliği garanti ederek, finansal demokrasi kurulmasını sağlar. Şişli’de yaşayanların denetim rolü güçlenir. ‘Şeffaf bütçe’ sayesinde vergilerimizden elde edilen gelirin nasıl ve nereye harcandığını öğrenir ve hesap sorabiliriz.
Bu proje ile kamu kaynaklarının israfına veya verimsiz kullanımına yol açan popülist politikaları önleyebiliriz.
Kentlerimiz demografik, kültürel ve dönemsel olarak hızlı bir dönüşüm içerisinde. Buna paralel olarak kentlilerin ihtiyaç ve istekleri her geçen gün değişiyor. Yukarıdan aşağıya yönetimi esas alan, aktif vatandaşa yönetimde söz hakkı tanımayan, kısaca katılımcı olmayan bir belediyecilik yaklaşımı artık halkın isteklerine, ihtiyaçlarına ve çağın gereklerine yanıt vermiyor.
Yaşadığımız mahallelerde kaldırımların malzeme kalitesinden temizlik hizmetlerine, işyerlerinin denetiminden, sokak hayvanlarının bakımına kadar, belediyenin verdiği tüm hizmetler hayat kalitemizi belirliyor.
Tüm bu hizmetler, bizim vergilerimizden oluşan belediye bütçelerinden karşılanıyor. Bu nedenle belediye bütçesinin nasıl kullanıldığı, o bütçeyi hazırlayan belediye yetkilileri ve çalışanları kadar, ilçe sakinleri olan bizleri de ilgilendiriyor.”
'İLK KEZ ÇOCUKLAR, KADINLAR, LGBTİ+'LAR SÖZ SAHİBİ OLDU'
Hamzalı, “Bu proje ile ilk defa 11 yaşındaki bir çocuk mahalle sözcüsü oldu, ilk defa LGBTİ+’lar, ev kadınları aktif katılım içinde bulundu. Burada her yaş, cinsiyet, cinsel yönelim sınıftan insanlar var. ‘Katılımcı Bütçe Koordinasyonu’nun kurulması da Türkiye’de bir ilktir ve bu doğrudan demokrasinin katılım ruhunu işlemeye çalışan bir bütçe aracıdır” dedi.
Bir sonraki adımlarının 2022 Bütçesinin izleme ve denetim organizasyonunu yapmak ve bu yılın deneyimlerinden de yararlanarak 2023 Katılımcı Bütçe Döngüsünün hazırlanması olduğunu söyleyen Hamzalı, Aralık ayında esnafla görüşeceklerini, pandemi koşullarını dikkate alarak da Ocak ve Şubat ayında, mahallelerde kapalı salon toplantıları tasarladıklarını söyledi.